Theo các chuyên gia, đứa trẻ tài giỏi thường có 3 đặc điểm khác biệt, mà người khác khó có thể thấu hiểu.
Trong suy nghĩ của nhiều người, những đứa trẻ tài năng, có chỉ số IQ cao thường sớm phát triển. Tuy nhiên, điều này có thể là quan niệm sai lầm.
Thực tế, IQ cao (trên 130) là đặc điểm của trẻ có năng khiếu. Quan trọng hơn, trẻ thiên tài còn có những khuôn mẫu cảm xúc và cách suy nghĩ đặc biệt. Nói một cách đơn giản, “mạch não” của trẻ khác với người thường.
Một chuyên gia cho rằng, thiên tài không phải là “giỏi hơn”, thiên tài là “khác biệt”. Vì vậy, trẻ thường được xếp vào nhóm đặc biệt.
Vì vậy, để trẻ không bị hiểu lầm và trở thành vật cản về tài năng của mình, trước tiên bố mẹ nên hiểu rõ đặc điểm trẻ ở nhóm này.
Các nhà tâm lý học người Pháp đã tiến hành nhiều cuộc khảo sát, phát hiện ra 3 đặc điểm chính của đứa trẻ tài năng, có thể là thiên tài tương lai.
Quá nhạy cảm
Sự nhạy cảm của trẻ trước hết được thể hiện ở sự nhạy cảm của các giác quan.
Tác động của sự nhạy cảm bất thường này là gì?
Một mặt, trẻ có thể cảm nhận được những điều mà người bình thường không thể cảm nhận được, có thể nhanh chóng xử lý một lượng lớn thông tin giác quan, đây là một điều tốt.
Mặt khác, trẻ cũng có thể bị ảnh hưởng bởi những xáo trộn nhỏ, chẳng hạn như cảm nhận được nhiệt độ và mùi vị
Một sự thay đổi nhỏ có thể tạo ra sự sợ hãi, phấn khích, khó chịu và hưng phấn mãnh liệt. Nếu bố mẹ không hiểu rõ, sẽ thấy khó hiểu và chỉ trích, thậm chí quát mắng trẻ.
Sự nhạy cảm của trẻ trước hết được thể hiện ở sự nhạy cảm của các giác quan.
Đồng thời, sự bất mãn này sẽ vô tình khuếch đại cảm xúc nhạy cảm của trẻ, từ đó gây ra nhiều ảnh hưởng.
Sự thiếu hiểu biết của những người xung quanh có thể khiến những đứa trẻ sớm khép lòng, thậm chí không muốn giao tiếp. Điều nghiêm trọng hơn là trẻ có thể trở nên bạo lực và cáu kỉnh do sự thất vọng, oán giận tích tụ theo thời gian.
Những cảm xúc tiêu cực này sẽ được lưu giữ và khuếch đại, ảnh hưởng đến toàn bộ cuộc sống của trẻ. Nếu trẻ luôn gặp khó khăn khi giao tiếp, tức giận vô cớ, bố mẹ có thể tìm ra nguyên nhân từ góc độ này.
Ngoài ra, sự nhạy cảm khác thường có thể khiến tình thần trẻ sợ hãi.
Bởi vì trẻ có nhận thức nhạy bén về thế giới bên ngoài, giống như radar có thể nhìn thấy những nguy hiểm và dòng chảy ngầm mà người bình thường không thể nhìn thấy.
Trẻ có khả năng ghi nhớ siêu phàm về cảm xúc, thậm chí có thể nhớ lại những mảnh vỡ của cuộc sống thời thơ ấu... Sự quá tải về cảm xúc như vậy khiến trẻ sống trong trạng thái cảnh giác cao độ với môi trường xung quanh, do đó sinh ra cảm giác sợ hãi.
Đây là lý do tại sao một đứa trẻ có cực kỳ thông minh thường sợ phù thủy, quái vật, thực vật, đồ chơi và những thứ không thể giải thích được khác.
Công bằng và đồng cảm
Những đứa trẻ quá thông minh thường thể hiện ý thức mạnh mẽ về công lý và sự đồng cảm.
Trường hợp 1:
Giáo viên trách phạt Alex và Julien vì cho rằng cả hai trò chuyện riêng trong lớp học.
Lúc này, bạn học Marie 7 tuổi nói với giáo viên: “Em biết Alex không nói chuyện với Julien!”
Cô giáo khuyên Marie không nên dính vào những việc không liên quan đến mình nhưng cô bé vẫn nhất quyết: “Em chắc chắn hai bạn không làm việc riêng”.
