Tia tô đất, với mùi hương man mát của chanh, không phải là cây gia vị quá quen thuộc nhưng vẫn được ưa dùng vì nhiều công dụng khác nhau.
Tía tô đất là một loại cây gia vị thuộc họ bạc hà. Những chiếc lá tía tô đất có mùi hương chanh nhẹ nhàng và vị man mát hay được dùng để tăng hương vị trong các món ăn hay các loại trà thảo dược. Tía tô đất cũng được biết tới với công dụng kháng khuẩn, kháng virus và giảm đau.
Từ xưa, tía tô đất hay sử dụng để điều trị đau bụng nhẹ cho trẻ sơ sinh, trẻ em hay đến cả người già. Khi chưa có bàn chải và kem đánh răng thì nhai nát một chiếc lá tía tô đất giúp mọi người vệ sinh răng miệng và có hơi thở thơm mát. Thêm vào đó, chỉ cần đắp một chiếc lá tía tô vò nát lên trên vết muỗi đốt là sẽ nhanh chóng cảm thấy êm dịu. Tía tô đất còn có nhiều công dụng khác mà ít người biết đến, hãy cùng tìm hiểu và học cách trồng tía tô đất ngay trong nhà!
12 cách sử dụng tía tô đất
1. Siro an thần
Cho đầy lá vào một chiếc nồi nhỏ và đổ nước sấp mặt lá. Đun lửa liu điu cho đến khi lượng nước cạn còn một nửa thì tắt bếp, chắt lá và lấy nước. Để một lúc cho nước lá nguội bớt thì cho mật ong nguyên chất vào và khuấy đều với tỉ lệ 2 phần nước với 1 phần mật ong.
Đổ siro tía tô đất mật ong vào bình sạch và cất tủ lạnh. Mỗi tối trước khi đi ngủ, bạn uống vài muỗng để an thần và dễ ngủ. Siro mật ong tía tô đất tốt cho từ trẻ em trên 1 tuổi đến người già. Một bình siro an thần có thể sử dụng trong vòng 1 tuần.
2. Salad
Cắt lá tươi và rắc lên món salad trái cây; hoặc rắc lên món sữa chua trộn mật ong.
3. Làm đẹp
Cho đầy lá vào một bình thủy tinh kính. Tiếp đó cho 3 phần glycerin thực vật và 1 phần nước vào đầy bình và để ở góc tối trong vòng từ 3-4 tuần. Mỗi ngày, bạn có thể lấy từ 1/2 đến 1 muỗng dung dịch để mát xa mặt giúp giảm sưng tấy và viêm nhiễn do mụn, cũng như căng da mặt. Chiết xuất lá tía tô đất cũng được phát hiện có hoạt động chống oxi hóa rất cao. Một bình tía tô đất có thể cất tủ lạnh dùng trong vài tháng.
4. Trà tiêu hóa
Cho lá tía tô đất tươi đã rửa sạch vào bát sau đó từ từ đổ nước sôi vào rồi đậy kín bằng đĩa. Sau khi nước nguội mới được uống. Một bát tía tô đất không hề khó uống như bạn tưởng tượng mà có vị ngòn ngọt cùng hương chanh dễ chịu. Các loại bệnh như đầy hơi, viêm dạ dày sẽ được đẩy lùi nhanh chóng.
5. Chữa muỗi đốt
Xay nhuyễn và trộn với mặt nạ đất sét để làm giảm sưng tấy và ngứa ngáy do côn trùng đốt.
6. Túi thơm
Nhét đầy lá tía tô đất cùng cánh hoa hồng vào một túi vải. Ngâm trong bồn tắm nước nóng một chút trước khi tắm. Da dẻ sẽ thơm mát và mịn màng.
7. Làm bánh
Thái nhỏ ít lá tía tô đất và bào vỏ chanh để rắc lên và làm tăng hương vị cho chiếc bánh cup cakes hay muffin yêu thích.
8. Dầu nóng
Cho 3/4 lá tía tô đất vào trong bình và đổ đầy rượu trắng 40 độ. Đóng chặt bằng nắp kim loại và để ở góc tối, mát trong khoảng 4-6 tuần. Thi thoảng chú ý lắc nhẹ bình. Khi bị cảm lạnh hoặc lạnh bụng, bạn trộn thêm một chút mật ong và mát xa vào trán, bụng, lòng bàn tay, lòng bàn chân cho đến khi cảm thấy ấm lên. Rượu tía tô đất có tác dụng làm ấm người và giải cảm lạnh khá tốt.
9. Giấm
Cho đầy lá vào lọ thủy tinh nắp kim loại sau đó đổ từ từ giấm táo vào. Đóng chặt nắp và để ở nơi tối và mát trong vòng vài tuần. Lọc và sử dụng hàng ngày trong các món ăn, salad thay cho giấm gạo bình thường.
10. Kẹo hương chanh
Đảm bảo lũ trẻ nhà bạn sẽ thích mê món kẹo ngọt ngào mà tốt cho sức khỏe này. Đánh đều lòng trắng trứng với một chút nước ngồi ngâm lá tía tô đất vào hỗn hợp. Sau đó nhúng lá tía tô qua đường. Xếp những chiếc lá đường vào khay và nướng trong lò cho đến khi có màu chín vàng. Những chiếc kẹo giòn rụm, ngọt ngọt vị chanh sẽ khiến lũ trẻ thèm chảy nước miếng.
11. Bơ
Trộn 4 thìa bơ,1 thìa mật ong với một chút lá tía tô xắt nhỏ. Phết lên bánh mì và thưởng thức.
12. Trà giải nhiệt
Cho lá tía tô đất và những lát chanh tươi vào lọ và cho nước lọc. Cất tủ vài giờ cho mát lạnh. Một bình trà thảo dược sẽ là khởi đầu hoàn hảo trong một ngày oi bức.
Trồng tía tô đất ngay tại nhà
Cũng không khác các loại cây gia vị khác như bạc hà hay húng quế, để trồng tía tô đất bạn có thể giâm mới từ một cành cây cũ.
Đầu tiên, chọn cho mình một cành tía tô đất xanh non, khỏe mạnh. Bạn cần vặt bỏ hết các lá phía dưới và chỉ để lại hai lá non trên cùng. Dùng kéo cắt một đoạn dài khoảng 5 - 7 cm tính từ lá xuống gốc.
Tiếp đó, bạn ngâm cành vừa cắt vào bát nước sao cho ngập khoảng 3/4 cành và để ở nơi nhiều sáng.
Chỉ trong vòng từ 3-4 tuần, rễ cây tía tô đất bắt đầu phát triển.
Khi rễ cây đã mọc dài từ 8 - 10 cm là đủ khỏe để trồng ra đất
Trước khi trồng, chúng ta cần ngắt bớt lá để tập trung dinh dưỡng nuôi cây phát triển nhanh.
Trồng tía tô đất vào đất dinh dưỡng
Chậu tía tô đất sẽ phát triển tốt và cho lá liên tục. Từ lúc bắt đầu trồng trong bát đến lúc bắt đầu thu hoạch lá khoảng 2.5 tháng