Kinh nguyệt không đều ảnh hưởng trực tiếp tới sinh hoạt, sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Nguyên nhân có thể do căng thẳng, mãn kinh, đa nang buồng trứng...
Kinh nguyệt không đều Là hiện tượng kinh nguyệt đến sớm, muộn hơn 7 ngày thậm chí là mất kinh từ 1 - 2 tháng hoặc không có kinh, đau bụng kinh, xuất huyết bất thường… thì đây được coi là kinh nguyệt không ổn định.
Một số nguyên nhân gây ra kinh không đều
1. Đa nang buồng trứng
Do lượng androgens tăng lên đột biến gây ra tình trạng mất kinh, hoặc ra nhiều máu hơn bình thường.
2. Lạc nội mạc tử cung
Bệnh này gây đau bụng kinh dữ dội, ngày có kinh dài, ra nhiều máu.
3. Độ tuổi tiền mãn kinh
Phụ nữ 40 tuổi thì lượng estrogen sẽ khiến chu kỳ kinh nguyệt sẽ dài hơn hoặc ngắn hơn trung bình từ 7 - 10 ngày và kinh nguyệt không đều sau sinh ở phụ nữ sẽ dễ xảy ra hơn.
4. U xơ tử cung
U xơ tử cung là các khối u phát triển ở thành tử cung, nó gây ra hiện tượng đau bụng kinh, thiếu máu và kinh nguyệt ra nhiều.
U xơ tử cung gây kinh gây ra kinh nguyệt không đều (Ảnh minh họa)
5. Bệnh tuyến giáp
Người mắc bệnh u tuyến giáp, bị suy giáp sẽ khiến kinh nguyệt kéo dài hơn, gây đau bụng dẫn tới hiện tượng rong kinh, kinh không đều. Cường giáp sẽ gây mất kinh luôn hoặc ngày “đèn đỏ” lượng máu kinh rất ít.
6. Ung thư cổ tử cung
Hiện tượng ra máu giữa các kỳ kinh, ra nhiều máu do bệnh ung thư cổ tử cung gây lên.
7. Mang thai và cho con bú
Khi mang thai sẽ gây hiện tượng mất kinh hoàn toàn cho tới khi sinh em bé. Sau khi sinh bé, nhiều mẹ mất kinh tới 6 - 1 năm.
Nguyên nhân do prolactin trong sữa mẹ ức chế hormon, vì thế mẹ sẽ có hiện tượng mất kinh hoặc ít kinh. Kinh nguyệt sẽ trở lại bình thường, đều khi mẹ cai sữa.
Cho con bú có thể gây hiện tượng kinh không đều (Ảnh minh họa)
8. Chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống không khoa học, thường xuyên nhịn ăn để giảm cân trong thời gian dài sẽ gây ra các tình trạng trễ kinh, mất kinh. Tình trạng kinh nguyệt không đều ở tuổi 20 đến từ nguyên nhân này là chủ yếu vì nhu cầu làm đẹp, sinh hoạt của con gái.
9. Sử dụng thuốc tránh thai liên tục
Tác dụng phụ của thuốc tránh thai rất lớn, sử dụng liều lượng cao, trong thời gian dài sẽ gây nên mất kinh và vô sinh ở nữ giới.
10. Stress (Căng thẳng)
Tình trạng căng thẳng, lo nghĩ quá nhiều sẽ khiến nội tiết tố trong cơ thể thay đổi, gây ra hiện tượng kinh đến quá sớm hoặc trễ.
11. Làm việc quá sức, thức đêm
Thường xuyên thức đêm, làm việc quá sức sẽ khiến đồng hồ sinh học bị thay đổi gây ra tình trạng kinh nguyệt không đều.
12. Dùng chất kích thích
Các chất kích thích sau khi đi vào cơ thể sẽ làm thay đổi, rối loạn nội tiết tố và gây ra các tình trạng kinh nguyệt đến sớm, đau bụng kinh.
Sử dụng nhiều chất kích thích (Ảnh minh họa)
Một số biểu hiện của kinh nguyệt không đều
- Đau bụng kinh dữ dội, tháng nào cũng đau quằn quại.
- “Đèn đỏ” từ 1 - 2 ngày hoặc kéo dài hơn 7 ngày.
- Lượng máu quá ít hoặc quá nhiều.
- Kinh nguyệt ra máu đen sẫm, nâu đen, ra máu đông theo cục.
- Mất kinh liên tục trong 3 tháng (vô kinh thứ phát), mất kinh hoàn toàn hoặc không có kinh (vô kinh nguyên phát).
- Thời gian giữa các kỳ kinh dài hoặc vài ngày.
- Có hiện tượng ra máu giữa 2 kỳ kinh liền nhau.
