Trẻ bộc lộ 3 điều dưới đây bố mẹ thường lầm tưởng con là đứa trẻ ngoan, nhưng có thể là dấu hiệu của EQ thấp.
Những đứa trẻ có khả năng điều chỉnh cảm xúc, xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt với người khác, giải quyết xung đột một cách khôn ngoan thường có EQ cao. Những biểu hiện này sẽ có lợi để phát triển cảm xúc và quản lý mối quan hệ xã hội của trẻ.
Ngược lại, trẻ có EQ thấp sẽ dễ gặp các trở ngại trong cuộc sống. Thực tế, hành vi và thái độ hàng ngày có thể phản ánh mức độ EQ (trí tuệ cảm xúc) của trẻ. Theo các chuyên gia tâm lý, trẻ bộc lộ 3 điều dưới đây bố mẹ thường lầm tưởng con là đứa trẻ ngoan, nhưng có thể là dấu hiệu của EQ thấp.
3 biểu hiện trẻ có EQ thấp, bố mẹ nên chú ý
Không bao giờ phản đối ý kiến của người khác
Có những trẻ em từ khi còn nhỏ đã không dám bày tỏ ý kiến của mình. Ngay cả khi bố mẹ hiểu lầm hay phạt sai, trẻ vẫn tuân theo lời. Trong mắt phụ huynh, những đứa trẻ như vậy được coi là hiểu chuyện, biết nhường nhịn và ngoan ngoãn.
Nhưng theo góc độ của chuyên gia tâm lý, đứa trẻ chưa bao giờ đưa ra ý kiến phản đối trước vấn đề không phù hợp có thể gặp bất lợi vì thiếu chính kiến riêng.
Hãy tưởng tượng một đứa trẻ chưa bao giờ biết phản kháng, khi bước vào môi trường học tập, trẻ dễ trở thành đối tượng bị bắt nạt.
Do đó, việc khuyến khích trẻ em phát triển ý kiến riêng, khả năng phản đối và tự tin trong giao tiếp là rất quan trọng. Điều này giúp trẻ phát triển kỹ năng quản lý xung đột, xây dựng lòng tin và tự tin trong cuộc sống.
EQ là một trong những yếu tố quan trọng, ảnh hưởng đến quá trình trưởng thành của trẻ.
Đứa trẻ quá thật thà
Đứa trẻ quá thật thà, tức là không có khả năng giấu giếm, che đậy những suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của mình. Điều này có thể biểu hiện mức độ EQ thấp.
EQ là khả năng nhận biết, hiểu và quản lý cảm xúc của bản thân và của người khác. Có liên quan đến khả năng đặt mình vào vị trí của người khác, nhận thức về cảm xúc của mình và của người khác, và khả năng điều chỉnh và thể hiện cảm xúc một cách lành mạnh và hiệu quả.
Trẻ có EQ cao thường đi kèm với khả năng tương tác xã hội tốt, xây dựng mối quan hệ tốt và giải quyết xung đột một cách khôn ngoan. Tuy nhiên, khi trẻ quá thật thà và không có khả năng giấu giếm, có thể cho thấy mức độ EQ thấp.
Điều này có thể do trẻ chưa phát triển đầy đủ khả năng nhận biết và điều chỉnh cảm xúc của mình, cũng như khả năng đọc và hiểu cảm xúc của người khác.
Trẻ luôn chịu nhường nhịn người khác
Chúng ta có thể quan sát trong hầu hết các gia đình có nhiều con, tình huống sau đây thường xảy ra, chỉ còn một cây kem trong nhà và cả chị lớn và em trai đều rất muốn ăn. Tuy nhiên, mẹ lại trực tiếp đưa kem cho em trai và nói với chị: "Chị đã lớn rồi, nên nhường cho em". Ở một số trẻ, vì áp lực phải nhường nhịn, nên lâu dần sẽ phát triển tính cách không thích tranh giành.
Một đứa trẻ không thích tranh đấu thường được coi là khiêm tốn. Tuy nhiên, đứa trẻ quá khiêm tốn sẽ phải chịu nhiều thiệt thòi khi lớn lên. Đôi khi, những gì xứng đáng với trẻ sẽ bị trao cho người khác. Thay vì được công nhận tấm lòng tốt, người khác có thể coi đó là điều hiển nhiên.
