Là loài cây dễ sống, ra trái nhiều, ít vốn đầu tư, không mất công chăm sóc lại có thị trường tiêu thụ ổn định, mô hình trồng dứa hiện đang được nhiều bà con nông dân áp dụng để làm giàu bền vững.
Dứa là cây có thân ngắn, sống lâu năm. Lá mọc thành hoa thị, cứng, dài, ở mép lá có nhiều gai nhọn (khóm) có khi rất ít gai (thơm). Khi cây đủ lớn, thì từ chùm lá mọc ra một thân dài khoảng 20 – 40 cm, mang 1 bông hoa, ba lá đài nhỏ màu lục, ba cánh hoa lớn hơn màu tím, hoa có 6 nhị xếp thành 2 vòng. Quả dứa mọc trên mặt đất, có lớp vỏ cứng xù xì và nhiều mắt.
Quả dứa được trồng nhiều tại các tỉnh thành cho năng suất cao
Dứa là loại trái cây phổ biến ở vùng nhiệt đới vị chua ngọt hòa lẫn nhau, là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất được ưa chuộng không chỉ trong các món ăn hàng ngày, mà còn dùng làm các loại nước giải khát. Nước dứa giúp nhuận tràng, nõn dứa có khả năng thanh nhiệt giải độc, rễ dứa lợi tiểu.
Trái dứa được coi là loại quả “vua” của vùng nhiệt đới. Ở nước ta được trồng nhiều với các giống dứa khác nhau, chủ yếu để lấy quả ăn và xuất khẩu. Dứa là loại cây có rễ khá yếu nên đất trồng phải có tầng mặt xốp, nhiều mùn, chất dinh dưỡng và có khả năng thoát nước tốt.
Đây là loại cây cho quả nhiều với thị trường tiêu thụ ổn định. Quả dứa tươi hiện được các doanh nghiệp, hợp tác xã thu mua với mức giá bình quân từ 8.000 – 10.000 đồng/kg. Còn trực tiếp tại các nương dứa, người dân thu mua để bán tại chợ với giá từ 10.000 – 15.000 đồng/kg, hoặc hơn. Nhận thấy giá trị kinh tế cao, nhiều hộ nông dân đã quyết tâm đầu tư, xây dựng mô hình trồng dứa trên diện tích rộng để làm giàu.
Anh Bùi Hoàng Trường (Thanh Hóa) đã chuyển hướng trồng dứa nhiều năm nay. Nhận thấy đây là loại quả cho năng suất cao, dễ tiêu thụ lại không mất nhiều vốn nên anh đã mạnh dạn đầu tư và chuyển đổi cây trồng.
Anh Trường thành công với mô hình chuyển đổi trồng dứa
Anh Trường thành công ngay từ vụ đầu, cho lợi nhuận hàng trăm triệu đồng. Thừa thắng xông lên, anh tiếp tục đầu tư trên toàn bộ diện tích trồng cây của gia đình. Hiện tại, gia đình anh Trường có diện tích trồng dứa là 2ha, bình quân mỗi năm thu hơn 50 tấn quả.
Theo anh Trường, có lúc giá dứa đạt 14.000 đồng/kg. Ở thời điểm hiện tại, giá dứa đang ở mức 8.000-10.000 đồng/kg, tùy từng loại. Dứa thu hoạch đến đâu thương lái mua đến đấy. Với giá dứa là 8.000 đồng/kg, anh thu về hơn 400 triệu đồng/vụ. Sau khi trừ hết kinh phí sản xuất, tiền thuê nhân công, gia đình anh lãi gần 300 triệu đồng/vụ.
Là một trong những hợp tác xã có diện tích trồng dứa lớn ở tỉnh Kiên Giang, ông Nguyễn Văn Minh đã làm giàu thành công ngay tại quê hương. Hiện tại, tổng diện tích trồng dứa của ông Minh lên tới 67ha, sản lượng dứa thu hoạch mỗi năm khoảng 1,4 triệu trái.
Ông Minh thu hoạch dứa trên vườn nhà
Nghề trồng dứa đến với ông Minh từ năm 2015, khi địa phương có chủ trương chuyển đổi diện tích đất vườn tạp, đất nhiễm phèn trồng lúa, trồng tràm kém hiệu quả sang trồng dứa. Tuy nhiên, phải từ năm 2021 trở đi, đầu ra trái dứa mới ổn định và giá cao, cho lợi nhuận ổn định.
Ông Minh cho biết, từ năm 2022 đến nay giá dứa duy trì ở mức khá cao, loại nhất (trái đạt trọng lượng từ 1kg trở lên) từ 11.000 - 13.000 đồng/trái, riêng đợt dứa nông dân đang thu hoạch gần đây thương lái mua tại vườn giá 12.000 đồng/trái loại nhất, loại nhì (trái có trọng lượng dưới 1kg) có giá 8.000 - 11.000 đồng/trái.
Trung bình mỗi ha thu hoạch được từ 19.000 - 20.000 trái, sau khi trừ các khoản chi phí nông dân lợi nhuận từ 120 - 140 triệu đồng/ha, khoảng 9 tỷ đồng/năm. Với ông Minh, lợi nhuận này cao hơn gấp 4 lần so với trồng lúa trước đây và chủ trương chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng dứa của huyện là rất đúng đắn.
Trong khi đó, anh Y Lập Êban (Đắk Lắk) cũng đã trồng dứa nhiều năm nay, nhưng tới gần đây mới có nguồn thu cao kể từ khi bén duyên với cây trồng này.
Trồng dứa cho gia đình anh Y Lập thu nhập ổn định
Trước đây gia đình trồng dứa chỉ để cho ra trái tự nhiên, chính vụ thu hoạch từ tháng 4 - 6 dương lịch hằng năm. Do cùng thời điểm thu hoạch dứa của người dân trên địa bàn nên thu hoạch không kịp, quả hư hỏng nhiều, giá bán thấp, thường xuyên bị thương lái ép giá, nhiều thời điểm không có người thu mua.
Khoảng 3 năm nay trở lại đây, gia đình anh bắt đầu áp dụng kỹ thuật kích ra quả trái vụ. Đối với diện tích cho quả đợt đầu thì gia đình kích ra hoa đồng loạt, còn dứa thu hoạch năm thứ hai sẽ chọn những cây phát triển khỏe mạnh để xử lý cho ra trái vụ quả to, đẹp, giá bán cũng cao hơn.
Hiện tại, gia đình anh Y Lập đang sản xuất trên 2ha dứa, thương lái đến tận nhà thu mua với giá từ 3.500 - 20.000 đồng/quả. Sau khi trừ chi phí, mang lại thu nhập khoảng 150 triệu đồng/ha cho gia đình.
Ngoài việc làm giàu cho gia đình, những đồi dứa đang tạo công ăn việc làm cho nhiều người dân địa phương. Người hái dứa được trả công 200.000 - 250.000 đồng/ ngày, còn lao động cõng dứa thuê cho thu nhập cao hơn nhiều, tùy vào vị trí khoảnh đồi thu hoạch. Có rất nhiều hộ nông dân cũng tới học hỏi kinh nghiệm từ người đi trước để phát triển kinh tế.