Kết quả là cô giáo đã mời bố mẹ Marie đến họp phụ huynh, và cho rằng cô bé đã không tôn trọng giáo viên.
Những đứa trẻ tài năng thường ý thức về sự công bằng và đồng cảm vượt xa các bạn cùng lứa tuổi
Trường hợp 2:
Bố của Francois về nhà và ôm hôn mọi người. Bữa tối vẫn diễn ra như thường lệ, mọi người cùng đùa giỡn và trò chuyện về những điều thú vị.
Tuy nhiên, François không vui. Anh biết rằng cha mình đã có một ngày tồi tệ và gặp phải khó khăn lớn. Cho dù cha anh không nói rõ ràng, François cũng biết điều đó và lo lắng cho cha mình. Anh là người duy nhất trong gia đình trải qua những cảm xúc tiềm ẩn này, còn mẹ và các anh chị em của anh hoàn toàn không biết về chúng.
Từ hai ví dụ này có thể thấy rằng những đứa trẻ tài năng thường ý thức về sự công bằng và đồng cảm vượt xa các bạn cùng lứa tuổi, thậm chí cả người lớn.
Đây vừa là một món quà, vừa là một gánh nặng - Mary kiên quyết đòi công lý nhưng lại nhận được sự chỉ trích của giáo viên. François lo lắng cho cha mình nhưng lại bị gia đình ông coi là không thể giải thích được.
Chính những tài năng hiếm có này đã khiến trẻ cảm thấy lạc lõng trước nhiều người bình thường.
Luôn mơ hồ, đặt câu hỏi về mọi thứ
Đôi khi, nói chuyện với trẻ tài năng có thể khó khăn. Một câu tưởng chừng như rất rõ ràng đối với người bình thường nhưng lại có sự mơ hồ ở những đứa trẻ này.
Trong bài kiểm tra trí thông minh, trước câu hỏi “Tại sao sắt lại rỉ sét?”, một cậu bé 13 tuổi đã trả lời: “Con không biết, sao có thể như thế được? Sắt sẽ rỉ sét vì bị oxy hóa?"
Vì thế người làm bài kiểm tra hỏi: "Con không biết điều gì?"
“Con không biết giải thích thế nào về quá trình oxy hóa hóa học,” cậu bé trả lời.
Trong mắt người thường, câu trả lời cho câu hỏi này rất rõ ràng, đó là "oxy hóa". Nhưng từ góc độ của những đứa trẻ tài năng, “oxy hóa” là điều mà ai cũng biết nên không cần phải là câu trả lời.
Luôn mơ hồ, đặt câu hỏi về mọi thứ.
Từ đó chúng ta có thể thấy một số đặc điểm trong khả năng hiểu ngôn ngữ của trẻ ở nhóm này:
Đầu tiên, mặc dù sử dụng những từ giống nhau, nhưng mỗi từ lại có một ý nghĩa khác nhau đối với trẻ. Vì vậy, trẻ có thể không hiểu được yêu cầu của người khác và trả lời sai câu hỏi.
Thứ hai, trẻ đặc biệt bị ám ảnh bởi nghĩa đen của từ, có thể lo lắng về phát biểu không chính xác của người khác. Cũng chính những yêu cầu cực kỳ cao về tính chính xác của ý nghĩa, đã khiến trẻ hình thành thói quen hỏi đáp.
Ví dụ, trẻ hỏi "Con người xuất hiện như thế nào?" cho đến khi trẻ hiểu về nguồn gốc của vũ trụ... Trong hoàn cảnh bình thường, những tình huống trên thường không được phụ huynh và giáo viên hiểu rõ.
Tỷ lệ trẻ xem là thiên tài chỉ khoảng 2% dân số. Tuy nhiên, không có ranh giới nào giữa trẻ thiên tài và trẻ bình thường. Trên thực tế, sự nhạy cảm, lo lắng, suy nghĩ khác biệt, khó khăn trong việc hiểu ngôn ngữ... kể trên không chỉ là vấn đề của trẻ thiên tài mà còn của nhiều trẻ bình thường. Tuy nhiên, ở những đứa trẻ này, đôi khi vấn đề lại bị đẩy lên mức cực đoan.
Mỗi trẻ đều có tài năng, ưu điểm riêng, vì vậy, bố mẹ nên chấp nhận tính cách, đặc điểm khác biết, từ đó có phương pháp hướng dẫn trẻ phát triển tài năng tốt hơn.
