Bố mẹ nên tạo ra môi trường an toàn và khuyến khích trẻ khám phá nhằm phát huy tối đa tiềm năng của mình.
Mới đây, tại một cuộc hội thảo (Trung Quốc) bàn luận về phát triển tâm lý ở trẻ nhỏ, các chuyên gia đặc biệt chú ý đến những trẻ có độ nhạy cảm cao (hay còn gọi là HSC).
Những trẻ này thường có ngưỡng căng thẳng thấp và phản ứng mạnh khi thất bại, dễ bị sốc hơn những đứa trẻ khác. Đôi khi trẻ không thể chịu đựng bất kỳ lời chỉ trích, sẽ dễ xúc động và khóc nếu những lời nói đó quá gay gắt.
Vì vậy, trẻ có độ nhạy cảm cao thường khiến bố mẹ lo lắng hơn. Vậy tại sao trẻ nhạy cảm lại có nhiều đặc điểm "khó chịu" như vậy?
Các chuyên gia giải thích, điều này là do hạch hạnh nhân của trẻ quá phát triển và sự cảnh giác quá cao, vì vậy khi đối mặt với những kích thích nhỏ và bất thường, phản ứng của trẻ mạnh mẽ hơn.
Tuy nhiên, ở góc độ khác, các chuyên gia cho rằng độ nhạy cảm cao cũng là một loại tài năng. Trẻ thuộc kiểu này có 3 ưu điểm bẩm sinh mà trẻ khác không thể sánh bằng. Điều quan trọng là bố mẹ nên nhận ra điểm đặc biệt trong tính cách của con và bồi dưỡng đúng hướng.
Suy nghĩ sâu sắc và cẩn thận về mọi việc
Hệ thống thần kinh của trẻ nhạy cảm phát triển đặc biệt và xử lý thông tin sâu. Điều này có nghĩa là trẻ tiếp nhận thông tin, phân tích và cảm nhận mọi chi tiết tinh tế hơn. Trước khi quyết định làm điều gì đó, trẻ sẽ cân nhắc mọi khía cạnh, hình dung mọi rủi ro có thể xảy ra và chuẩn bị chiến lược ứng phó kịp thời. Vì vậy, trẻ thường hành động chậm hơn và mất nhiều thời gian hơn để thực hiện.
Tuy lời nói và hành động có chút cẩn thận, nhưng trẻ lại suy nghĩ sâu sắc, có thể nhanh chóng tìm ra cốt lõi của vấn đề và nhận diện bản chất sự việc. Trẻ có khả năng quan sát và phân tích tình huống tỉ mỉ, hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh, cũng như phát triển khả năng tư duy phản biện.
Khả năng suy nghĩ sâu sắc giúp trẻ đạt được mục tiêu và có kết quả tốt hơn so với trẻ bình thường. Trẻ có thể đưa ra những lựa chọn sáng suốt, giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa kết quả trong các tình huống khác nhau.
Sự đồng cảm, tinh thần trách nhiệm cao
Trẻ nhạy cảm dễ dàng phát hiện những thay đổi nhỏ trong môi trường xung quanh. Ví dụ, một người rất lo lắng có thể giả vờ vui vẻ, nhưng trẻ nhạy cảm có thể cảm nhận được sự lo lắng và mệt mỏi của người đó thông qua biểu cảm khuôn mặt, ngôn ngữ cơ thể và giọng nói.
Đôi khi, sự nhạy cảm cực độ này cũng mang lại cho trẻ nhiều sự bất an và lo lắng hơn.
Mặc dù hạch hạnh nhân chỉ có kích thước bằng một ngón tay, nhưng số lượng mạch thần kinh từ hạch hạnh nhân đến các vùng não khác nhau của vỏ não lại lớn hơn nhiều, so với số lượng mạch thần kinh từ vỏ não trở lại hạch hạnh nhân.
Sự đồng cảm, tinh thần trách nhiệm cao.
Vì vậy, khi trẻ cảm thấy căng thẳng và lo lắng xung quanh, để loại bỏ căng thẳng một cách nhanh nhất, trẻ sẽ tự tạo áp lực, buộc mình phải giải quyết vấn đề và cải thiện mọi thứ ngay lập tức.
Vì vậy, trẻ có tinh thần trách nhiệm cao, quan tâm đến cảm xúc của người khác trong mọi việc và muốn gánh vác cả thế giới. Những trẻ có khả năng này thường dễ dàng kết bạn và hòa nhập vào các nhóm, bởi trẻ biết cách xử lý cảm xúc và nhu cầu của người khác.
Nhận thức cao, giàu trí tưởng tượng và sáng tạo
Việc xử lý thông tin chuyên sâu giúp trẻ nhận ra những chi tiết mà người bình thường bỏ qua và dễ dàng khám phá ra logic ngầm trong thông tin. Ngoài ra, trẻ có thế giới nội tâm phong phú và thích suy ngẫm về các vấn đề nhiều lần, do đó, có nhiều khả năng đạt được thành công trong các lĩnh vực đòi hỏi phải phá vỡ chuẩn mực (như phát minh, thiết kế và sáng tạo nghệ thuật).
Chưa kể đến tương lai xa, những đứa trẻ này dễ dàng pha trộn nhiều màu sắc khác nhau khi vẽ và tìm ra những ý tưởng độc đáo để giải quyết vấn đề thông qua phân tích nhiều góc độ.
Hạch hạnh nhân là cơ chế phòng vệ được con người phát triển để sinh tồn. Não có xu hướng ưu tiên các tín hiệu nguy hiểm để duy trì sự tỉnh táo và đặt các tín hiệu khác ở vị trí thứ yếu.
Hạch hạnh nhân của trẻ nhạy cảm có sức mạnh tự nhiên. Khi nhận được kích thích bất thường, nó dễ bị lo lắng và sợ hãi lấn át. Để nuôi dạy một đứa trẻ như vậy, bố mẹ cần nhiều kiên nhẫn, bền bỉ và quyết tâm hơn.
Nhận thức cao, giàu trí tưởng tượng và sáng tạo.
Nhưng cơ hội và thách thức cùng tồn tại. Vì vậy, bố mẹ nền dành đủ tình yêu thương và cảm giác an toàn cho con, đồng thời liên tục giảm bớt khuyết điểm và khuếch đại ưu điểm tự nhiên, nhằm nuôi dưỡng trẻ thành một người hạnh phúc, đủ can đảm để khám phá và sáng tạo.
Việc tạo ra một môi trường an toàn và khuyến khích trẻ khám phá, thử nghiệm nhằm phát huy tối đa tiềm năng của mình. Đồng thời, việc hướng dẫn trẻ cách quản lý cảm xúc và tình huống cũng rất cần thiết để tự tin hơn trong các quyết định.
Cuối cùng, việc trẻ phát triển khả năng suy nghĩ sâu sắc là một ưu điểm trong học tập, nền tảng vững chắc cho sự thành công trong cuộc sống sau này. Những kỹ năng này sẽ giúp trẻ đưa ra quyết định tốt, xây dựng sự tự tin, độc lập và khả năng dẫn dắt bản thân trong tương lai.
