Nếu không có bà Deborah "Debbie" Phelps, có lẽ thế giới sẽ không được chứng kiến một huyền thoại vĩ đại của đường đua xanh.
Kình ngư Michael Phelps đi vào huyền thoại khi giành được 23 HC vàng, 3 HC bạc và 2 HC đồng trên đấu trường Olympic. Anh đã xô đổ kỷ lục tồn tại 2168 năm tại đấu trường lớn nhất hành tinh này. Tuy nhiên, đằng sau vinh quang của Phelps là bóng dáng của mẹ anh - bà Deborah "Debbie" Phelps. Bà mẹ đơn thân không chỉ phải chăm lo cho con trai mà còn phải nâng đỡ con vượt qua căn bệnh tăng động giảm chú ý (ADHD).
Mẹ là người có ảnh hưởng nhất trong cuộc đời của kình ngư huyền thoại Michael Phelps
Michael Phelps và hội chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)
Khi Michael Phelps lên 9 tuổi, anh thường ngồi không yên và gặp khó khăn trong lớp học. Bác sĩ nhi khoa chuẩn đoán anh bị hội chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD).
Michael phải uống thuốc trong nhiều năm để điều trị căn bệnh của mình. Mặc dù uống thuốc làm Michael kiểm soát và ít 'thất thường' hơn khi ở trường nhưng điều này làm cậu bé cảm thấy xấu hổ. Trong cuốn tự truyện 'Không giới hạn' của mình, Phelps cũng đề cập đến việc anh cảm thấy bẽ mặt trước mặt bạn bè khi các y tá của trường tìm đến lớp để nhắc nhở anh uống thuốc.
Chứng rối loạn ADHD chỉ xảy ra ở khoảng 2 - 5% trẻ em và thanh thiếu niên. Bà Debbie nhớ lại ở thời điểm đó cô giáo của anh rằng Phelps sẽ không bao giờ thành công trong bất cứ điều gì vì anh không thể tập trung vào bất cứ điều gì trong một thời gian đủ dài. Mẹ của anh cũng đã từng nghi ngờ như vậy khi cậu con trai không thể làm gì mà không có thuốc hỗ trợ.
Bà mẹ đơn thân và nỗ lực đưa con vượt qua căn bệnh hiếm
Bà Deborah "Debbie" Phelps là giáo viên trung học cơ sở. Vào năm 1993, bà quyết định ly thân với cha của Phelps - một quân nhân. Một năm sau, khi họ li dị, cũng có lúc Phelps bị phát hiện mắc chứng rối loạn ADHD. Với đồng lương giáo viên ít ỏi của mình, bà Debbie Phelps đã phải một mình nuôi ba chị em.
Kể về quãng thời gian đó, bà Debbie chia sẻ: "Hai cô con gái của tôi cách nhau hai tuổi, và cách Phelps 5 tuổi. Các con sẽ tập bơi ở 3 hồ bơi khác nhau với giờ giấc khác nhau. Sau khi canh thời gian để đón các con, tôi phải quay trở lại trường để học tiếp lên cao. Mọi thứ khá hỗn loạn nhưng tất cả chúng tôi đều cố gắng hỗ trợ lẫn nhau".
Michael Phelps chụp cùng hai người chị - Hilary và Whitney
Tuy nhiên, Michael có thể đã không yêu bơi đến vậy nếu không có sự khéo léo của mẹ. Bà Debbie kể lại: "Hồi 7 tuổi mới tập bơi, Phelps rất ghét khuôn mặt mình bị dính nước. Tôi đã phải lật ngửa cậu bé và dạy nó bơi ngửa".
Và khi Phelps được chuẩn đoán mắc ADHD, mỗi lần có một người bảo Phelps không thể thành công, trái tim bà Debbie lại như bị rỉ máu: "Tôi muốn chứng minh tất cả mọi người sai. Tôi biết rằng, nếu Michael Phelps mong muốn, con có thể đạt được bất cứ điều gì". "Bất cứ khi nào một giáo viên nói, 'Michael không thể làm được điều này', tôi sẽ đáp trả, 'Vâng, vậy anh/chị đang làm gì để giúp Phelps?", cô nhớ lại.
