Khu vườn vừa cung cấp rau xanh trong mùa dịch Covid-19, vừa tạo sân chơi cho các con trong những ngày giãn cách xã hội.
Chỉ còn vài ngày nữa, năm 2021 sẽ khép lại, mở ra một trang mới đầy hy vọng. Thế nhưng những ký ức về mùa đại dịch năm vừa qua vẫn in đậm trong tâm trí mỗi người. Chúng ta đã bước những ngày giãn cách xã hội khó khăn nhất, những ngày mà mỗi cọng rau, trái bí, trái bầu,... đều trở nên trân quý, những ngày ta "thèm" được hít thở không khí trong lành và ngắm nhìn màu xanh của cỏ cây hơn bao giờ hết vì đã ở nhà quá lâu, những ngày ta biết ơn từng hơi thở,...
Chính trong những ngày giãn cách thiếu thốn mọi điều đó, chị Trương Thị Thu Thảo (sinh năm 1991, Đà Nẵng) đã gieo hạt giống đầu tiên, vun trồng khu vườn trong mơ trên chính sân thượng nhà mình. "Giãn cách xã hội có thêm thời gian ở nhà, thêm vào đó, mùa dịch mua rau rất khó khăn và nhà có con nhỏ nên mình có động lực trồng rau sạch cho con", mẹ đảm 2 con chia sẻ. Hiện tại, khu vườn nhà chị Thảo đã được 7 tháng tuổi, xanh tốt và đẹp mắt khiến ai nấy đều phải xuýt xoa.
Một góc vườn xinh xắn, ngập nắng của gia đình chị Thảo.
Gia đình chị Thảo bắt đầu làm vườn trên mái vào tháng 5/2021 - khi Đà Nẵng thực hiện lệnh giãn cách xã hội. Trước đó, vợ chồng chị có trồng cây trên khoảng đất trống nhà hàng xóm. Tuy nhiên vì đất cằn cỗi, sỏi đá nhiều, cỏ dại nhổ mãi không hết lại không phải là đất trồng lâu dài nên tính hiệu quả chưa cao.
Vốn yêu thiên nhiên lại cần rau sạch cho con trong mùa dịch nên mẹ đảm Đà Nẵng đã tranh thủ thời gian nghỉ dịch làm vườn. Chị quyết tâm chuyển đổi vườn cỏ trên mái thành vườn rau, tận dụng đất, vĩ nhựa thoát nước, vải địa giữ đất của mái cỏ, đóng thêm thùng gỗ trồng rau xanh, làm giàn gỗ cho các loại cây leo,... Chỉ sau một thời gian ngắn, khu vườn đã được hoàn thiện, có thể cung cấp rau trái cho cả gia đình.
Con trai chị Thảo phụ giúp bố mẹ hoàn thiện khu vườn trên mái, đây cũng là sân chơi bổ ích cho con trong những ngày giãn cách xã hội.
Vườn sân thượng nhà chị Thảo rộng 100m2, trừ diện tích cầu thang và bồn chứa nước, các đường ống kỹ thuật, diện tích đi lại khoảng 30m2 thì còn 70m2 đất trồng trọt. Chị dành một phần đất 30m2 để bố trí 1 giàn thép để trồng nho và dự định trồng các giống cà chua leo vô hạn như bạch tuộc, ở dưới có bàn ghế để ngắm vườn kết hợp các thùng gỗ trồng dâu tây chịu nhiệt. Còn lại 40m2 chị trồng rau củ và các loại dây leo.
Các thùng gỗ, giàn leo được đóng và sắp xếp khéo léo, tăng tính thẩm mỹ cho khu vườn.
Làm vườn sân thượng, nhất là làm vườn giữa mùa dịch không hề dễ dàng nhưng nhờ có kinh nghiệm và sự chuẩn bị kỹ từ trước nên thành quả rất mỹ mãn. Để khu vườn luôn sạch đẹp và ngăn nắp, chị Thảo làm tốt công tác chuẩn bị, lưu ý vấn đề thoát nước và chống thấm. Các thùng chậu đều có chân cao ít nhất 20cm để có thể vệ sinh sàn dễ dàng, tạo độ dốc sàn và làm các ống thoát nước càng to càng tốt.
