Rối loạn mỡ máu – Mối nguy hiểm thầm lặng

Cuộc sống bận rộn với những bữa ăn thừa chất béo, chất đạm, và thói quen lười vận động khiến số người mắc bệnh mỡ máu tăng lên nhanh chóng trong những năm gần đây. Chính vì sự phổ biến của căn bệnh này, mà nhiều người đánh giá rối loạn mỡ máu là căn bệnh thời đại, cướp đi hàng triệu người mỗi năm.

Tại Mỹ, khoảng 33,6 triệu người trên 20 tuổi có nồng độ cholesterol trong máu cao hơn bình thường, chiếm 15% dân số. Tại Anh, số người rối loạn mỡ máu luôn ở mức cao, với 2/3 dân số có tỷ lệ cholesterol cao hơn mức khuyến cáo. Ở Việt Nam, theo thống kê của Viện Dinh dưỡng, hơn 29% người Việt trưởng thành bị rối loạn mỡ máu, trong đó tỷ lệ này ở dân thành thị lên tới 44,3%. Tức là, có thể hiểu cứ 4 người thì lại có một người bị máu nhiễm mỡ hoặc gan nhiễm mỡ. So với thế giới, đây là con số đáng báo động.

Tuy số người mắc bệnh rối loạn mỡ máu ngày một tăng, nhưng nhiều người dân vẫn coi thường việc điều trị căn bệnh này. Rối loạn mỡ máu không dẫn đến tử vong ngay lập tức, nhưng nó là căn bệnh “giết người thầm lặng” khi về lâu dài có thể dẫn tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ…

Rối loạn mỡ máu dẫn đến tăng huyết áp

Tăng huyết áp là một căn bệnh thường gặp trong cộng đồng, đây cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu và dẫn đến cái chết của hàng triệu người mỗi năm.

Tại Việt Nam, năm 2000 có khoảng 16,3% người lớn bị tăng huyết áp, đến năm 2009 tỷ lệ tăng huyết áp ở người lớn là 25,4% và năm 2016 tỷ lệ này đang ở mức báo động là 48% (hơn 20 triệu người), một mức báo động đỏ trong thời điểm hiện tại. Thậm chí, số người bị tăng huyết áp còn có dấu hiệu trẻ hóa khi có trên 5.000 người trưởng thành ở 8 tỉnh thành lớn mắc căn bệnh này.

Rối loạn mỡ máu và tăng huyết áp đi kèm với nhau sẽ gây ra nhiều biến chứng khủng khiếp như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận… thậm chí tử vong.

Rối loạn mỡ máu dẫn đến bệnh tim mạch

Theo thống kê, có tới 90% trường hợp bệnh nhân đối mặt với nhồi máu cơ tim là do các mảng xơ vữa động mạch.

Những mảng xơ vữa này được hình thành do quá trình tăng cholesterol xấu trong máu, các mảng xơ vữa ngày càng nhiều, bám ở thành động mạch, làm hẹp động mạch khiến cho quá trình cung cấp máu cho tim bị ảnh hưởng. Mảng xơ vữa ngày càng dày sẽ khiến lượng máu cung cấp cho tim càng ít dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như thiếu máu cơ tim, nguy hiểm hơn là nhồi máu cơ tim.

Đối với các bệnh nhân mắc chứng rối loạn mỡ máu lâu ngày, khi thấy xuất hiện các dấu hiệu như đau thắt ngực, khó chịu vùng ngực, đau 1 trong 2 bên cánh tay, cổ, lưng, kèm theo khó thở, đổ mồ hôi hay buồn nôn… chính là những dấu hiệu đầu tiên cảnh báo về bệnh tim mạch.

Rối loạn mỡ máu dẫn đến gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là khi có sự tích luỹ của chất béo trong gan vượt quá 5% trọng lượng của gan. Gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ ràng, mặc dù nó trực tiếp gây suy giảm chức năng gan và làm xơ gan, viêm gan và cuối cùng là ung thư gan.

Tỷ lệ bệnh nhân gan nhiễm mỡ ngày càng gia tăng trên thế giới và cả Việt Nam. Khoảng 24% dân số nước ta mắc bệnh gan nhiễm mỡ và một nửa trong số đó là những bệnh nhân rối loạn mỡ máu. Tỷ lệ người viêm gan, xơ gan và ung thư gan do gan nhiễm mỡ cũng ở mức cao.

Rối loạn mỡ máu gây nguy cơ đột quỵ

Ở Việt Nam, mỗi năm có đến 200.000 người mắc bệnh tai biến mạch máu não, có khoảng 100.000 người tử vong và một nửa trong số những người còn lại phải đối mặt với những di chứng nặng nề sau tai biến.

Ở những bệnh nhân mỡ máu, nồng độ cholesterol xấu trong máu tăng cao, chúng sẽ lắng đọng ở thành mạch máu hình thành các mảng xơ vữa.

Các mảng xơ vữa hình thành ở mạch máu não dày lên sẽ làm hẹp lòng mạch, dẫn đến giảm lưu lượng tuần hoàn và gây thiếu máu não. Ở giai đoạn nặng hơn, dòng máu lên não có thể bị tắc nghẽn hoàn toàn và gây ra đột quỵ

Thống kê cho thấy, khoảng 93% bệnh nhân đột quỵ não mắc bệnh rối loạn mỡ máu.

Rối loạn mỡ máu và bệnh tiểu đường

Nghiên cứu cho thấy, hầu hết bệnh nhân tiểu đường đều có rối loạn mỡ máu. Tuy nhiên, phần lớn các tổn thương mạch máu trong bệnh tiểu đường đều liên quan tới rối loạn mỡ máu vì vậy, rối loạn mỡ máu trên bệnh nhân tiểu đường nếu không được điều trị kịp thời sẽ làm cho biến chứng của bệnh tiểu đường xuất hiện sớm.

Bệnh tiểu đường cũng là một trong 10 nguyên nhân chính gây tử vong hàng đầu ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Theo thống kê của Liên đoàn Đái tháo đường thế giới, bệnh tiểu đường đã cướp đi mạng sống của 4,6 triệu người mỗi năm, trung bình thì cứ 7 giây, trên thế giới lại có một người chết vì căn bệnh này.

Theo thống kê, Việt Nam hiện có khoảng 5 triệu bệnh nhân đái tháo đường, điều đáng nói là cứ 10 ca đái tháo đường thì có 6 ca được chẩn đoán là có biến chứng cực kỳ nguy hiểm, có thể dẫn tới mù lòa, tàn phế, thậm chí là tử vong.

Rối loạn mỡ máu là căn bệnh phổ biến, dễ mắc phải, nhưng không phải bệnh nhân nào cũng có ý thức điều trị đúng cách. Chính vì thế, không ít trường hợp rối loạn mỡ máu dẫn đến tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ… và để lại hậu quả đáng tiếc.

Đối với các bệnh nhân, bên cạnh việc thăm khám thường xuyên, áp dụng các thực đơn khoa học và có lối sống lành mạnh, thì việc sử dụng các thực phẩm chứng năng giúp giảm mỡ máu cũng rất quan trọng.