Một số thói quen xấu ảnh hưởng đến quá trình phát triển trí não của trẻ, nếu bố mẹ nhận thấy hãy khuyến khích trẻ điều chỉnh.
Các chuyên gia chỉ ra, một số thói quen xấu được hình thành từ khi còn nhỏ sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của các tế bào thần kinh trong não.
Không tập thể dục trong thời gian dài
Trẻ em ngày nay có rất ít không gian để di chuyển, về cơ bản chỉ dành thời gian giữa trường và nhà.
Nếu trẻ vẫn thích ở nhà trong những ngày nghỉ lễ, không ra ngoài đi dạo hay vận động, khả năng nhận thức bị ảnh hưởng ở một mức độ nhất định.
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh, vận động đúng cách có thể thúc đẩy quá trình lưu thông máu trong não, cung cấp oxy, từ đó thúc đẩy sự phát triển và kết nối của các tế bào thần kinh não. Các tế bào thần kinh phát triển nhanh chóng, khả năng tư duy, trí nhớ và nhận thức đều phát triển.
Tập thể dục cũng có thể thúc đẩy sự tiết ra các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine trong não và nó có liên quan chặt chẽ đến khả năng tập trung.
Trẻ ít vận động ảnh hưởng nhất định đến khả năng nhận thức.
Không chỉ vậy, trong quá trình tập luyện, năng lượng của trẻ được luân chuyển. Những cảm xúc tiêu cực tích lũy trong cuộc sống hàng ngày có thể được giải phóng, trẻ duy trì trạng thái vui vẻ về tinh thần và cơ thể, cảm xúc ổn định hơn.
Đồng thời, vận động sẽ thúc đẩy việc tạo ra các tế bào thần kinh mới, tăng sự kết nối giữa các tế bào thần kinh và cải thiện cấu trúc não, từ đó có thể giúp cải thiện khả năng tư duy nhanh nhẹn và tập trung.
Vì vậy, nếu trẻ không vận động trong thời gian dài, quá trình trao đổi chất của não sẽ chậm lại, từ đó ảnh hưởng khả năng tư duy và nhận thức.
Thiếu ngủ
Cuốn sách “Tại sao chúng ta ngủ” chỉ ra rằng trí nhớ và giấc ngủ có mối liên hệ mật thiết với nhau.
Bởi trong khi ngủ, vùng hải mã trong não có nhiệm vụ lưu trữ ký ức cần phải dọn dẹp những ký ức trong ngày.
Những ký ức vô thức và vô dụng đó sẽ bị xóa đi. Những kiến thức và ký ức quan trọng đó sẽ được não vận chuyển đến trí nhớ dài hạn để lưu trữ.
Bằng cách này, khi trẻ thức dậy vào ngày hôm sau, sẽ sảng khoái và có đủ dung lượng trí nhớ để ghi nhớ những kiến thức, sự việc mới. Những ký ức quan trọng trong quá khứ cũng được lưu trữ trong não.
Thiếu ngủ khiến cơ thể mệt mỏi, khó tập trung.
Hơn nữa, giấc ngủ có thể giúp trẻ sáng suốt suy nghĩ. Sau khi suy nghĩ về điều gì đó mà suốt ngày không hiểu, sau một đêm sửa chữa, Trẻ có thể suy nghĩ rõ ràng “À, ra là vậy!”
Tuy nhiên, nếu trẻ không ngủ đủ giấc, chất thải trao đổi chất tích tụ trong ngày sẽ tích tụ trong não, ảnh hưởng đến việc truyền tải thông tin giữa các tế bào thần kinh, từ đó làm chậm khả năng tư duy.
Thói quen ăn uống không tốt
Thói quen ăn uống không tốt cũng ảnh hưởng đến quá trình phát triển não bộ. Chế độ dinh dưỡng không hợp lý không chỉ làm giảm sức khỏe thể chất, tác động phát triển trí tuệ của trẻ.
Ví dụ, nếu trẻ ăn quá nhiều đường, dùng đồ uống có ga thay cho nước, lượng đường cao trong thực phẩm sẽ ảnh hưởng đến các kết nối thần kinh. Vô tình khiến sự phát triển của não bộ sẽ bị cản trở, dẫn đến những vấn đề về học tập và khả năng tập trung.
Trẻ biếng ăn, kén ăn.
