Loại quả này là một đặc sản ở các huyện miền núi tại Nghệ An, vị giòn ngọt, thanh mát nên mấy năm nay được người thành phố tìm mua về thưởng thức.
Những ngày này, tại các tuyến đường quốc lộ qua huyện rẻo cao Kỳ Sơn (tỉnh Nghệ An), người đi đường dễ dàng bắt những quả dưa có kích thước "khủng" được bày bán. Được biết, đó là quả dưa nại, còn gọi là dưa rẫy.
Anh Mai (ở xã Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn) cho biết giống dưa này trước đây mọc dại trên nương rẫy, bà con dân tộc Mông hái về ăn giải khát mùa hè. Chúng đặc ruột, cùi dày, giòn, ngọt, thanh mát. Chục năm gần đây, dưa nại được người thành phố ưa chuộng vì là dưa sạch, lại có hương vị lạ. Khi nhiều người hỏi mua, bà con đã mở rộng mô hình trồng để bán đi các tỉnh thành.
Dưa nại là một đặc sản của người Mông ở Nghệ An, chúng mọc dại ở nương rẫy, chục năm nay được bà con trồng xen canh với lúa để bán ra thị trường
"Dưa nại được trồng trên nương rẫy xen canh cùng lúa nương từ tháng 3 hàng năm. Đến tháng 6 thì bắt đầu thu hoạch và sẽ hết mùa vào tháng 9.
Quả dưa nại được trồng ở đây có trọng lượng gấp 4-5 lần so với các giống dưa chuột bình thường, có những quả nặng từ 1,5-2 kg. Khi trồng không cần phải làm giàn mà chúng tự bò trên mặt đất, trên các mỏm đá...", anh Mai chia sẻ.
Giống dưa này có kích thước "khủng", ăn giòn ngọt, dày cùi, thanh mát nên rất được người thành phố ưa chuộng
Được biết, dưa nại bán tại vườn có giá 7.000-10.000 đồng/kg, còn khi đi các tỉnh thành, chúng được bán với giá lên tới 30.000 đồng/kg. Vì quả này có kích thước to hơn hẳn so với dưa chuột bình thường nên nhiều người tìm mua về ăn thử.
Ông Chinh (ở bản Phả Sắc, xã Huồi Tụ, Kỳ Sơn) cho biết: "Không ai biết giống dưa này xuất hiện từ khi nào. Chỉ biết trước đây bà con đi làm nương, khát nước thì hái quả dại để ăn, sau đó mọi người thấy ngon và mát nên đã truyền tai nhau để trồng ở nương rẫy, không ngờ được rất nhiều người ưa chuộng. Tại chợ Mường Xén, dưa nại có giá từ 14.000 - 16.000 đồng/kg. Thấy được hiệu quả nên bà con người Mông các xã đã đua nhau trồng để tăng thêm thu nhập".
Theo ông Chinh, gia đình ông trồng dưa nại trên diện tích 1ha, mỗi năm thu hoạch gần 5 tấn dưa, thu về trên 30 triệu đồng. Dưa có bao nhiêu bán hết bấy nhiêu, thậm chí thương lái còn lên tận nương để thu mua.
Người dân địa phương cho biết dưa nại có bao nhiêu thương lái thu mua bấy nhiêu để bán đi các tỉnh thành
Chị Hà Phương (hiện đang sống ở Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ: "Quê mình ở huyện Quế Phong nên quả dưa nại này có nhiều lắm. Đến mùa, mẹ mình thường đóng thùng gửi ra cùng các món quà quê khác cho con gái. Mình chia bớt cho hàng xóm, ai ăn cũng khen nức nở vì cùi dày và ngọt, lại sạch nữa. Rồi chị hàng xóm bảo mình đăng bán thử trên chợ chung cư, không ngờ người mua tấp nập. Mẹ mình gửi ra nửa tạ dưa, chỉ bán trong 2 ngày là hết".
Chị Phương cho biết, dưa nại quả to, nặng, nên chi phí vận chuyển đắt. Chị bán ở chợ chung cư 30.000 đồng/kg, còn ở quê chị giống dưa này chỉ khoảng 10.000 đồng/kg.