- Chu kỳ kinh nguyệt ít hơn 21 ngày hoặc dài hơn 35 ngày.
- Rong kinh.
- Cường kinh.
- Xuất huyết bất thường.
Cách điều trị kinh nguyệt không đều
Kinh nguyệt không ổn định, đều sẽ gây ra những tác hại vô cùng nguy hiểm, nó có thể làm mất khả năng mang thai ở nhiều phụ nữ. Cần phải điều trị kịp thời để không ảnh hưởng tới khả năng sinh sản, sức khỏe.
1. Đi khám sức khỏe sinh sản
Cách phát hiện, điều trị kinh nguyệt không đều ở tuổi dậy thì trở lên tốt nhất chị em nên đến bệnh viện để làm các xét nghiệm, siêu âm về sức khỏe sinh sản.
Tại đây, các bác sĩ sẽ tiến hành soi âm đạo, kiểm tra ổ bụng, ống dẫn trứng, buồng trứng… để phát hiện có vấn đề, bệnh phụ khoa nào không để có phương pháp điều trị phù hợp, kịp thời.
Khi có các dấu hiệu của rối loạn kinh nguyệt bạn nên đến viện thăm khám (Ảnh minh họa)
2. Chữa bằng dược liệu
Bạn có thể dùng thuốc theo đông y bằng các dược liệu tự nhiên dễ tìm mua và làm như:
- Uống cao ích mẫu: Bạn nên uống cao ích mỗi dạng nước mỗi ngày để điều hòa kinh nguyệt tốt nhất. Ngày uống 3 - 4 lần.
- Nước hạt thì là: Hãm trà hạt thì là như cách pha trà xanh bình thường. Hạt thì là có tác dụng giảm đau bụng kinh, điều hòa kinh nguyệt.
- Ngải cứu: Ngải cứu sẽ thúc đẩy quá trình lưu thông máu, giúp kinh nguyệt ổn định đúng chu kỳ, giảm đau bụng… Dùng ngải ép lấy nước uống hoặc chế biến món ăn như gà hầm ngải cứu, trứng ngải cứu…
- Gừng tươi: Kinh nguyệt không đều nên uống nước gừng trước kỳ kinh nguyệt để giảm đau bụng, điều kinh.
Dùng nước gừng tươi để ổn định kinh nguyệt (Ảnh minh họa)
- Mùi tây: Mùi tây có tác kích thích các hormone điều hòa kinh nguyệt, giảm đau bụng. Cách thực hiện: giã nát lá mùi tây, chắt lấy nước cốt và uống trước kỳ kinh.
- Diếp cá: Diếp cá có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, tốt cho máu và giảm các triệu chứng đau bụng tới tháng. Bạn có thể uống nước ép diếp cá hoặc ăn sống mỗi ngày để kinh nguyệt ổn định, đều.
3. Thay đổi chế độ ăn uống
Hạn chế sử dụng các loại đồ uống chứa chất kích thích, làm thay đổi nội tiết tố như: Rượu bia, nước có ga, cà phê…
Ăn thực phẩm sạch giàu sắt và đồ uống không chứa các chất kích thích sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, nội tiết tố ổn định, điều hòa kinh nguyệt.
Chế độ sinh hoạt khoa học
Việc thức khuya, làm việc quá sức, ngủ không đủ 8 tiếng/ngày hoặc ngủ nhiều sẽ dẫn đến tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ. Đây là nguyên nhân gây ra hiện tượng chậm kinh, mất kinh do rối loạn nội tiết tố.
Để kinh nguyệt ổn định, không gây ra các triệu chứng như trễ kinh, kinh thưa, mau kinh… bạn nên đi ngủ trước 11h, ngủ đủ 8 tiếng/ngày và ngủ trưa 1 tiếng. Thực hiện đúng chế độ sinh hoạt này bạn vòng kinh của bạn sẽ ổn định, đều và không xảy ra các hiện tượng của kinh nguyệt không đều.
Tăng cường vận động
Tập thể dục, đi bộ và các bộ môn như bơi, yoga, gym, dance… sẽ giúp cải thiện và ổn định kinh nguyệt. Giảm các triệu chứng đau bụng kinh, đau lưng, buồn nôn, mệt mỏi, trễ kinh… một cách đáng kể.
Bạn nên dành thời gian vận động, tập thể dục mỗi ngày ít nhất 1 tiếng và thời gian tập tốt nhất là sáng sớm và chiều tốt.
Tuy nhiên, đến ngày hành kinh bạn không nên tập những bài tập khó, nên tập những động tác nhẹ nhàng tránh tác động gây đau vùng bụng dưới.
