Với biệt danh là “Vua chuột”, ông Trần Quang Thiều, một người dân ở ngoại ô thủ đô Hà Nội, đã được hãng tin AFP của Pháp ca ngợi là người có công giúp người nông dân Việt Nam tiêu diệt mối đe dọa với mùa vụ của họ.
Nở nụ cười tươi, ông Trần Quang Thiều cho biết trung bình mỗi ngày ông bắt được trên những cánh đồng lúa gần Hà Nội 10kg chuột, loài vật được coi là mối đe dọa lớn đối với mùa vụ của người nông dân.
Tại ngôi làng ngoại ô ở thủ đô Hà Nội, ông Thiều và nhóm diệt chuột của mình thường làm việc cả ngày lẫn đêm trên những cánh đồng. Theo ước tính của ông, hàng năm, người nông dân mất khoảng 20% sản lượng ngũ cốc do những con chuột. Trả lời hãng tin AFP ông cho biết, từ lâu chuột đã là kẻ thù truyền kiếp của người nông dân.
Ông nói: “Loài chuột rất thông minh, chúng di chuyển khá nhanh nhẹn vì vậy rất khó để bẫy chúng. Tại Việt Nam có khoảng 43 loài chuột khác nhau.”
Vào năm 1988, với phát minh ra chiếc bẫy chuột mang lại nhiều quả hơn hẳn những chiếc bẫy trước đó, ông Thiều đã tạo ra bước đột phá trong chiến dịch tiêu diệt loài gặm nhấm này. Chiếc bẫy của ông hết sức đơn giản, không cần mồi và chỉ dựa vào lực đẩy mạnh của chiếc lò xo.
Ông Trần Quang Thiều (trái) và những con chuột mà ông tiêu diệt trên một cánh đồng ở ngoại ô Hà Nội
Ông Thiều ước tính, với phương pháp mới này, tính đến nay ông đã tiêu diệt hàng triệu con chuột. Một cụ bô lão trong làng cho biết: “Chuột gây thiệt hại tới nông nghiệp rất lớn, không chỉ có vậy chúng còn gây ra các vụ cháy, nổ do gặm nhấm dây cáp điện trong nhà và nhà máy.”
Hãng tin AFP cũng dẫn lời của ông Nguyễn Mạnh Hùng, thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, mỗi năm có ít nhất 500.000 héc-ta lúa bị phá hoại do chuột, trong tổng số 7,5 triệu hec-ta lúa trên cả nước.
Ông Hùng nói: “Loài chuột gây thiệt hại hàng trăm triệu đô-la cho ngành công nghiệp, không kể tới những nguy cơ bệnh truyền nhiễm mà loài vật này gây ra.”
Ngành kinh doanh gia đình
Không ngạc nhiên khi người ta gọi ông Thiều là “Vua chuột”, những kinh nghiệm diệt chuột đã mang lại cho ông và gia đình một nguồn lợi lớn.
Ông nói: “Chúng tôi nhận được những lời mời diệt chuột từ khắp nơi trên cả nước tuy nhiên chúng tôi không thể đảm nhiệm hết vì chúng tôi không có thời gian.”
5 người con của ông cũng tham gia vào ngành kinh doanh đặc biệt của gia đình, hiện họ đã thành lập 6 công ty riêng chuyên diệt chuột.
Những chiếc bẫy ông Thiều phát minh tưởng chừng như vô cùng đơn giản, nhưng đã diệt được hàng triệu con chuột
Khoảng 30 triệu chiếc bẫy chuột của ông Thiều đã được bán ra thị trường, không chỉ được ưa chuộng ở Việt Nam, chúng còn được mang tới các quốc gia láng giềng như Trung Quốc và Campuchia.
Không chỉ phục vụ những người nông dân, ông còn ký hợp đồng diệt chuột tại các khách sạn, bệnh viện, nhà hàng và trường học, thậm chí là các cơ quan nhà nước ở Hà Nội.
“Có lần, chúng tôi đã bắt được 300kg chuột trong một đêm tại một khu nghĩ dưỡng ở Hà Nội.” – Ông Thiều tự hào nói với phóng viên AFP.
Trong vài năm qua, loài chuột đã phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam do sự sụt giảm của rắn và mèo, những kẻ thù trong tự nhiên của chuột, do thịt rắn và mèo từ lâu vốn được coi là đặc sản và nhu cầu tiêu thụ chúng ngày một lớn. Chính điều này đã khiến loài chuột tăng trưởng vượt ra ngoài tầm kiểm soát. Nhiều chính quyền địa phương đã phải vào cuộc, phát động chiến dịch diệt chuột.
Đặc sản thịt chuột đồng
Ngoài việc được trả công, những người thợ săn chuột có thể bán sản phẩm của họ cho các nhà hàng khi mà chuột đồng được coi là món ăn đặc sản trên khắp cả nước. Một số được ông Thiều bán cho các nhà hàng, một số khác được ông giao lại cho chính chủ của những cánh đồng đó để họ chế biến thành món ăn hay để chăn nuôi.
Có lần ông Thiều bắt được 300kg chuột trong một đêm
Chuột đồng được chế biến theo nhiều cách khách nhau tùy thuộc vào từng vùng, miền, có thể nướng hoặc hấp với sả.
Anh Đỗ Văn Phong, một thực khách cho biết: “Thịt chuột đồng rất ngậy, giống như thịt lợn sữa vậy, chúng còn giàu protein nữa.”
Thịt chuột hiện nay đã trở thành món ăn được ưa thích tại Việt Nam, chúng được tiêu thụ khá rộng rãi. Một người dân tại làng Đình Bảng, Bắc Ninh, cho biết, thịt chuột đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa địa phương: “Đây là một món ăn phố biến, nhất là vào mỗi dịp gia đình sum họp, thậm chí trong cả các đám cưới. Mọi người cho rằng, ăn thịt chuột sẽ giúp chúng ta thoát khỏi xui xẻo.”