Để tránh cho con lớn lên trong thiệt thòi, bố mẹ nên khuyến khích con phấn đấu vì những gì bản thân xứng đáng. Khi trẻ phát triển tích cực và tự đánh giá giá trị bản thân một cách công bằng, trẻ sẽ dễ dàng đạt được mục tiêu và hiểu được giá trị của bản thân.
Đứa trẻ quá thật thà, không có khả năng giấu giếm, che đậy những suy nghĩ có thể biểu hiện mức độ EQ thấp.
Vậy bố mẹ nên nuôi dưỡng trí tuệ cảm xúc của trẻ như thế nào?
Nghiên cứu cho thấy chỉ 20% thành công của một người là do IQ, còn 80% phụ thuộc vào EQ. Vì vậy, chúng ta có thể thấy tầm quan trọng của việc trau dồi EQ trong quá trình trưởng thành của trẻ.
Theo các chuyên gia, đối với trẻ từ giai đoạn tiểu học việc cải thiện EQ nên bắt đầu ở 3 khía cạnh: Khả năng giao tiếp bằng mắt, tài hùng biện và ứng xử khéo léo.
Giao tiếp bằng mắt
Việc trau dồi khả năng giao tiếp bằng mắt cho trẻ không phải là điều khó khăn. Khi gần gũi với trẻ, hãy sử dụng ánh mắt để biểu lộ cảm xúc, ví dụ như nếu mẹ tức giận, hãy nhìn chằm chằm vào trẻ. Dần dần, trẻ sẽ có khả năng nhận ra cảm xúc của người khác và phản ứng theo tâm trạng tốt hơn.
Hãy khuyến khích trẻ nhìn thẳng vào mắt người khác khi họ đang nói chuyện hoặc nghe người khác nói. Điều này cho thấy sự quan tâm và tôn trọng đối tác giao tiếp.
Mẹ có thể dạy trẻ cách biểu lộ cảm xúc bằng mắt. Ví dụ, khi trẻ vui mừng, hãy khuyến khích trẻ nháy mắt và cười. Khi trẻ buồn, hãy dạy trẻ cách nhìn chằm chằm vào người khác và biểu lộ sự quan tâm.
Giao tiếp bằng mắt không chỉ liên quan đến mắt mà còn đến ngôn ngữ cơ thể tổng thể. Hãy dạy trẻ quan sát cử chỉ, di chuyển và biểu cảm của người khác để hiểu thêm về ý nghĩa của giao tiếp.
Tạo ra các tình huống thực tế để trẻ có thể thực hành giao tiếp bằng mắt. Ví dụ, hãy yêu cầu trẻ nói xin phép bằng mắt trước khi lấy đồ, hay trao đổi ý kiến với bạn bằng gương mặt và ánh mắt.
Việc cải thiện EQ nên bắt đầu ở 3 khía cạnh: Khả năng giao tiếp bằng mắt, tài hùng biện và ứng xử khéo léo.
Tài hùng biện
Bố mẹ nên khích trẻ tham gia vào các hoạt động giao tiếp như thảo luận nhóm, trò chuyện và biểu diễn. Điều này giúp trẻ rèn kỹ năng diễn đạt ý kiến và lập luận.
Hãy tương tác và trò chuyện nhiều hơn với trẻ để rèn luyện kỹ năng ngôn ngữ. Đọc sách cho trẻ nghe cũng mang lại lợi ích trong việc nuôi dưỡng khả năng hùng biện.
Khả năng ứng xử khéo léo
Để trẻ trở thành những người ứng xử khéo léo, bố mẹ cần dạy trẻ suy nghĩ khác biệt và khuyến khích trẻ đồng cảm. Đồng thời, nên học cách lắng nghe kỹ lưỡng, đặt câu hỏi, và thể hiện sự quan tâm đến người khác.
Giúp trẻ hiểu và quản lý cảm xúc của mình là một phần quan trọng của ứng xử khéo léo. Hãy dạy trẻ cách nhận biết cảm xúc của mình, tìm hiểu cách điều chỉnh cảm xúc tích cực và xử lý cảm xúc tiêu cực một cách lành mạnh.
Hay thực hành các kỹ năng tự điều chỉnh như thở sâu, tập trung vào suy nghĩ tích cực và sử dụng từ ngữ xây dựng để thể hiện cảm xúc.
Bố mẹ nên khích trẻ tham gia vào các hoạt động giao tiếp như thảo luận nhóm, trò chuyện và biểu diễn.