Yoga là bộ môn giúp cân bằng, điều hòa kinh nguyệt tốt (Ảnh minh họa)
Tâm lý vui vẻ, thoải mái
Khi bị stress, mệt mỏi, lo lắng sẽ gây ra hiện tượng kinh nguyệt không đều. Vì vậy, bạn nên giữ tâm lý vui vẻ, lạc quan, suy nghĩ tích cực sẽ giúp kinh nguyệt của bạn trở lại bình thường đều hơn.
Uống nhiều nước
Nước là thành phần giúp các cơ quan của cơ thể hoạt động trơn tru, tốt hơn và giúp lượng đường huyết ổn định, điều hòa kinh nguyệt, giảm đau bụng kinh hiệu quả.
Để ngăn ngừa tình trạng rối loạn kinh nguyệt, bạn nên uống từ 2 - 2,5 lít nước/ngày.
Không sử dụng thuốc tránh thai
Sử dụng thuốc tránh thai liên tục, dài ngày sẽ gây ra hiện tượng kinh nguyệt không đều, mất kinh, vô kinh…
Thuốc tránh thai có thành phần chủ yếu là estrogen và progesterone làm thay đổi, mất cân bằng nồng độ hormone sinh dục nữ, trứng sẽ không rụng gây vô sinh và chậm kinh.
Tốt nhất, bạn nên tránh thai bằng các biện pháp không có tác dụng phụ, ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản như: Bao cao su, xuất tinh ngoài âm đạo.
Kinh nguyệt không đều gây ra tác hại gì?
Rối loạn kinh nguyệt tiềm tàng nhiều nguy cơ gây bệnh, nghiêm trọng nhất là việc nó gây vô sinh, khó thụ thai ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.
Nguy cơ gây vô sinh, hiếm muộn
Để có thai, chu kỳ kinh nguyệt của chị em phải ổn định, đều nếu chu kỳ kinh nguyệt không đều, hiện tượng mất kinh liên tục xảy ra thì rất khó có khả năng thụ thai, tỷ lệ trứng rụng rất thấp.
Phụ nữ trong độ tuổi 30 - 40 vẫn chưa có con mà rối loạn kinh nguyệt thì khả năng vô sinh rất cao. Với các trường hợp này phải tiến hành khám, chữa trị càng sớm càng tốt.
(Ảnh minh họa)
Các bệnh phụ khoa phát triển
Kinh nguyệt không đều là môi trường tốt cho các tác nhân, nấm, vi khuẩn gây bệnh phụ khoa ở phụ nữ như: U nang buồng trứng, u xơ tử cung, viêm nhiễm âm đạo… Các bệnh phụ khoa không phát hiện, chữa trị sớm sẽ cản trở quá trình thụ thai, gây vô sinh, khó con con cao.
Thiếu máu
Kinh nguyệt không đều, tháng ra ít tháng ra quá nhiều máu, băng huyết đột ngột sẽ khiến cơ thể bị thiếu hụt máu, gây các triệu chứng như chóng mặt, hoa mắt, mệt mỏi…
Ảnh hưởng đến nhan sắc
Kinh nguyệt không đều sẽ dẫn tới việc da mặt xấu đi, mụn nhọt, thâm quầng ở mắt, lão hóa nhanh...
Kinh nguyệt không đều, tình trạng đau bụng kinh ảnh hưởng tới công việc, sinh hoạt (Ảnh minh họa)
Kinh nguyệt không đều làm sao biết có thai hay không?
Trường hợp chị em bị rối loạn kinh nguyệt ở thời kỳ đầu, việc tính ngày dễ thụ thai là rất khó và khả năng có thai chỉ ở mức 50/50. Vậy khi kinh nguyệt không đều chị em có thể kiểm tra xem mình có thai hay không bằng các cách đơn giản sau:
- Kiểm tra bằng que thử thai: Sau 7 - 10 ngày bạn có thể dùng que thử để biết kết quả.
- Tới cơ sở y tế kiểm tra, siêu âm.
- Quan sát chu kỳ kinh tiếp theo.
- Cơ thể có những sự thay đổi như thèm ăn, mệt mỏi, buồn nôn… thì bạn đã có thai.
Kinh nguyệt không đều là bệnh gây vô sinh, hiếm muộn ở phụ nữ. Vì thế để ngăn ngừa khả năng vô sinh xảy ra bạn nên điều chỉnh chế độ sinh hoạt của mình tốt nhất, khoa học.
Khi phát hiện dấu hiệu kinh nguyệt không đều nên tới bệnh viện khám, điều trị sớm nhất. Bệnh càng để lâu càng khó chữa và gây nhiều biến chứng, đặc biệt sẽ khiến bạn mất khả năng làm mẹ, vô sinh.