Theo các nhà khoa học Trung Quốc, Đài Loan và Philippines, nguy cơ về một trận sóng thần lớn ở biển Đông do động đất mạnh từ 8 độ Richter gây ra đã bị các chính phủ trong khu vực đánh giá thấp, thậm chí bỏ qua.
Sóng thần lớn ở biển Đông có thể cướp đi sinh mạng của hàng trăm ngàn người sống tại các vùng ven biển bao gồm cả Hồng Kông. Một trong những nhà khoa học từ Viện Hải dương học Trung Quốc cho biết họ hiện rất cần dữ liệu để đánh giá khả năng, kích thước sóng thần tiềm ẩn trong khu vực và tính toán nó sẽ xảy ra như thế nào.
Trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 6, học giả Tiền Tấn thuộc Viện Nghiên cứu địa chất biển ở thành phố Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông cho biết đã sử dụng mô hình toán học mới để phân tích dữ liệu địa chấn lịch sử được tàu nghiên cứu Trung Quốc ở rãnh Manila thu thập. Kết quả làm ông e sợ.
Rãnh Manila rất gần với bãi cạn Scarborough. Ảnh: SCMP
Rãnh sâu Manila trải dài khoảng 350 km từ miền Nam Đài Loan cho tới phía Tây đảo Luzon của Philippines, độ sâu của rãnh khoảng 5,4 km, sâu gấp 3,5 lần so với độ sâu trung bình ở biển Đông. Đây là nơi các mảng lục địa Á-Âu khổng lồ cổ đại va chạm nhau.
Có dấu hiệu cho thấy rãnh sâu Manila có thể trải qua một trận động đất lớn. Với các công cụ mô hình mới có thể đo đạc các cấu trúc địa vật lý của rãnh với độ phân giải cao hơn, ông Tiền phát hiện độ dài thực tế của đới đứt gãy của rãnh có thể gây ra một cơn sóng thần thực tế dài hơn đáng kể so ước tính trước đây.
Rãnh Manila đã không tạo ra một trận động đất lớn nào trong 5 thế kỷ qua, nó đã và đang tích lũy năng lượng bên trong. Nếu một trận động đất xảy ra, nó có thể gây ra hậu quả rất lớn, ông Tiền Tấn khẳng định.
Trong khi đó, chuyên gia Ngô Tộ Nhiệm của Viện Khoa học Thủy văn Đài Loan cho biết hòn đảo này đặc biệt dễ bị tổn thương không chỉ vì nó ở ngay đầu phía Bắc của rãnh Manila mà còn bởi vì nó có một nhà máy điện hạt nhân lớn ở bờ biển phía Nam.
Tiến sĩ Renato Solidum, giám đốc Viện Núi lửa và địa chấn Philippines nói với GMA News rằng một trận động đất cường độ 8,2 độ richter ở rãnh Manila có thể gây ra sóng thần cao 10 mét và ập tới bờ biển Philippines chỉ trong 5 tới 10 phút, Manila sẽ bị nhấn chìm trong khoảng 1 giờ.
Ông Ngô Tộ Nhiệm đưa ra phương pháp hiệu quả nhất để giám sát các rủi ro là gắn các bộ cảm biến theo cáp xuống dưới đáy biển. Các bộ cảm biến này có thể thu thập chính xác dữ liệu hoạt động của rãnh, cho phép các nhà khoa học đo lường và tìm hiểu chuyển động của nó.
Chính quyền Đài Loan đặt nhiều phao tại các địa điểm khác nhau nhưng chúng đều bị hư hỏng. Mao Hiến Trung, một nhà nghiên cứu nguy cơ sóng thần từ đại học Thanh Hoa, cho biết Trung Quốc cũng đã triển khai phao cảnh báo sóng thần trị giá hơn 10 triệu USD/chiếc gần rãnh Manila nhưng đã bị hư.