Quang Tèo: Từng "đả" 12 bát cơm trước lần ốm suýt chết

Hẹn phóng viên ở một quán cà phê đậm chất đồng quê, nghệ sĩ Quang Tèo (Tiến Quang) xuất hiện trong một bộ vest thật chỉn chu, lịch lãm, khác hẳn với hình ảnh một “anh nông dân” mặc áo nâu sòng hay “đại gia chân đất” diện đồ hoa hòe, hoa sói trong các tiểu phẩm hài của anh.

Trong suốt cuộc trò chuyện, danh hài sinh năm 1962 luôn thân mật xưng hô tên mình để tạo sự gần gũi. Với cái giọng trầm khàn, mộc mạc cùng tiếng cười sảng khoái, người đàn ông Hà thành thường bị gắn mác nông dân ấy đã mang tới nhiều câu chuyện đầy thú vị xung quanh chuyện đời, chuyện nghề của mình.

Nghệ sĩ Quang Tèo tiết lộ, dịp Tết này, anh nhận được rất nhiều lời mời đi diễn. Nam NSƯT tâm sự, anh đã từ chối một gala ở Sài Gòn và một show diễn tại châu Âu có cả Lệ Quyên, Bằng Kiều… được mời. Quang Tèo bảo, anh “nhát” đi máy bay, hơn nữa lại anh lại không quen ở chỗ sang trọng lắm. “Vì hình như nghệ sĩ Quang Tèo vẫn phải gắn liền với bà con nông dân thì hợp lý hơn”, anh lại cười khà khà giải thích.

Với Quang Tèo, năm 2015 là một năm rất thành công của anh.

Khiến các nghệ sĩ khác "lạy" vì sức đi diễn kinh khủng

- Chào nghệ sĩ Quang Tèo! Mỗi dịp Tết đến, anh lại mang đến tiếng cười cho nhiều khán giả qua nhiều bộ phim hài. Năm nay, anh có những dự án nào dành riêng cho dịp Tết?

Năm nay, Quang làm 5-6 đĩa hài Tết trong đó có Ván cờ vồ 3, Thông gia đón Tết, Tết Vạn Lộc, Đại gia chân đất 2016, Làng ế vợ, Tiền đồ...

Với Quang, năm 2015 là một năm rất thành đạt, được các đạo diễn mời nhiều và cũng có điều kiện để tham gia. Trước đây, vì nghệ sĩ Quang Tèo vẫn thuộc quân số của Nhà hát kịch Quân đội cho nên phải lách lịch rất khó khăn. Kỷ luật quân đội là "kỷ luật sắt" mà. Ở nhà hát thì lịch đi diễn và phục vụ cho quân đội toàn quốc cũng rất rộng lớn. Mỗi năm, Quang thường phải đi biên giới rồi trong Nam - ngoài Bắc, vùng sâu vùng xa đều phải có mặt hết. Năm nay, tôi đã hoàn thành xong nhiệm vụ của quân đội lẫn nhà hát giao phó và cho nghỉ nên có nhiều thời gian hơn.

Chính vì vậy, năm nay Quang làm rất nhiều chương trình cho truyền hình, ví dụ như series Bó tay chấm com hay đóng tiểu phẩm hài dân gian cho một kênh truyền hình về phong cách sống, mấy chục tập liền đấy!... Quang thấy rất ý nghĩa vì có thể khơi gợi lại cuộc sống ngày xưa của các cụ cho tất cả mọi lứa tuổi từ ông cha mình tới thế hệ trẻ, nhất là bây giờ các bạn trẻ ít khi tìm đọc về cội nguồn. 

Quang cũng tham gia hài văn phòng, đóng một anh giám đốc, doanh nghiệp (Cười). Tôi thấy may mắn vì nó có thể đem đến cho khán giả một chất diễn lạ, khác biệt. Bởi cái quan niệm của khán giả vẫn nghĩ nghệ sĩ Quang Tèo như một người nông dân lúc nào cũng cầm cái lệnh vịt, “quần xắn móng lợn”, quét chuồng, nuôi lợn... thì bây giờ khác một chút.

Nói chung, giờ Quang chủ động được thời gian hơn cho chính bản thân mình nên thấy rất hạnh phúc vì có thể đem được nhiều khả năng biểu diễn hơn đến cho khán giả trong cả nước.

- Đã ở tuổi 54 nhưng năng lượng được cống hiến cho nghệ thuật của anh dường như chưa bao giờ vơi?

