Từ ngày 1/7/2024, lương cơ sở tăng lên 2,34 triệu đồng ảnh hưởng thế nào đến chế độ đóng, hưởng bảo hiểm xã hội của người lao động?
Dưới đây là các chế độ đóng, hưởng bảo hiểm xã hội của người lao động thay đổi theo mức tăng lương cơ sở lên 2,34 triệu đồng/tháng từ 1/7/2024:
Thay đổi mức đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tự nguyện
Từ 1/7/2024 sẽ tăng lương cơ sở lên 2,34 triệu đồng, khi tăng lương cơ sở sẽ kéo theo mức đóng các loại bảo hiểm xã hội được tính dựa trên lương cơ sở cũng tăng theo.
Căn cứ Điều 85, 86 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và theo hướng dẫn tại Nghị định 58/2020/NĐ-CP, Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017:
Mức đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc được tính trên cơ sở tiền lương tháng của người lao động. Trong đó bao gồm mức đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất; quỹ ốm đau, thai sản; quỹ tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp.
Hằng tháng người lao động trích 8% tiền lương để tham gia BHXH bắt buộc. Hiện nay, mức đóng cao nhất bằng 20 tháng lương cơ sở nên mức đóng cao nhất từ 1/7 tăng từ 2,88 triệu đồng lên 3,744 triệu đồng/tháng.
Tiền lương tháng đóng bảo hiểm y tế (BHYT) là tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc. Trong đó, mỗi tháng người lao động đóng 1,5%. Khi lương tối thiểu tăng thì mức đóng BHYT tăng từ 540.000 đồng lên 702.000 đồng/tháng.
Hằng tháng người lao động đóng 1% bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và mức lương làm căn cứ đóng BHTN tối đa theo chế độ tiền lương do Nhà nước chi trả bằng 20 lần lương cơ sở. Do vậy, khi lương cơ sở tăng, mức đóng BHTN được điều chỉnh tăng từ 360.000 đồng lên 468.000 đồng/tháng.
Tăng mức đóng BHYT khi tham gia theo hộ gia đình
Theo Điểm e, đ Khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, mức đóng BHYT hộ gia đình hằng tháng sẽ căn cứ theo mức lương cơ sở, cụ thể:
- Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở.
- Người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất.
- Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
Như vậy, khi lương cơ sở tăng lên 2,34 triệu đồng/tháng thì mức đóng BHYT hộ gia đình cũng tăng theo.
Theo quy định nêu trên, khi mức đóng của người thứ nhất tăng từ 81 nghìn đồng lên 105,3 nghìn đồng/tháng, thì mức đóng của những người còn lại cũng tăng theo, tương ứng theo thứ tự 73,71 nghìn đồng/tháng; 63,18 nghìn đồng/tháng; 52,65 nghìn đồng/tháng và 42,12 nghìn đồng/tháng.
Từ 1/7/2024, tăng lương cơ sở lên 2,34 triệu đồng/tháng nhiều chế độ của người lao động cũng tăng theo. Ảnh minh họa: TL
Tăng mức hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh
Theo Điểm d Khoản 1 Điều 14 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, chi phí cho một lần khám chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở thì người tham gia BHYT được thanh toán 100% chi phí. Cụ thể:
- Từ ngày 1/7/2024, mức lương cơ sở theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP là 2.340.00 đồng, khi đó 15% mức lương cơ sở sẽ tương đương 351.000 đồng.
Như vậy, người tham gia BHYT sẽ được thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh nếu chi phí cho 1 lần khám chữa bệnh dưới 351.000 đồng (so với trước ngày 01/7/2024 là 270.000 đồng)
Tăng mức trợ cấp dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau ốm đau
Luật BHXH 2014 quy định, mức hưởng dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi ốm đau một ngày bằng 30% mức lương cơ sở.
Khi tăng lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng từ 1/7 thì mức hưởng dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi ốm đau tăng từ 447.000 đồng lên 540.000 đồng/ngày.
Tăng mức trợ cấp 1 lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi
Theo Luật BHXH năm 2014, lao động nữ sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi được trợ cấp 1 lần/con bằng 2 lần mức lương cơ sở.
Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia BHXH thì cha được trợ cấp 1 lần bằng 2 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh cho mỗi con.
Mức trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nuôi con nuôi từ ngày 1/7/2024 tăng từ 3.600.000 đồng lên 4.680.000 đồng.
Ngoài ra, mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản từ ngày 01/7/2024 từ 540.000 đồng tăng lên 702.000 đồng.
Tăng mức trợ cấp khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
Theo Điều 47 Luật Bảo hiểm xã hội 2014
- Người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên thì được hưởng trợ cấp hằng tháng.
- Mức trợ cấp hằng tháng được quy định như sau:
+ Suy giảm 31% khả năng lao động thì được hưởng bằng 30% mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 2% mức lương cơ sở;
+ Ngoài mức trợ cấp quy định tại điểm a khoản này, hằng tháng còn được hưởng thêm một khoản trợ cấp tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, từ một năm trở xuống được tính bằng 0,5%, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội được tính thêm 0,3% mức tiền lương đóng bảo hiểm xã hội của tháng liền kề trước khi nghỉ việc để điều trị.
Như vậy, mức trợ cấp hàng tháng khi bị suy giảm khả năng lao động từ ngày 01/7/2024 như sau:
- Mức thấp nhất: Suy giảm 31% khả năng lao động thì được hưởng 725.400 đồng/tháng (trước ngày 01/7/2024 là 540.000 đồng).
- Mức cao nhất: Suy giảm 100% khả năng lao động thì được hưởng 3.931.200 đồng/tháng (trước ngày 01/7/2024 là 3.024.000 đồng/tháng).
Tăng mức trợ cấp khi chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
Theo Điều 51 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động đang làm việc bị chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc bị chết trong thời gian điều trị lần đầu do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp thì thân nhân được hưởng trợ cấp một lần bằng 36 lần mức lương cơ sở.
Từ 1/7, mức trợ cấp một lần khi chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp là tăng từ 64,8 triệu đồng lên 84,24 triệu đồng.
Tăng mức dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau điều trị thương tật, bệnh tật
Theo Điều 52 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động sau khi điều trị ổn định thương tật do tai nạn lao động hoặc bệnh tật do bệnh nghề nghiệp mà sức khỏe chưa phục hồi thì được nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe từ 05 ngày đến 10 ngày.
Mức hưởng một ngày bằng 25% mức lương cơ sở nếu nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe tại gia đình; bằng 40% mức lương cơ sở nếu nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ tại cơ sở tập trung.
Từ ngày 01/7/2024, mức hưởng dưỡng sức phục hồi sức khỏe sau khi điều trị thương tật, bệnh tật như sau:
- Nếu nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe tại gia đình tăng từ 450.000 đồng/ngày lên 585.000 đồng/ngày.
- Nếu nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe tại cơ sở tập trung tăng từ 720.000 đồng/ngày lên 936.000 đồng/ngày.
Tăng mức lương hưu thấp nhất
Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định, mức lương hưu hằng tháng thấp nhất của người lao động tham gia BHXH bắt buộc đủ điều kiện hưởng lương hưu bằng mức lương cơ sở.
Do vậy từ 1/7, mức này tăng từ 1,8 triệu đồng lên 2,34 triệu đồng/tháng.
Tăng mức trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất hằng tháng
Theo quy định tại Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người thuộc một trong các trường hợp sau đây chết:
- Người lao động quy định tại Khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 đang đóng bảo hiểm xã hội hoặc người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội mà đã có thời gian đóng từ đủ 12 tháng trở lên;
- Người lao động chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
- Người đang hưởng lương hưu; hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng đã nghỉ việc.
Từ 1/7, mức này tăng từ 18 triệu đồng lên 23,4 triệu đồng.
Ngoài ra, theo luật, mức trợ cấp tuất hằng tháng đối với mỗi thân nhân đủ điều kiện hưởng bằng 50% mức lương cơ sở. Do vậy mức này cũng được điều chỉnh tăng từ 900.000 đồng/tháng lên 1,17 triệu đồng/tháng.
Trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở. Vậy nên, từ 1/7, mức này tăng từ 1,26 triệu đồng lên 1,638 triệu đồng/tháng.
