"Cá kình có mức giá khá bình dân, mức giá cá kình phụ thuộc vào độ tươi của cá hoặc đông lạnh. Theo đó cá tươi sống có giá 180.000 đồng/kg, còn đông lạnh khoảng 130.000 đồng/kg", người phụ nữ đất Cảng nói.
Cá kình (hay còn gọi là cá dìa chấm vàng, cá bù nú" thuộc dòng họ có dìa. Chúng có đặc điểm: thân hình giống với hình con thoi, dẹt về 2 bên, phần thân trên dày mình và nhiều thịt hơn phần ở dưới đuôi; phần đầu nhỏ, miệng tù đôi mắt trung bình và hơi lồi; có 1 dải vây lưng dài trải dài toàn bộ phần lưng, dải vây lưng này khá cứng và có độc (nọc độc trong vây không gây chết người nhưng sẽ tạo ra cảm giác tê ở vùng bị đâm); gần mang cá có 2 vây chèo, vây vụng khá dài nối gần đến phần vây đuôi. Vây đuôi mở rộng giống hình cánh quạ.
Cơ thể cá kình có màu vàng sáng, phần lưng có những chấm vàng đậm và phần bụng có màu trắng bạc. Toàn bộ những tia vây của cá kình có màu vàng sáng. Khi trưởng thành chúng có chiều dài khoảng 12 – 25 cm; cân nặng thông thường khoảng 100 – 250 gram nhưng cũng có con nặng lên tới 1kg.
Cá kình sống là loài cá nước mặn, có thể chịu được độ mặn cao. Chúng phân bổ chủ yếu ở các vùng biển thuộc Ấn Độ, Úc, Indonesia, Thái Lan, Nhật Bản, Trung Quốc và Đài Loan.
Khi trưởng thành chúng có chiều dài khoảng 12 – 25 cm; cân nặng thông thường khoảng 100 – 250 gram nhưng cũng có con nặng lên tới 1kg.
Tại Việt Nam, cá kình biển phân bổ ở các khu vực thuộc vịnh biển Bắc Bộ. Đặc biệt, ở những vùng biển thuộc Quảng Ninh, Hải Phòng và Thái Bình.
Chị Ngọc Diễm (29 tuổi, Hải Phòng) - chủ cửa hàng hải sản tại Kiến An cho biết: "Xưa cá kình ít người biết đến lắm, chủ yếu người dân vùng biển mới thích thưởng thức. Sau này chúng trở nên hot, được dân thành phố tìm mua ráo riết. Bởi thịt cá ngon, đậm đà và rất dễ chế biến.
Giờ mỗi ngày cửa hàng tôi nhập chừng 15kg cá kình về bán. Khách chủ yếu là người sành ăn hoặc dân thích thưởng thức của lạ. Thậm chí có người còn đặt mua trước cả tuần vì sợ không có hàng".
Từ cá kình, chị em nội trợ có thể chế biến thành nhiều món ngon như:
Cá kình nấu ngót
Đây món ăn có cách chế biến gần giống với cá kình nấu chua. Nguyên liệu cần chuẩn bị: cá kình, lá lốt, hạt nêm, nước mắm và cà chua. Cá kình rửa sạch và ướp cùng với hạt nêm. Cà chua đun trong nước và nêm nước mắm vừa ăn.
Khi nước sôi, chị em thả cá vào nấu chín rồi mới cho lá lốt vào nồi rồi tắt bếp. Không nên nấu cá quá lâu, nếu nấu lâu thịt cá sẽ bị khô và mất đi vị ngọt.
Cá kình nướng muối ớt
Cá kình nướng muối ớt được coi là một đặc sản của người dân miền biển. Cá kình tươi ngon ướp cùng muối ớt cay nồng, tất cả đã tạo nên hương vị đặc biệt khó quên.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: cá kình, muối ớt và dầu ăn. Cá kình làm sạch và để nguyên con. Cá khi ráo nước thì đem ướp cùng với muối ớt và dầu ăn. Cá kình nướng muối ớt có thể xiên que và nướng bếp than hoặc nướng giấy bạc (nướng bếp than sẽ thơm và đậm đà hơn).
Cá nướng khoảng 30 phút và 2 mặt vàng đều mùi thơm của cá thay bằng mùi tanh là cá chín. Món này ăn kèm cùng nước mắm me, cuộn cùng với bánh tráng, bún và rau sống sẽ thơm ngon hơn rất nhiều.
Cá kình kho
Nguyên liệu cần chuẩn bị để chế biến món cá kho không thể thiếu cá kình, me chua , thịt ba rọi, nước hàng, nước mắm và ớt tươi. Cá làm sạch rồi ướp cùng với loại gia vị (thịt ba rọi phải luộc qua, cắt miếng hình con chì). Cá kình nên ướp khoảng 20 – 25 phút rồi mới đem đi kho.
Cá kình nên kho khoảng 3 – 4 tiếng thì các gia vị mới quyện chặt vào từng thớ thịt cá. Cá kình kho ăn kèm cùng với cơm gạo tám nóng sẽ ngon hơn rất nhiều.
Về giá thành của cá kình, chị Ngọc Diễm cho biết, chúng xuất hiện chủ yếu ở các vùng biển thuộc vịnh Bắc Bộ. Cho nên, đối với những người dân vùng Bắc Bộ rất dễ dàng mua cá kình. Song những người dân thuộc Đà Nẵng và Sài Gòn sẽ rất khó mua – thường chỉ có thể mua được cá đông lạnh.
"Cá kình có mức giá khá bình dân, mức giá cá kình phụ thuộc vào độ tươi của cá hoặc đông lạnh. Theo đó cá tươi sống có giá 180.000 đồng/kg, còn đông lạnh khoảng 130.000 đồng/kg", người phụ nữ đất Cảng nói.
