Phiên chợ Gia Lạc mang một màu sắc hoàn toàn khác biệt, gợi nhớ về những hình ảnh của một Tết xưa đầy thân thương và đậm đà bản sắc. Đây không chỉ là một phiên chợ truyền thống, mà còn là một không gian văn hóa, nơi kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa người bán và người mua, và đặc biệt là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần đậm chất xứ Huế.
Vào những ngày cuối năm, khi hoa đào bắt đầu khoe sắc, mùi hương của bánh chưng, bánh tét thoang thoảng khắp mọi nơi, người dân Huế lại rộn ràng chuẩn bị cho một phiên chợ đặc biệt – phiên chợ Tết Gia Lạc. Phiên chợ mang một màu sắc hoàn toàn khác biệt, gợi nhớ về những hình ảnh của một Tết xưa đầy thân thương và đậm đà bản sắc. "Gia Lạc" không chỉ là một phiên chợ truyền thống, mà còn là một không gian văn hóa, nơi kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa người bán và người mua, và đặc biệt là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần đậm chất xứ Huế.
Nguồn gốc và ý nghĩa của phiên chợ Tết Gia Lạc
Gia Lạc là một địa danh ở các trung tâm thành phố Huế 3km, nằm cách bờ sông Hương khoảng 300m. Phiên chợ Tết Gia Lạc do Đinh viễn công Nguyễn Phước Bình - Con thứ tư của vua Gia Long – Lập ra dưới thời Minh Mạng, cách nay trên 170 năm. Lúc đầu mới lập, chợ chỉ là nơi trao đổi mua bán hàng hoá và vui chơi.
Dần dần phiên chợ không những trở thành một điểm vui chơi hấp dẫn trong ngày tết Nguyên Đán mà còn là nơi trao đổi, mua bán các sản vật, hàng hoá khác hoặc đặc sản ngày xuân. Đây là nơi hội tụ những giá trị truyền thống và phong tục tập quán của người dân Huế. Tên gọi "Gia Lạc" mang ý nghĩa “mang lại niềm vui và sự may mắn”, đúng như tinh thần của phiên chợ này – nơi người ta đến không chỉ để mua sắm mà còn để cầu mong một năm mới an lành, sung túc.
Với sự độc đáo và sức hút mạnh mẽ, phiên chợ Gia Lạc đã trở thành một nét đẹp văn hóa không thể thiếu trong dịp Tết của người dân Huế.
Đến đây, du khách sẽ có cơ hội hòa mình vào không khí Tết xưa với những mặt hàng truyền thống, những món ăn dân gian, và đặc biệt là được lắng nghe những câu chuyện thú vị về phong tục tập quán của người Việt.
Hội chợ xuân Gia Lạc tồn tại khá lâu qua nhiều giai đoạn lịch sử và có những bước thăng trầm cũng như thay đổi về hình thức mua bán, trao đổi, vui chơi giải trí. Sau khi trải qua hai cuộc chiến tranh giải phóng đất nước kéo dài suốt 30 năm với cường độ rất ác liệt, cuộc sống của người dân có nhiều đảo lộn, do đó hội chợ xuân Gia Lạc đã từng bị đứt đoạn khiến năm có năm không, mai một dần.
Hiện nay, hình thức họp chợ đầu xuân ở đây vẫn còn nhưng đời sống cũng như tâm lý thưởng ngoạn, những nhu cầu giải trí của con người đã có nhiều thay đổi. Do đó không khí chung của hội xuân không còn sôi động như xưa.
Không gian đậm chất xưa và những mặt hàng độc đáo
Không gian của chợ Gia Lạc được bày trí đậm chất hoài cổ. Người ta trang trí những lều chợ bằng lá cọ, tre nứa, tạo cảm giác mộc mạc, gần gũi như những chợ quê xưa. Dọc các gian hàng là những chiếc đèn lồng đỏ, những khay hoa cúc vàng và những chậu quất cảnh, làm sáng bừng cả khu chợ và tạo nên không khí xuân ngập tràn.
Đến với chợ Gia Lạc, bạn sẽ không khỏi ngỡ ngàng bởi sự phong phú của các mặt hàng truyền thống.
