“Đại chiến” bánh trung thu những năm gần đây không chỉ dừng lại ở sự cạnh tranh giữa các thương hiệu trong nước mà có thêm nhân tố mới – bánh xách tay. Thế nhưng, trái ngược với mức giá “chát” cùng những lời quảng cáo đầy mê hoặc, chất lượng mặt hàng này lại khá… tù mù.
Thấy loại bánh trung thu xách tay từ xứ Cảng thơm đang "làm mưa làm gió" trên các trang bán hàng online, chị Trà My (Hà Nội) cùng bạn bè rủ nhau mua về ăn thử. Theo lời chị My, loại bánh này có hình dạng khá nhỏ so với bánh trung thutruyền thống của Việt Nam. Một chiếc bánh có giá khoảng 150 nghìn đồng nhưng bé đến mức chỉ có thể cắt làm đôi chia cho hai người “ăn hương ăn hoa”. Hương vị bánh thơm nhưng không quá đặc biệt, phần nhân cũng chỉ là đỗ và trứng muối” – chị My nhận xét.
Bánh trung thu xách tay đang “làm mưa làm gió” trên thị trường chợ ảo.
Liên hệ với chủ shop online đang bán mặt hàng nói trên, chị này cho biết mình cùng người thân thay nhau sang Hồng Kông lấy về từ một thương hiệu bánh nổi tiếng xứ Cảng thơm. Dù mới đầu mùa nhưng số lượng bánh xách tay về mỗi lần vài ba thùng không xuể với nhu cầu của khách. Bánh được đóng gói theo hộp từ 4-8 chiếc với mức giá trên dưới 250 đô la Hồng Kông tùy kích cỡ và hương vị.
Tại Việt Nam, các shop chủ yếu nhập bánh size mini (cỡ nhỏ) loại nhân sen nhuyễn, đỗ nhuyễn kèm trứng muối thông thường hay cao cấp hơn là bánh nhân trứng muối tan chảy được bán ra với giá 1,1 triệu đồng – 1,7 triệu đồng/hộp 8 chiếc.
Cũng nắm bắt tâm lý “sính ngoại” của bộ phận đông đảo những người tiêu dùng trẻ tuổi, các chủ hàng không quên gài thêm những sản phẩm xách tay khác ăn theo mâm cỗ Rằm Tháng 8. Ngoài bánh Hồng Kông, một loại bánh nướng xách tay từ Đài Loan cũng được rầm rộ rao bán. Mức giá từ 700-900 nghìn đồng/hộp 6 chiếc.
Một mặt hàng khác cũng được các chủ shop online lăng-xê kịch liệt là bánh dẻo nhân sầu riêng tươi được quảng cáo là “made in Malaysia” có giá 1,2 triệu đồng/hộp 8 chiếc 60 gram, cũng “nhập cảnh” Việt Nam theo đường hành lý cá nhân. Mức giá hàng triệu đồng cho 1 hộp bánh trung thu được đánh giá là khá cao, nhưng vì yếu tố nước ngoài, mới, lạ nên nhiều khách hàng vẫn “cắn răng” chi tiền để mua về ăn thử 1 lần cho bắt kịp xu hướng.
Được hiểu nôm na là hàng từ nước ngoài đem về Việt Nam theo đường hành lý cá nhân với số lượng nhỏ, chủng loại hạn chế nhưng hiện nay nguồn hàng xách tay lại có số lượng lớn và vô cùng đa dạng, phong phú. Không ít người chuộng hàng xách tay bởi có nhu cầu cần cái mới lạ, có vẻ cao cấp để làm quà biếu và họ tin rằng nhóm hàng này an toàn vì xuất phát từ các nước quản lý tốt thực phẩm. Tuy nhiên, theo một quan chức ngành Công Thương, thị trường hàng xách tay hiện gần như đang được “thả nổi”.
Cơ quan chức năng xử lý bánh trung thu không rõ nguồn gốc.
Về góc độ an toàn thực phẩm, trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, ông Lê Văn Giang – Phó Cục trưởng cục An toàn thực phẩm (bộ Y tế) cho hay, mặt hàng thực phẩm xách tay chỉ được sử dụng trong mục đích phục vụ nhu cầu cá nhân, không được phép kinh doanh ngoài cộng đồng. Ông Giang cho biết, thông thường thực phẩm nhập khẩu phải qua rất nhiều thủ tục kiểm tra, có giấy chứng nhận nguồn gốc xuất xứ, chất lượng hàng hóa do cơ quan chức năng tại Việt Nam cấp. Những quy trình này nhằm đảm bảo hàng bán cho người tiêu dùng là hàng chính hãng, an toàn cho sức khỏe người sử dụng.
“Ngược lại, hàng xách tay không có kiểm nghiệm chất lượng, không có cơ sở đảm bảo là hàng chính hãng... Trường hợp phát sinh vấn đề về chất lượng của thực phẩm xách tay, mọi rủi ro đều rơi vào người tiêu dùng mà khó có thể đòi hỏi trách nhiệm người bán hàng hay nhà sản xuất”, ông Giang nói.
Vị Phó Cục trưởng cục An toàn thực phẩm cũng nhấn mạnh, việc kinh doanh thực phẩm xách tay không có giấy tờ chứng nhận nguồn gốc, xuất xứ, chất lượng sản phẩm là hành vi vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, hoạt động này hiện rất khó kiểm soát, nếu có thông tin thì cơ quan chức năng sẽ vào cuộc xử lý.
Cục An toàn thực phẩm cũng khuyến cáo người tiêu dùng không mua và sử dụng sản phẩm thực phẩm quảng cáo là hàng “xách tay” mà chưa qua xác nhận của cơ quan chuyên môn có thẩm quyền. Đồng thời thông báo cho cơ quan chức năng biết các tổ chức, cá nhân vi phạm để xử lý theo pháp luật.
