Quả chay có thể ăn trực tiếp hoặc chế biến thành các món ăn khác như là dùng để kho cá, dầm nấu canh chua...
Cây chay thuộc loại cây gỗ, được trồng ở các tỉnh Đông Bắc Bộ của Việt Nam, có tên khoa học là Artocarpus tonkinensis. Chúng có đặc điểm: là loài cây gỗ lớn, có chiều cao trung bình khoảng 15m; thân cây có màu xám; lá có dạng hình bầu dục, màu xanh lục với bề mặt trên nhẵn, mặt dưới có lông tơ màu hung nâu; quả thì có nhiều dáng hình kỳ lạ.
Cây chay bắt đầu ra hoa vào cuối xuân (khoảng tháng 3) và quả sẽ được thu hoạch vào khoảng đầu mùa mưa (từ cuối tháng 4 hoặc tháng 5). Lúc này quả chín vàng, bên trong quả là ruột hồng, khi ăn có vị chua nhẹ.
Quả chay sẽ được thu hoạch vào khoảng đầu mùa mưa (từ cuối tháng 4 hoặc tháng 5).
"Mình nhớ xưa nhà nào trong làng cũng trồng một cây chay, cứ rộ mùa là chín rụng đầy nhưng không ai hái. Đám trẻ con trong xóm thấy vậy đành đi quanh làng xin quả chín. Nó không ngọt, không chua gắt như thức quả khác. Vì thế chúng mình hoặc ăn không hoặc chấm với muối hột.
Chao ơi cái vị tuyệt vời làm sao! Mình nhớ như in hương vị chua nhẹ khi bỏ vào miệng, sau đó đến cuống họng vị thanh thanh và ngọt hậu. Cả đám ăn xong là xin về cho mẹ kho cá kho thịt", Ngọc Lê (30 tuổi, quê Hưng Yên) cho hay.
Vài năm trở lại đây, quả chay bỗng được người thành phố săn lùng. Vì thế chúng đã trở lại loại quả đặc sản khá hiếm vì hiện tại rất ít hộ gia đình trồng cây chay.
Vài năm trở lại đây, quả chay bỗng được người thành phố săn lùng.
"Chay tươi giờ khá hiếm, thi thoảng chúng được rao bán ở các chợ quê với giá 50.000 đồng/kg. Vì vậy người thành phố muốn mua thường đặt online với giá cao gần gấp đôi, lên tới 90.000 đồng/kg.
Chị em cũng có thể tìm mua quả chay khô tại các trang thương mại điện tử với giá khoảng 27.000 - 30.000 đồng cho 100gr và khoảng 250.000 - 260.000 đồng/kg. Mình thấy đây là cách mua phù hợp nhất vì bảo quản được lâu hơn và sử dụng được quanh năm", Ngọc Lê nói.
Quả chay có thể ăn trực tiếp hoặc chế biến thành các món ăn khác như là dùng để kho cá, dầm nấu canh chua hoặc dùng để ngâm rượu.
Chay khô có giá cao ngất ngưởng.
Trong quả chay chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe như: vitamin A, vitamin C, enzyme, axit amin, chất chống oxy hoá,... Vì vậy, nó mang tới khá nhiều công dụng mà bạn có thể chưa biết.
Cải thiện hệ tiêu hóa
Trong trái chay chứa một lượng nhỏ men sinh học, đồng thời tính axit của quả giúp ích cho quá trình tiêu hóa thức ăn. Nếu ăn quả này với một lượng vừa đủ còn kích thích vị giác giúp bạn ăn ngon miệng hơn. Chất xơ dồi dào trong trái cây chay cũng hỗ trợ nhuận tràng, giảm thiểu tình trạng táo bón hoặc đầy bụng.
Giảm tỷ lệ ung thư
Theo các nhà khoa học, trong trái chay chín chứa benzaldehyde, một hợp chất hữu có có mùi thơm. Nó có khả năng góp phần ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào gây ung thư. Đặc biệt là các bệnh liên quan đến ung thư hạch bạch huyết và ung thư vú.
Bổ trợ hệ tim mạch
Ăn quả chay có tác dụng giảm mỡ máu, tốt cho người bị cao huyết áp cũng như tiểu đường. Chay cũng được xem như một loại trái cây có lợi cho hệ tim mạch. Chất chống oxy hoá trong đó làm giảm tổn thương tế bào, bảo vệ thành mạch khỏi nguy cơ xơ vữa do cholesterol.