Chợ bán các loại bánh Tết như bánh chưng, bánh tét, bánh ít, bánh phu thê, tất cả đều được làm thủ công, mang hương vị đặc trưng của người dân Huế. Bên cạnh đó, các món ăn dân gian như bánh nậm, bánh bèo, bánh lọc, chè Huế cũng có mặt, gợi lên hương vị quê hương ấm áp. Mỗi món ăn đều mang một câu chuyện riêng, thể hiện sự tỉ mỉ, khéo léo và tình yêu với quê hương của người Huế.
Không chỉ có đồ ăn, chợ Gia Lạc còn bày bán các mặt hàng thủ công mỹ nghệ như lồng đèn, nón lá, đồ gốm, tranh dân gian, tượng gỗ. Những món đồ này không chỉ có giá trị về mặt vật chất mà còn mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống, là những món quà lưu niệm ý nghĩa để mang về.
Các hoạt động văn hóa tại phiên chợ Gia Lạc
Chợ Gia Lạc không chỉ là nơi để mua sắm, mà còn là một sân chơi với nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật. Nổi bật là các màn biểu diễn nhạc cung đình Huế, múa lân, múa rối nước. Đặc biệt, nhạc cung đình Huế với những giai điệu trang nghiêm, cổ kính luôn thu hút sự chú ý của du khách. Đây không chỉ là âm nhạc mà còn là nét đẹp nghệ thuật đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể.
Ngoài ra, phiên chợ còn tổ chức các trò chơi dân gian như kéo co, bịt mắt đập niêu, nhảy sạp, là những trò chơi quen thuộc đối với người Việt Nam và mang đến tiếng cười sảng khoái cho mọi người. Tham gia các trò chơi này, người lớn như được trở về tuổi thơ, trong khi trẻ em có cơ hội tìm hiểu và yêu thêm những nét đẹp truyền thống của đất nước mình.
Một điều đặc biệt ở phiên chợ Gia Lạc chính là cái tình người Huế ấm áp, gần gũi.
Người dân ở đây rất thân thiện và hiếu khách. Họ sẵn lòng kể cho du khách nghe về lịch sử của phiên chợ, những phong tục tập quán ngày Tết và cả những câu chuyện đậm chất dân gian. Dù chỉ là một chợ Tết, nhưng Gia Lạc mang đến cảm giác như một cuộc gặp gỡ thân tình, nơi mà mọi người có thể ngồi lại trò chuyện, chia sẻ và cùng chúc nhau một năm mới bình an.
Các người bán hàng ở đây thường không "nói thách", tạo cảm giác dễ chịu cho người mua, và nhiều người còn sẵn sàng giảm giá, tặng quà đầu năm như một lời chúc may mắn. Đây là nét đặc trưng riêng của chợ Tết Gia Lạc, một biểu hiện của cái tình người chân thật và lòng hiếu khách của xứ Huế.
Gia Lạc – Một Trải Nghiệm Tết Xưa Đáng Nhớ
Với người dân Huế, phiên chợ Gia Lạc là một phần không thể thiếu trong Tết. Đây không chỉ là một phiên chợ mà còn là một không gian văn hóa truyền thống, nơi giữ lại những giá trị đẹp đẽ của Tết Việt xưa. Đối với du khách, chợ Gia Lạc là điểm đến lý tưởng để hòa mình vào không khí Tết cổ truyền, tìm hiểu về văn hóa Huế và lưu giữ cho mình những kỷ niệm đáng nhớ.
Nếu bạn có cơ hội đến Huế vào dịp Tết, đừng bỏ lỡ cơ hội ghé thăm phiên chợ Gia Lạc. Hãy đến để cảm nhận hơi thở của Tết xưa, để tìm lại những giá trị văn hóa truyền thống và để tận hưởng một không gian thanh bình, ấm cúng giữa lòng cố đô Huế. Phiên chợ Tết Gia Lạc chắc chắn sẽ mang đến cho bạn một trải nghiệm Tết cổ kính, đậm đà bản sắc Việt Nam.