Chiều 29/7, Sở Y tế TP.HCM phối hợp với Sở Công Thương TP.HCM tổ chức hội nghị triển khai các quy định về an toàn thực phẩm đối với ngành nghề sản xuất, kinh doanh bún và bánh tươi trên địa bàn TP.HCM.
GS Chu Phạm Ngọc Sơn, đại diện Cty CP DV KHCN Sắc Ký Hải Đăng (Cty Sắc Ký Hải Đăng), Chủ tịch Hội hóa học TP.HCM, khẳng định sự có mặt của Tinopal trong bún tươi là có cơ sở.
Theo GS Chu Phạm Ngọc Sơn, chất Tinopal (Tinopal CBS-X) thực chất là chất phát huỳnh quang (tạo sáng quang học) dùng trong công nghệ sản xuất giấy hay bột giặt dạng nước (vẫn được rao bán trên mạng) chứ không phải là chất tẩy trắng. “Chất Tinopal này tuyệt đối bị cấm sử dụng trong sản xuất thực phẩm, nhưng chúng tôi đã phát hiện chất này trong một số sản phẩm bún ở quận 8, TP.HCM”, GS Sơn cho biết.
Cũng theo GS Sơn, khi Tinopal vào trong bún, chất này liên kết và tương tác rất mạnh nên rất khó phát hiện và chiết tách được. Các tài liệu hướng dẫn lại rất hạn chế vì “không phát hiện nơi đâu có tiền lệ sử dụng chất Tinopal cho vào trong bún như ở ta phát hiện vừa qua".
Chất Tinopal làm hư hại đường tiêu hóa, niêm mạc thành ruột, có thể dẫn đến viêm loét ruột, dạ dày. Nó có thể làm tổn thương những mao mạch khiến cơ thể gặp khó khăn trong việc hấp thụ, tiêu hóa thức ăn và các chất dinh dưỡng.
Ngoài chất Tinopal, một số chất khác cũng được tìm thấy trong các sản phẩm từ gạo như: acid oxalic (chất khử, để giữ bún tươi lâu, không bị ôi) không thể dùng trong thực phẩm được, một số chất bảo quản được dùng vượt quá gấp hàng chục, hàng trăm lần.
Người sản xuất và người bán bún lao đao vì cơ quan chức năng công bố bún có nhiễm Tinopal (Ảnh: Quốc Thể)
Theo một cơ sở sản xuất bún chuyên cung cấp cho các siêu thị cho biết: “Trước thông tin bún, bánh canh bị nhiễm độc, cơ sở chỉ bán 80% lượng bún sản xuất trong ngày, do người tiêu dùng e dè. Cũng theo cơ sở sản xuất bún này, để có bún, bánh canh sạch phải mua loại gạo khá tốt, vo gạo thật sạch, dùng nước máy sạch để sản xuất bún. Chỉ cần làm đúng quy trình sản xuất là sản phẩm đạt vệ sinh an toàn thực phẩm. Nhiều đơn vị vì ham lợi nhuận đã thêm phụ gia vào làm cho bún sáng, không bị ôi thiu làm ảnh hưởng đến những cơ sở sản xuất bún, bánh canh đạt chuẩn.
Chị Nguyễn Thị Linh, nhà ở quận 10 cho biết: “Từ khi cơ quan chức năng công bố 80% số lượng mẫu bánh canh, bánh phở, bánh cuốn (gọi chung là sản phẩm bún) được khảo sát tại TP.HCM có sự hiện diện chất làm trắng quang học (tinopal) khiến chúng tôi rất lo lắng. Món bún là món 'hảo' của gia đình giờ không dám mua”.
Chủ quán ăn hủ tiếu, bánh canh, mì, buồn bã khi không có khách (Ảnh: Quốc Thể)
Bà Lê Ngọc Đào, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, cho biết: “Trong thời gian qua, công tác quản lý được TP quan tâm và ráo riết chỉ đạo để đảm bảo ATTP cho người tiêu dùng. Bà Đào cho biết, hiện có 201 cơ sở sản xuất bún và bánh tươi trên địa bàn thành phố (có đăng ký kinh doanh) và Sở Công Thương vừa phối hợp với các đơn vị chức năng lấy 33 mẫu bánh tươi, bún tươi xét nghiệm tại Công ty Sắc Ký Hải Đăng đã có 19 mẫu âm tính, số còn lại còn đang chờ kết quả”.
Theo bà Đào, thời gian tới, từng sở ngành phải xây dựng kết hoạch thanh kiểm tra. Riêng Sở Công Thương đến 10/8 tới đây sẽ thực hiện thanh kiểm tra, hậu kiểm trên toàn địa bàn với các kênh/hệ thống phân phối. Phối hợp với Chi cục ATVSTP thanh kiểm tra các đơn vị sản xuất đồng thời khuyến khích các cơ sở sản xuất, kinh doanh tự lấy mẫu để đưa khi kiểm nghiệm. Đề nghị các kênh phân phối sử dụng bao bì, nhãn mác đối với bún tươi.
Các đơn vị ký cam kết “nói không với Tinopal” và phụ gia độc hại
Bác sĩ Nguyễn Thị Huỳnh Mai, Phó Chi cục ATVSTP TP.HCM, khẳng định, nếu các đơn vị sản xuất tuân thủ đúng quy trình sản xuất và vệ sinh thì không cần dùng thêm bất cứ hóa chất, phụ gia nào bún vẫn đạt yêu cầu về cảm quan, mùi vị và độ dai.
Trước tình hình phức tạp hiện nay, để người tiêu dùng có thể an tâm mua các sản phẩm “bún sạch”, an toàn, ngay tại hội nghị, đại diện của nhà phân phối Saigon Co.op và 3 nhà sản xuất bún; nhà phân phối Citimart với 1 nhà sản xuất bún đã ký cam kết sản xuất và kinh doanh bún đạt chất lượng và tuyệt đối không có “chất phát quang” độc hại Tinopal.