Khi ở nhà hát, được phân bất cứ vai gì mà Quang đã tham gia thì rất khó ai thay thế, bởi Quang luôn có sự say mê với vai diễn. Yêu nó lắm, trăn trở lắm. Có khi chưa thuộc lời nhuần nhuyễn là cả buổi tối cứ trằn trọc, đi đi lại lại trong khu tập thể văn công quân đội, cầm quyển kịch bản học thuộc lời. Có lúc ăn mà nghĩ tới cái gì hay là dừng cả cơm lại. Nhiều lúc đi ăn sáng để chuẩn bị sáng ra trả bài đạo diễn mà vừa đi, vừa ăn sáng, vừa lẩm bẩm, vừa cười có người đi qua người ta tưởng bị thần kinh (Cười). Yêu nó nên luôn bị ám ảnh như vậy từ miếng ăn, giấc ngủ.

Quang luôn quan niệm, làm bất cứ việc gì trong xã hội từ nghề giúp việc, rửa bát, phụ hồ... đã chấp nhận làm thì phải yêu, vươn dần lên rồi sẽ thành đạt.

Nghề kịch rất khó đi làm ngoài để tăng thêm thu nhập vì phải liên quan đến bạn diễn, âm thanh ánh sáng... Nhưng mình rất yêu nó, say nó thì mình sẽ tìm được ra điều thuận lợi để phát huy khả năng.

Đến ngày hôm nay, nhiều người trong nhà hát kịch Quân đội cũng nói thẳng luôn là “Nếu tôi có tên tuổi, tiếng tăm như ông thì tôi cũng không thể đi được như ông” dù người ta không thể hình dung được mình đi kinh khủng thế nào. Nghe mình nói, người ta đã cảm thấy mệt rồi (Cười). Chẳng hạn như vừa rồi, Quang có buổi diễn ở một huyện tại Quảng Bình, cách đây khoảng 550km. Vừa diễn xong đêm Quang về luôn, đến nỗi mà Xuân Bắc, ca sĩ Trọng Tấn, người dẫn chương trình, ông đạo diễn… còn bảo “Thôi, em lạy anh!”. Quang tự lái xe về luôn và sáng hôm sau 8h30 lại quay cho đài truyền hình. May mắn trời thương cho sức khỏe mà đi như vậy.

Từ cõi chết trở về dù đang khỏe "vô địch"

- Có được thành công và gia đình hạnh phúc như hôm nay, nhìn lại anh thấy khoảng thời gian nào trong cuộc đời mình là khó khăn nhất?

Có lẽ trăn trở nhất là khoảng thời gian Quang mới học xong ra trường, về nhà hát, hồi đó Quang bị ốm nặng và cuộc sống cũng khó khăn. Dù nhà gần nhưng do kỷ luật quân đội nên phải ở tập thể trong trường, tối 9h30 đi ngủ, ngày nghỉ cũng không được về nên nhiều khi buồn. Anh em thường ngồi nhâm nhi, mà làm gì có gì ăn đâu.

Với sức của tôi hồi ở tập thể, một bữa mình "đả" đến 7-8 bát là bình thường. Đã có những cuộc thi mà mình từng ăn tầm 12 bát cơm, là một trong 3 người ăn khỏe nhất trường (Cười). Mà bát sắt của quân đội ngày xưa phải to gấp rưỡi bát bây giờ. Đói quá, mà ngày xưa đồ ăn không có chất, chỉ có tí nước mắm với cá khô. Hồi đó Quang ăn rất khỏe trong thời kỳ thiếu thốn.

Quang Tèo đã đi qua khốn khó và cả ranh giới của sống - chết.

Sau đó Quang bị bệnh gan rất nặng. Quang nhớ nhất kỷ niệm, vừa mới ra trường về nhà hát, đợt đi công tác đầu tiên là lên Cao Bằng. Ngày xưa, đường lên Cao Bằng vô cùng khó khăn, rất nhiều cua và ổ gà. Khi đến chỗ biểu diễn thì Quang bị ốm nặng quá. Nhưng mình yêu nghề nên tối vẫn diễn, diễn xong cái lại nằm, người vàng ệch ra. Không ai đưa Quang về được, đoàn đành gửi Quang vào một xe tuyển quân của quân đội, cho lên thùng xe, có một cái lốp xơ-cua để đấy, thế là cứ ôm cái lốp nảy tưng tưng. Vật vã suốt một đêm như vậy, đến cầu Long Biên họ bế mình xuống, nằm ở chân cầu, gần như ngất lịm đi 2 tiếng đồng hồ thì có một anh xe ôm thấy, hỏi địa chỉ rồi đưa Quang về nhà.

Sau đó, người nhà đưa tôi vào bệnh viện nằm ở phòng cấp cứu một tháng. Đường xóc quá nên Quang còn bị xệ gan xuống, tưởng chết. May mắn có một bác sĩ trưởng khoa rất giỏi, tận tình là người điều trị trực tiếp cho Quang. Tôi điều trị bằng phương pháp đông tây y kết hợp, nằm ở viện khoảng 3 tháng mà trong lịch sử của bệnh viện đó không ai giữ bệnh nhân lâu như thế và bị nặng như thế. Quang truyền đến hàng trăm chai nước.