Sau một thời gian làm nông dân sân thượng, chị Thảo rút ra một số kinh nghiệm sau nhiều lần "dở khóc dở cười" với cái loại cây trồng khác nhau. "Mình nghĩ câu nói của ông bà ta rất hay: “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”. Mình cố gắng bám sát 4 yếu tố trên và quan sát cây sẽ thu được quả ngọt thôi!", người mẹ đến từ Đã Nẵng chia sẻ.
Đối với việc tưới tiêu, chị Thảo tin rằng cây cần đủ nước nhưng cũng cần thoát nước tốt. Chính vì lẽ đó, chị luôn đảm bảo đất tơi xốp. Chị thường trộn đất theo công thức 50% đất vườn, 30% chất tạo độ xốp như tro trấu hun, xơ dừa đã qua xử lý, vỏ đậu/ lạc xay, 20% là phân (phân bò ủ hoại, phân trùn quế, phân gà,…) và một ít vôi bột hoặc bột canxi hữu cơ (làm từ vỏ trứng, bột xương cá,…).
Chị Thảo làm vườn theo lý thuyến "nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống"
Bón phân theo đúng chủng loại và nhu cầu phát triển sinh lý của cây, tuỳ loại cây mà bón phân cho thích hợp, ví dụ như rau ăn lá thì ưu tiên phân đạm, lân, kali. Cây ăn quả thì nên tăng cường canxi (canxi hữu cơ có nhiều trong vỏ trứng các loại, phân đậu tương, bột từ xương cá,…) và cần thêm nguyên tố vi lượng (Fe,Cu,Mg,…) để đạt chất lượng cao, tăng chất lương hoa, tăng khả năng đậu quả.
"Tam cần" nghĩa là thường xuyên chăm bón, cắt tỉa, trồng đúng kỹ thuật của từng cây. Cuối cùng "tứ giống", chị Thảo tin rằng giống tốt sẽ giúp cây sinh trưởng và kháng bệnh cao, cho năng suất và sản lượng nhiều. Chị ưu tiên chọn giống không biến đổi gen, không MGO và chọn các giống F1 chuẩn từ các nhà vườn uy tín. Ngoài ra, vì là vườn sân thượng nên chị Thảo còn lưu ý đến việc thụ phấn cho cây vì vườn quá cao sẽ ít ong bướm. Thời điểm thích hợp để thụ phấn tuỳ vào loại cây, thường là 8 - 10 giờ, riêng với bầu thì lại vào 18 - 20 giờ.
Vuoừn rau 70m2 đủ cung cấp thực phẩm sạch đa dạng cho cả gia đình trong mùa dịch.
Dưới bàn tay chăm sóc tỉ mỉ của gia chủ, vườn có đủ các loại rau trái quen thuộc như rau dền (xanh, đỏ, tía), rau mồng tơi, rau muống, cải bó xôi, các loại dây leo như bầu, bí đỏ, bí đao, mướp đắng, mướp táo, mướp hương, và loại dưa vào mùa nắng như dưa leo, dưa lưới, dưa lê, dưa lê đốm. Ngoài ra chị Thảo còn trồng thêm một ít loại củ chịu nhiệt được như của cà chua, củ cải, su hào, cà rốt để làm đa dạng thực đơn ăn dặm của con. Mùa mưa thì đổi từ trồng dưa sang trồng cà chua, bắp cải, súp lơ, su hào, cà rốt.
Mỗi ngày chị Thảo dành 1 - 2 tiếng làm vườn. Khu vườn không chỉ chung cấp nguồn lương thực dồi dào mà con là nơi thư giãn và mang đến những giá trị tinh thần tích cực. Chị Thảo tâm sự: "Khu vườn vừa cũng cấp rau quả sạch cho gia đình, vừa là nơi thư giãn cho cả nhà, giúp các thành viên trong gia đình thêm gắn kết vì hầu như mọi việc nhà mình đều tự làm , giúp các bé trải nghiệm những điều thú vị từ thiên nhiên.
Mình học được những bài học từ việc ươm cây con, nhận biết các giống rau củ, rồi trồng cây theo mùa, thuận theo tự nhiên, rồi đến các bài học về ủ phân hữu cơ như phân rác, phân đậu tương, phân chuối, phân trứng sữa,… Thiệt sự là rất phức tạp giống như bài học “làm cha mẹ” mà mình phải học từ đầu và có trách nhiệm hơn với bản thân, con cái và mọi thứ xung quanh!"
Khu vuờn mang đến những giá trị không thể đong đếm cho gia đình chị Thảo trong những ngày giãn cách.