Nhận thấy Phelps chỉ hứng thú với bơi lội, Debbie khéo léo hướng tất cả mọi sự chú ý của con vào đó. Ví dụ, khi anh rên rỉ về việc ghét đọc sách, cô bắt đầu đưa cho cậu bé cuốn sách về thể thao. Nhận thấy rằng sự chú ý của Michael không dành cho toán học, cô đã thuê một gia sư và khuyến khích đưa ra các bài toán phù hợp với Michael: "Mất bao lâu để có thể bơi hết 500 mét nếu bạn bơi ba mét mỗi giây?".
Cậu bé Phelps chỉ tỏ ra hứng thú với bơi lội
Tại bể bơi, bà Debbie hay nhắc Michael giảm “tăng động” bằng dặn cậu phải xem xét đến những hậu quả mà hành vi của mình có thể gây nên. Bà Debbie cho biết khi Michael 10 tuổi, trong một lần thi bơi, Michael đứng thứ hai và cậu bé đã rất thất vọng. Biểu hiện lúc đó của cậu bé là giằng chiếc kính của mình và ném chúng thật mạnh lên mặt sàn của hồ bơi.
Lúc đó, bà Debbie không trách móc hay có bất kỳ lời nói không vui nào với Michael. Khi họ lái xe về nhà, trên xe, thay vì nói Michael phải kiềm chế hay nói rằng con sẽ chiến thắng lần sau, Debbie lại nói với Michael về “tính thể thao” nhiều hơn về “những chiến thắng”. Bà Debbie và Michael đã tự tạo ra những tín hiệu riêng cho họ, để giúp Michael luôn bình tĩnh. Đó chính là dấu hiệu tay hình chữ “C”. Theo bà Debbie, bất kỳ khi nào đứng trên khán đài, thấy Michael thất vọng, chữ “C” đó lại được hiện lên trên tay bà. Nó là biểu tượng cho từ “compose yourself – hãy bình tĩnh lại”.
Theo thời gian, tình yêu với bơi lội của Michael ngày càng lớn. “Michael rất ít khi từ bỏ những buổi tập luyện, ngay cả vào Giáng sinh thì hồ bơi vẫn là nơi đầu tiên chúng tôi đến và thằng bé hạnh phúc khi được ở đó".
Khi Michael học lớp 6, cậu bé nói rằng cậu muốn ngưng dùng thuốc. Mặc dù nghi ngại nhưng bà vẫn tin tưởng con và đồng ý để cho cậu bé dừng lại. Michael đã không dùng thuốc nữa và hoàn toàn không cần từ lớp 6 đến nay.
Để có được "cậu bé vàng" như ngày hôm nay, bà Debbie đã làm nhiều việc khiến mọi người kính nể. Chuyên gia vật lý trị liệu Gilda Carle từng thốt lên rằng: “Mẹ của Michael Phelps xứng đáng được trao giải Bà mẹ của năm. Bà ấy đã một tay nuôi dạy ba đứa con, và cho Michael điều mà không đứa trẻ nào có: tập trung hết sức lực cho bơi lội. Michael Phelps thực sự là một ví dụ điển hình cho việc con người đã vượt lên số phận mạnh mẽ như thế nào. Nó cũng phá vỡ những định kiến về việc trẻ nhỏ sẽ trở nên hư hỏng ở những gia đình đổ vỡ. Điều quan trọng là chất lượng giáo dục và sự hướng dẫn cho con cái, dù cho môi trường tức thời xung quanh nó có ra sao. Mỗi cá nhân đều có những kỹ năng có thể được nuôi dưỡng và phát triển”.
Mẹ, chị gái, vợ và con của Michael Phelps trước HCV thứ 5, và cũng là HCV cuối cùng anh giành được trong kì Olympics năm nay. Đây có thể là kì thế vận hội cuối cùng kình như huyền thoại này tham gia với tư cách là VĐV.
