Hiện tượng đau bụng khi mang thai bình thường hay bất thường còn phụ thuộc vào những dấu hiệu đi kèm. Các chị em trong giai đoạn thai kỳ cần hết sức lưu ý.
 |
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi PGS.TS. BS Lưu Thị Hồng - Trưởng khoa Phụ Sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh |
|
PGS.TS. BS Lưu Thị Hồng |
Đau dạ dày và chuột rút ở vùng bụng cũng là tương đối phổ biến khi mang thai. Điều này hiếm khi là dấu hiệu cho thấy bất cứ điều gì không ổn. Nhưng nếu chị em bị đau dữ dội thì nên đến khám bác sĩ ngay lập tức vì có thể là do mang thai ngoài tử cung, sảy thai, vỡ nhau thai hoặc các vấn đề nghiêm trọng khác.
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng đau bụng khi mang thai?
Mang thai, đó là thiên chức cao cả của mẹ, kéo dài suốt 280 ngày. Chính vì thế, biết bao nỗi lo âu của người mẹ phải trải qua trong chặng đường dài. Hiện tượng đau bụng khi mang thai là một triệu chứng hay xảy ra trong thai kỳ.
Bình thường thai nhi nằm trong tử cung của mẹ, thai nhi ngày càng lớn dần, đồng nghĩa với việc tử cung của mẹ cũng phải to lên để kịp cho thai nhi phát triển, kéo theo 2 dây chằng tròn 2 bên căng và lớn ra (chức năng của dây chằng tròn là cố định và giữ vững tử cung). Khi người mẹ vận động nhiều, di chuyển thường xuyên sẽ kéo theo dây chằng căng và dãn nhiều hơn và gây nên những cơn đau bụng.
Bên cạnh những cơn đau bụng vì nguyên nhân không có hại, đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo một số nguy cơ nguy hiểm sau đây.
- Có thai ngoài tử cung
Thai ngoài tử cung là hiện tượng trứng thụ tinh làm tổ ở bộ phận ngoài tử cung, hầu hết là ở vòi tử cung và thường xảy ra ở 1 trên 50 mẹ bầu. Trường hợp mẹ bầu không may bị thai ngoài tử cung thường thấy đau bụng một bên hố chậu khi đến kỳ kinh hoặc ra máu nâu đen ít kéo dài, nếu không đi khám để được chẩn đoán và xử trí kịp thời có thể dẫn đến chửa ngoài tử cung vỡ nguy hiểm đến tính mạng.
- Sảy thai
Khi bị đau bụng ngay từ sau khi chậm kinh, các mẹ hãy luôn luôn cảnh giác với nguy cơ bị sảy thai, bởi có một thực tế không mấy dễ chịu rằng có đến 15 đến 20% mẹ bầu trong trường hợp này bị sảy thai. Các dấu hiệu sảy thai bao gồm ra huyết âm đạo hoặc đau bụng tương tự như khi đau bụng kinh.
- Dọa đẻ non - đẻ non
Nếu mẹ đang phải trải qua những cơn đau bụng, tử cung có cơn co thắt thường xuyên trước thời điểm tuần mang thai thứ 37 và liên tục bị đau lưng, rất có thể mẹ có nguy cơ bị đẻ non. Đừng chần chừ, hãy đến bệnh viện ngay lập tức. Chứng co thắt đau bụng đi kèm hoặc không đi kèm ra máu, ra nước hoặc thấy giảm cử động của thai nhi.
Chuột rút vùng bụng hoặc đau dạ dày có thể chỉ là dấu hiệu của vấn đề tiêu hóa
- Rau bong non
Rau thai chính là nguồn cung cấp oxy và dinh dưỡng cho bé. Nó được bám dính liền vào thành tử cung và không thể bị tách rời cho đến khi bé được đẻ ra. Ở một số trường hợp hiếm gặp (thường chiếm tỉ lệ 1 trên 200 ca sinh đẻ), rau thai có thể bong khỏi thành tử cung trước khi thai nhi được đẻ ra ngoài. Đây là một biến chứng nguy hiểm thường xảy ra vào 3 tháng cuối thai kỳ.
- Tiền sản giật
Huyết áp cao sẽ làm các mạch máu trong tử cung, vốn cung cấp oxy và dinh dưỡng cho bé, cản trở quá trình trao đổi oxy, làm quá trình phát triển của bé chậm lại. Tiền sản giật cũng có thể làm tăng nguy cơ bong rau thai sớm, triệu chứng mà rau thai bị bong khỏi thành tử cung trước khi đẻ. Khi tiền sản giật trở nên nghiêm trọng, nó có thể kéo theo những cơn đau liên tục ở vùng bụng, tử cung trở lên cứng như gỗ, có thể phù.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu
Có đến 10% số mẹ bầu bị nhiễm trùng đường tiết niệu ở một số thời điểm khi mang thai. Các triệu chứng thường gặp bao gồm buồn tiểu đột ngột, tiểu buốt, tiểu rát, hoặc tiểu ra máu. Đôi khi một số bệnh nhân bị nhiễm trùng đường tiết niệu sốt cao.
