Có một nghịch lý trớ trêu ở Your name - Tên cậu là gì?, bộ phim Nhật đình đám tại các rạp chiếu hiện nay. Ấy là doanh thu cao nhất dành cho tác phẩm... dở nhất của bậc thầy Makoto Shinkai.
Nếu là dân nghiền anime (hoạt hình Nhật), chắc hẳn cái tên Your name - Tên cậu là gì? (tựa gốc: Kimi no na wa) và Makoto Shinkai đã chẳng còn xa lạ. Tuy nhiên với sức hút khủng khiếp vẫn chưa có dấu hiệu suy giảm trên toàn thế giới, có lẽ giờ đây Your name đã là cái tên được bàn luận trên mọi mặt trận chứ không chỉ gói gọn trong cộng đồng otaku hay các fan phim Nhật.
Trailer phim "Your Name"
Your Name - Tên cậu là gì? mở đầu bằng một câu chuyện tuy thú vị nhưng không quá mới mẻ: Một nam sinh thành thị và một nữ sinh nông thôn tình cờ bị tráo đổi linh hồn vào thể xác nhau theo một vòng tuần hoàn bí ẩn. Từ đó họ phải cùng hợp tác để vượt qua các rắc rối và khám phá những lí do xung quanh hiện tượng có một không hai này.
Không hiếm gặp các tác phẩm điện ảnh có ý tưởng tương tự. Vậy đâu là nhân tố tạo nên sức nóng cho bộ phim suốt nửa năm qua? Có lẽ câu trả lời chính là nằm ở bàn tay nhào nặn, ‘nêm nếm’ đậm đà từ những nguyên liệu không mới của đạo diễn tài ba Makoto Shinkai.
Nhắc đến Makoto Shinkai là nhắc đến những tác phẩm không chỉ mãn nhãn về mặt hình ảnh mà còn rất sâu lắng trong nội dung. Trước Your name, Makoto Shinkai đã luôn là một cái tên đảm bảo thương hiệu với hàng loạt các tác phẩm không chỉ thành công về thương mại mà còn được giới phê bình đánh giá rất cao như: Kotonoha no Niwa (Khu vườn ngôn từ), Hoshi no koe (Tiếng gọi từ vì sao xa), Kumo no Mukō, Yakusoku no Basho (Bên kia đám mây nơi ta hẹn ước) và đặc biệt nhất là 5 Centimet trên giây. Phim của ông cực kì chú trọng khía cạnh thẩm mỹ và thường có kết thúc mở hoặc buồn.
Chính vì lẽ đó nên "em út" Your name được kế thừa lại toàn bộ những vẻ đẹp mang tính thương hiệu trong phong cách làm phim của Makoto Shinkai cũng như một cốt truyện man mác buồn. Nhưng không như các tác phẩm trước, kết thúc của Your name lại tràn đầy hy vọng và trọn vẹn - điều mà nhiều khán giả vẫn hay đùa rằng rất có thể đây là lời xin lỗi từ chính đạo diễn gửi tới những fan đã tốn quá nhiều nước mắt tiếc nuối cho câu chuyện tình dở dang trong 5 Centimet trên giây.
Một yếu tố khác góp phần không nhỏ tới thành công của Your name chính là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa những nét đẹp văn hoá vừa cổ xưa vừa hiện đại của Nhật Bản. Hình ảnh một thành phố Tokyo phồn hoa choáng ngợp, đối lập với ngôi làng nhỏ đậm màu cổ kính Itomori, hay một cốt truyện nhuốm màu huyền bí giữa bối cảnh khoa học công nghệ tân tiến của xã hội đương thời.
Bản thân ý tưởng của Your Name cũng được Makoto Shinkai lấy cảm hứng từ Torikaebaya Monogatari - một câu chuyện dân gian cổ về một cặp sinh đôi nam/nữ thường bị hiểu nhầm giới tính. Tất cả những sự kết hợp, đan xen thú vị này khiến cho câu chuyện của Your Name tuy không mới nhưng vẫn thu hút được sự chú ý của khán giả xuyên suốt chiều dài phim.
Tuy là một đạo diễn luôn biết cách làm mới mình, nhưng những khán giả đã từng xem các tác phẩm khác của Makoto Shinkai cũng sẽ đều nhận ra rằng các bộ phim của ông luôn đặt nặng chữ ‘duyên’. Có lẽ đây cũng là một trong những nét đẹp đặc trưng cho tư duy của người Á đông về sự đặc biệt của số phận. Trên đời vốn chẳng có thứ gì là tự nhiên, một cái chạm tay áo cũng là do duyên phận.
Bản thân Your Name là một câu chuyện tình tuy oái oăm và đặc biệt, song cũng bắt đầu từ một mối lương duyên như vậy. Bộ phim mở đầu hài hước và đơn giản nhưng cứ ngày càng sâu sắc và phức tạp dần lên theo từng diễn tiến. Để rồi, sợi chỉ đỏ định mệnh không chỉ gắn kết số phận của riêng hai con người, mà còn ảnh hưởng tới số phận của rất nhiều người khác nữa.
Ngoài những lời khen có cánh, Your name - Tên cậu là gì? cũng nhận được khá nhiều phản hồi trái chiều từ giới phê bình và khán giả. Có nhiều ý kiến cho rằng phim là sự kết hợp của nhiều tác phẩm trước của Makoto Shinkai, với phần hình ảnh hao hao 5 Centimet trên giây, chuyện tình vượt thời gian nhang nhác Tiếng gọi từ vì sao xa, vẻ trầm buồn giông giống Khu vườn ngôn từ, kèm theo một cái kết khá có "mùi" Disney. Sự kết hợp này có vẻ không chinh phục được các khán giả khó tính bởi nhiều người trong số họ đã mong đợi Your Name là một tác phẩm đột phá về mọi mặt.
Bản thân chính Makoto Shinkai cũng từng bày tỏ nhiều tiếc nuối với đứa con tinh thần mới nhất của mình, ông nghĩ Your Name có thể làm tốt hơn nữa nếu có thêm thời gian và kinh phí. Ông thậm chí còn từng thổ lộ rằng bản thân không xứng đáng với danh hiệu 'Miyazaki Hayao thứ hai' như báo chí tán tụng và mong Your Name không 'làm nên chuyện' tại lễ trao giải danh giá Oscar.
Tuy không khó để nhặt ra nhiều điểm vô lý trong cốt truyện nhưng nhìn chung về mặt tổng thể Your Name vẫn xứng đáng là một tác phẩm anime tuyệt vời, kết hợp được hài hoà cả về mặt thẩm mỹ lẫn nội dung. Bộ phim cũng giành được rất nhiều thiện cảm của khán giả phương Tây với 97% "cà chua tươi" trên Rotten Tomatoes và rating 8,7 trên IMDB.
Không chỉ dừng lại ở việc đạp đổ rất nhiều kỉ lục doanh thu phòng vé Nhật Bản mà cho đến nay, sau gần nửa năm công chiếu, Your Name vẫn là một cái tên cực hot đang càn quét phòng vé của rất nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam. Đã lâu lắm rồi kể từ Spirited Away và Howl’s moving castle, người Nhật mới tự tin "đem anime đi gõ xứ người" như vậy. Với hơn 331 triệu đô la doanh thu và một hành trình dài những quốc gia chưa công chiếu (trong đó có Hoa Kỳ), Your name - Tên cậu là gì? hứa hẹn sẽ tiếp tục chuỗi thành công vang dội của mình và ghi thêm nhiều kỉ lục bất ngờ nữa.