Báo quân đội lúc đó đã đăng “Nghệ sĩ Quang Tèo từ cõi chết trở về”. Sau đó, về nhà hát Quân đội, mọi người còn lo mình không đủ sức khỏe để làm nghề và định tính toán cho nghề.

Trước mà nói về sức khỏe, trong khu tập thể Quang vốn được cho là người vật tay không có đối thủ. Một quả tạ, có anh quản lý học sinh thường nấc 3 nấc để lên trong khi đó Quang “Tèo” ra cầm một tay giơ thẳng tưng mà tất cả đều phải trố mắt. Tự dưng bị bệnh như vậy, một phần cũng do đi diễn. Mình diễn cũng duyên duyên nên các đơn vị họ quý, mời và chúc rượu nhiều, không đừng được. Hơn nữa, đường lại xóc, vất vả. Đó là một thời kỳ vô cùng khó khăn. Nhưng yêu nghề lắm, mỗi khi nghe chuyện nếu như không được tham gia nghệ thuật nữa là cứ thế tủi thân khóc đấy. Tuy nhiên, Quang chỉ yếu ở giai đoạn đó thôi, mấy chục năm nay thì không tái phát nữa.

"Những gì Quang có được không có gì ghê gớm!"

- Hiện tại, nghệ sĩ Quang Tèo đã có cuộc sống khá đủ đầy: có hai căn nhà riêng và mua được xe hơi, anh còn tham vọng điều gì nữa?

Trước đây, Quang cũng chia sẻ, mình là người nghệ sĩ làm bằng đúng nghề và là người mua xe ô tô đầu tiên của nhà hát kịch Quân đội, chứ không phải là ngoài Bắc như một số thông tin đã đưa. Mặc dù cái xe không nhiều tiền nhưng bằng tất cả những nhặt nhạnh, chịu khó của mình. Kịch nói thì không kiếm được nhiều tiền đâu. Mình mua cái xe, đầu tiên chỉ có mấy chục triệu đồng, rồi lên đến 100 - 200 triệu… rồi ngày hôm nay thì mới gọi là có được cái xe tiền tỷ thôi. Qua đó mới thấy Quang đã có một sự chịu khó phấn đấu, vất vả thế nào.

Còn căn nhà ở Thạch Thất, hồi đó Quang về diễn và nghe nói có nhiều người mua đất ở khu này. Lúc ấy, Quang cũng không có tiền, chỉ có một xe ô tô nhưng cũng không ưng lắm vì không có trợ lực tay lái nhưng chủ đất lại thích có xe ô tô thế là Quang mới đổi xe ô tô để lấy một sào đất. Hồi đó là 125 triệu đồng/sào, sau đó Quang mua tiếp 1 sào 500 triệu rồi mua tiếp 9 thước nữa và trả tiền dần dần, giờ có khoảng 1000m2. Đất rộng nên xây tường bao cũng tốn kém lắm. Nhưng có cái nhà vườn thỉnh thoảng mình tổ chức anh em văn nghệ sĩ về chơi, ngồi vui với nhau. Cũng có quay mấy phim ở đó rồi đấy!

Nghệ sĩ Quang Tèo cho rằng, những gì mình có được ngày hôm nay đều là do nhặt nhạnh, chịu khó mà thành.

Thực tế những gì Quang có được cũng không phải là ghê gớm đâu, cuộc sống vẫn còn nhiều khó khăn lắm. Bạn thử tính xem, một tháng gia đình nhà Quang cũng rất tốn kém. Các cháu còn đi học, học thêm… một tháng 3 mẹ con cũng mất khoảng 20 triệu rồi 3 triệu gửi cho ông trông vườn, tiền gửi xe ô tô rồi ăn đi đường. Nếu một tháng không có 40 triệu thì cũng “chết”. Thế nên bây giờ vẫn chưa phải là đầy đủ mà cố gắng cho nó đầy đủ thôi. Bây giờ bà con chủ yếu xem qua tivi, có mất tiền đâu nên đi diễn, tiền cát-xê của diễn viên cũng rẻ lắm, không được nhiều đâu.

Còn nếu nói về danh hiệu, mình được Nghệ sĩ ưu tú là thấy rằng đồng nghiệp cũng như Nhà nước đã ghi nhận mình là được, còn mình là “nghệ sĩ của nhân dân” lâu rồi, nó không còn là mục tiêu lớn lao nữa. Bây giờ nghỉ hưu rồi mình thấy quan trọng nhất vẫn là cuộc sống gia đình.

- Bước sang năm 2016, anh có dự định, mong ước gì?

Mong ước của Quang chỉ muốn làm nghệ thuật thôi. Nếu được các đạo diễn vẫn yêu quý thì lúc này mình có sẵn thời gian rồi, mình sẽ đem hết tất cả thì giờ cũng như khả năng làm nghệ thuật để mang tới niềm vui cho khán giả trong cả nước.