- Sỏi mật
Sỏi trong túi mật thường xảy ra phổ biến hơn với phụ nữ, đặc biệt với những ai bị thừa cân, ngoài 35 tuổi, hoặc có tiền sử mắc các bệnh về sỏi. Trong một vài trường hợp, cơn đau ở vùng thượng vị nhần tưởng với đau dạ dầy, có thể lan đến quanh vùng lưng hoặc dưới phần xương bả vai bên phải.
- Đau dạ dày
Buồn nôn khi mang thai (ốm nghén) là một điều bình thường và không có gì phải quá lo lắng. Tình trạng này có thể bắt đầu sớm nhất là vào tuần đầu tiên của thai kỳ và kéo dài đến tháng thứ năm. Triệu chứng rõ ràng nhất của ốm nghén bao gồm buồn nôn và nôn.
- Đau bụng thông thường
Là những cơn đau bụng lâm râm khi mang thai hoặc thỉnh thoảng đau nhói là bình thường. Nguyên nhân có thể là do:
+ Chuột rút ở vùng bụng là do sự mở rộng của tử cung. Nó thường không nghiêm trọng và sẽ giảm sau vài phút nghỉ ngơi.
+ Hiện tượng đầy hơi hoặc táo bón là do nồng độ hormone progesterone cao trong thai kỳ làm chậm quá trình tiêu hóa.
+ Chị em có thể cảm nhận được sự đau dây chằng tròn tử cung trong tam cá nguyệt thứ hai vì dây chằng này bị kéo căng. Có thể sẽ xuất hiện một cơn đau nhói bụng khi mang thai lúc thay đổi tư thế hoặc đau âm ỉ.
Một số cơn đau âm ỉ hoặc đau nhói là hiện tượng bình thường
Khi nào bà bầu nên đến bệnh viện hoặc gọi bác sĩ?
Có dấu hiệu đau bụng liên quan đến sảy thai
Nếu chị em bị chuột rút đau ở vùng xương chậu dưới hoặc lưng dưới, đặc biệt là chảy máu âm đạo thì có thể là những triệu chứng của sảy thai, cần phải có sự trợ giúp về y tế. Tuy nhiên, chuột rút cũng có thể xảy ra trong thai kỳ bình thường. Do đó, nếu không bị chảy máu và đau đớn thì chị em chỉ cần đề cập với bác sĩ trong những lần khám tiếp theo. Tùy thuộc vào thể trạng mỗi người mà các triệu chứng cụ thể của sảy thai sẽ khác nhau.
Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến nhất:
- Yếu và mệt mỏi
- Đau bụng
- Chuột rút
- Sốt
- Chảy máu ngày càng nghiêm trọng
- Đau lưng
Cần phải lưu ý rằng nhiều phụ nữ mang thai thỉnh thoảng gặp một số triệu chứng này và không bị sảy thai. Tuy nhiên, nếu chị em gặp bất kỳ triệu chứng nào trong số này hoặc có liên quan khác thì cần đi khám nhanh chóng.
Nếu chị em bị đau dữ dội ở bất cứ đâu tại vùng bụng trong giai đoạn đầu của thai kỳ thì nhất thiết phải đi khám để kiểm tra để xác định liệu có phải mang thai ngoài tử cung hay không. Điều này là cần thiết vì có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị.
Nếu bị đau bụng nghiêm trọng khi mang thai, chị em cần đi khám bác sĩ
Ngoài ra, việc được thăm khám sớm sẽ giúp loại trừ khả năng bị vỡ nhau thai cũng như các biến chứng khác. Khi nhau thai bị vỡ, nó sẽ tách ra khỏi tử cung sau tuần thứ 20 của thai kỳ. Lúc này, người mẹ cần phải được theo dõi chặt chẽ hoặc sinh con sớm. Chuột rút vùng bụng cũng có thể là một dấu hiệu của sinh non. Phát hiện và điều trị kịp thời có thể đem lại kết quả tốt.
Tiền sản giật - một tình trạng bao gồm cao huyết áp và protein trong nước tiểu cũng có thể có triệu chứng đau bụng như trên. Nếu không được điều trị, nó có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác và làm cho thai nhi phát triển kém.
Ngoài những nguyên nhân gây đau bụng dữ dội liên quan đến thai kỳ, chị em cũng có thể gặp những cơn đau do nguyên nhân khác cũng cần chữa trị ngay lập tức, gồm có:
- Viêm ruột thừa
- Sỏi mật
- Sỏi thận
- Nhiễm trùng đường tiết niệu
- Viêm tụy
Trải qua những cơn đau bụng có thể là một phần của thai kỳ mà không để lại bất cứ biến chứng nào. Tuy nhiên, nếu có những dấu hiệu bất thường thì chị em phải đến gặp bác sĩ để được tư vấn và thăm khám.
