Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động đóng BHXH đủ 15 năm khi đủ tuổi nghỉ hưu thì được hưởng lương hưu. Tuy nhiên, Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi có những điểm mới có lợi cho người tham gia.
Trường hợp nào được nghỉ hưu trước 5-10 tuổi?
Liên quan đến vấn đề nhiều người quan tâm trong Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) mới như: Điều kiện để người lao động được về hưu trước tuổi; người lao động có được hoán đổi năm đóng thừa BHXH để nghỉ hưu sớm… đại diện BHXH Việt Nam và Bộ LĐ-TB&XH đã có những chia sẻ xung quanh vấn đề này.
Chia sẻ trên VietnamNet, bà Nguyễn Thị Thúy (Phó Trưởng phòng Hưu trí, Ban thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam) thông tin, theo quy định chung của chế độ hưu trí trong Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực 1/7/2025. Trong đó luật quy định:
Điều kiện nghỉ hưu trước tối đa 5 tuổi
Người lao động có thể nghỉ hưu thấp hơn không quá 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu của người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường nếu có đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên và thuộc một trong các trường hợp sau:
- Có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội ban hành;
- Có từ đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021);
- Có tổng thời gian làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021) từ đủ 15 năm trở lên;
- Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi có những điểm mới có lợi cho người tham gia. Ảnh minh họa: TL
Điều kiện nghỉ hưu trước tối đa 10 tuổi
Người lao động có thể nghỉ hưu thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu của người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường, nếu có đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên và thêm một trong các điều kiện sau:
- Có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò;
- Bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Đối tượng nghỉ hưu không quy định độ tuổi
Người lao động không bị quy định giới hạn về tuổi khi đã có đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc và thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp;
- Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội ban hành.
Theo đại diện BHXH Việt Nam, việc xác định điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng căn cứ vào nhiều điều kiện như: nghề, công việc, địa bàn làm việc, sức khỏe và thời điểm đề nghị hưởng lương hưu hằng tháng của người lao động.
Người lao động được hưởng tỷ lệ lương hưu tối đa là bao nhiêu?
Theo Khoản 2 Điều 7 Nghị định 115/2015/NĐ-CP và Điều 56 của Luật Bảo hiểm xã hội quy định:
Mức lương hưu hằng tháng của người lao động được tính bằng tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng nhân với mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội được tính như sau:
- Người lao động nghỉ hưu từ ngày 1/1/2016 đến trước ngày 1/1/2018 tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%;
- Lao động nữ nghỉ hưu từ ngày 1/1/2018 tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%;
- Lao động nam nghỉ hưu từ ngày 1/1/2018 trở đi, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% tương ứng với số năm đóng bảo hiểm xã hội theo bảng dưới đây, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội, được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%".
Theo quy định nêu trên, tỷ lệ lương hưu tối đa người lao động được hưởng là 75%.