Ba ngôi mộ nằm khuất sau những lùm cây dại ngay ngõ chính vào nhà và trong ba ngôi chỉ còn một ngôi nằm lùi sâu bên trong vườn là gần như vẹn nguyên.
Nhắc đến Bến Tre, người ta thường nhớ tới bóng dừa bởi nơi đây chính là “quê hương” của dừa với bao đặc sản nổi tiếng khắp trong nước lẫn quốc tế. Song ít ai biết rằng xứ dừa gần đây còn được nhiều người biết đến với những ngôi mộ lâu đời và kì bí. Trong đó phải kể đến ba ngôi mộ cổ ở xã Long Thới (Chợ Lách), nằm trong khuôn viên nhà bà Trương Thị Thi (SN 1960).
Ông Sáu (70 tuổi) – một người dân trong xã cho biết: “Ba ngôi mộ ấy rất cũ và có từ lâu rồi nhưng đến giờ chúng tôi vẫn chưa biết đó là mộ của ai, kể cả đời ông bà tôi cũng chẳng ai hay. Nó có chữ trên bia nhưng mờ lắm, không thể đọc ra chữ gì cả. Chúng tôi đồ rằng dưới mộ có thể có vàng vì người xưa chết thường được con cháu chôn vàng theo”.
Người đàn ông vừa dứt lời, một người khác trong xã quả quyết dưới ba ngôi mộ chắc chắn có vàng: “Trước đây vào ban đêm, một nhóm người đã lén lút vào đó để đào bới tìm vàng đấy! Song nó là ngôi mộ cổ, được xây dựng bằng gạch đá khá kiên cố nên không đào được, đành bỏ về”.
Ngôi mộ kỳ bí trong khuôn viên vườn của gia đình bà Thi.
Sau đó họ dẫn chúng tôi đến thăm ba ngôi mộ nằm trong vườn nhà bà Thi. Nó nằm khuất sau những lùm cây dại ngay ngõ chính vào nhà và trong ba ngôi chỉ còn một ngôi nằm lùi sâu bên trong vườn là gần như vẹn nguyên.
“Hồi ông cố nội tôi chuyển về đây định cư đã có ba ngôi mộ này. Khi đó nó gần như còn nguyên vẹn rồi theo thời gian bị bào mòn đi rất nhiều. Và trong số đó tôi luôn thắc mắc về khối “lập phương” án ngữ trong vườn – đồng thời là ngôi còn nguyên vẹn.
Nó cao hơn 1m, ở trên đỉnh có một khối chóp rất giống với ngôi nhà chữ đinh thu nhỏ. 4 mặt của ngôi mộ này đều có hoa văn hình người, rất khác so với hoa văn hình cá chép hóa rồng của ngôi mộ nằm gần cổng nhất. Vì thế nhiều người cho rằng đây là những ngôi mộ để chôn các bậc vua chúa hay những người có công lúc bây giờ”, người phụ nữ Bến Tre từng thông tin.
Chưa dừng ở đó, người dân Long Thới còn đặt ra giả thuyết nếu là mộ vua chúa ắt hẳn có vàng bên trong. “Nhiều tài liệu sử sách chép rằng những người thuộc tầng lớp quý tộc trước đây khi chọn một mảnh đất làm nghĩa trang gia đình, thường chọn những gò đất cát được phù sa bồi lấp ngay tại vùng Chợ Lách.
Khách tham quan mô hình phục dựng ngôi mộ cổ được khai quật tại thị trấn Chợ Lách.
Điều đó càng khiến người dân trong xã tin đó là mộ của vua chúa và có vàng bạc đá quý bên trong. Tôi không chắc chắn về điều đó nhưng người ta cứ đồn khắp xã khắp huyện… Dần dần dân tứ xứ còn nghe được thông tin một trong ba ngôi mộ trong vườn nhà tôi có nải chuối cau bằng vàng”, bà Thi tâm sự.
Thông tin một trong ba ngôi mộ có vàng đã đồn khắp nơi khiến gia đình bà Thi luôn thấp thỏm khi liên tục có trộm viếng thăm. Bà bảo có bữa sáng ra cả nhà bàng hoàng khi tận mắt chứng kiến vườn có người lạ ghé thăm và một lỗ hổng rất to cỡ người trưởng thành có thể lọt vào ngay bên hông ngôi mộ. Một lần khác, gia đình bà tận tay bắt được trộm lẻn vào nhưng vì là người quen nên không muốn làm to chuyện.
Nhắc đến chuyện ngoài trộm ghé tới đã có ai chính thức đến nghiên cứu hay khảo cổ, bà Thi bộc bạch: “Năm 2000, một vị giáo sư chuyên nghiên cứu về khảo cổ học tới tìm hiểu về ngôi mộ nằm ở khu phố 2, thị trấn Chợ Lách.
Ông ấy đã ghé thăm khảo sát ba ngôi mộ trong vườn nhà tôi rồi khẳng định đây là ngôi mộ cổ lớn nhất Chợ Lách, có tuổi đời 200-250 năm. Đó là mộ dành riêng cho giới quý tộc thời nhà Nguyễn”.
Sau đó 4 năm, Bảo tàng Bến Tre tổ chức khai quật mộ cổ tại khu phố 2, thị trấn Chợ Lách. Ngôi mộ này được đánh giá có nhiều thông tin khoa học quý. Nhân dịp này, đoàn công tác cũng đã ghé thăm ba ngôi mộ cổ trong vườn nhà bà Thi và có nhận định: tuy khác nhau về quy mô nhưng đều được dành cho giới quý tộc thời nhà Nguyễn toàn vùng này thời cận đại.