Khi trẻ không thích ăn rau củ và trái cây, hoặc thường xuyên lấp đầy dạ dày bằng những thực phẩm giàu chất béo như bánh quy, bánh ngọt và đồ chiên rán, dần tiêu thụ một lượng lớn chất béo và axit béo chuyển hóa. Những thành phần này ảnh hưởng đến việc cung cấp oxy cho não. Sự thiếu hụt oxy sẽ làm chậm lại quá trình phản ứng của não, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, khó tập trung và kém sáng tạo trong học tập.
Hơn nữa, thói quen kén ăn hay ăn uống không điều khiến trẻ khó hấp thụ dinh dưỡng cân bằng, thiếu hụt một số chất quan trọng. Theo thời gian, sự phát triển trí não sẽ bị ảnh hưởng, không chỉ trong giai đoạn đầu đời mà còn kéo dài đến tuổi trưởng thành.
Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc xử lý thông tin, giải quyết vấn đề. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ có chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng thường tập trung tốt hơn, học hỏi hiệu quả và phát triển những kỹ năng xã hội vững chắc hơn.
Chơi điện thoại di động và xem TV quá nhiều
Ánh sáng xanh trong các sản phẩm điện tử sẽ ảnh hưởng đến việc tiết melatonin.
Đặc biệt là trước khi đi ngủ, nếu trẻ xem điện thoại di động hoặc TV nhiều giờ, phần não chịu trách nhiệm tiết ra melatonin sẽ lầm tưởng rằng trời chưa tối và không cần thiết phải ngủ.
Việc tiết melatonin chậm khiến trẻ không thể ngủ được hoặc ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Và thiếu ngủ ảnh hưởng đến sự phát triển trí não và trí nhớ.
Chơi điện thoại di động và xem TV quá nhiều.
Sự kích thích nhanh chóng và kịp thời trong các sản phẩm điện tử sẽ khiến não trẻ phụ thuộc vào niềm hạnh phúc dopamin này.
Một khi sự phụ thuộc xảy ra, não sẽ không sẵn sàng làm việc tích cực và tập trung. Niềm hạnh phúc cần có được qua học tập và tư duy không còn làm trẻ thỏa mãn.Khi xa các sản phẩm điện tử, trẻ sẽ lo lắng, bồn chồn, khó tập trung. Khi buộc phải suy nghĩ và học hỏi, phản ứng của trẻ sẽ chậm lại.
Thiếu tương tác xã hội
Trẻ em cần học hỏi từ các mối quan hệ và phát triển thông qua vui chơi tự do.
Tương tác tích cực giữa các cá nhân thúc đẩy sự kết nối và củng cố các tế bào thần kinh trong não. Trẻ cải thiện khả năng điều tiết cảm xúc, phát triển các kỹ năng xã hội bằng cách đánh giá, giải thích những biểu hiện, ý định và cảm xúc của người khác. Trẻ em có kỹ năng xã hội tốt thường nâng cao EQ và phản ứng nhanh hơn.
Và thông qua tương tác xã hội, trẻ có thể học được những thông tin, kiến thức, quan điểm và kỹ năng mới. Điều này làm tăng trạng thái nhận thức và cảm xúc của não. Qua đó phát triển trí não linh hoạt và đa dạng.
Sau khi trẻ được 6 tuổi, sẽ dần chuyển từ gia đình sang bạn đồng hành. Lúc này, ảnh hưởng tinh thần do bạn bè đồng trang lứa mang lại cũng không kém gì bố mẹ. Bạn bè có những chủ đề và sở thích chung. Khi trẻ gặp khó khăn trong học tập và cuộc sống, có thể nhận được sự thấu hiểu và hỗ trợ từ các bạn cùng lứa.
Trẻ em cần học hỏi từ các mối quan hệ và phát triển thông qua vui chơi tự do.
Điều này rất có lợi cho sự phát triển cảm xúc, cải thiện khả năng chịu đựng căng thẳng và xua tan sự cô đơn. Yếu tố này quan trọng cho sự phát triển của hệ thống điều tiết cảm xúc của não.
Ngược lại, thiếu tương tác xã hội khiến trẻ giảm đi cơ hội thực hành và phát triển kỹ năng giao tiếp. Dễ dẫn đến việc trẻ gặp khó khăn trong việc diễn đạt ý kiến, cảm xúc hoặc thậm chí là trong việc lắng nghe người khác.
Nghiên cứu cho thấy rằng sự kích thích từ môi trường xã hội có thể ảnh hưởng đến sự phát triển cấu trúc não bộ. Thiếu tương tác xã hội dẫn đến sự giảm sút trong kích thước một số vùng não liên quan đến cảm xúc, trí nhớ và học tập, ảnh hưởng đến khả năng học hỏi và ghi nhớ thông tin.
