Cây hoa ké là loại cây mọc dại ven đường, ở những bãi đất trống. Chúng có dáng thế đẹp nên nhiều người mang về trồng trong chậu làm cảnh, bán giá vài trăm đến vài triệu đồng/cây.
Trong tự nhiên có nhiều loại cây mọc dại nhưng dáng thế đẹp, dễ uốn, được những người mê cây cảnh đem về trồng trong chậu, uốn nắn, tỉa cành, biến chúng trở thành những cây bonsai đẹp-độc-lạ, có giá bán lên tới vài trăm nghìn, thậm chí vài triệu đồng. Trong số đó phải kể tới cây ké hoa vàng.
Cây hoa ké còn có tên gọi khác là chổi đực, bái nhọn, khắt bó lương... Cây ké hoa vàng thuộc họ Malvaceae, vốn là một loại cây mọc dại xuất hiện nhiều ở khu vực đất mềm, có khí hậu nhiệt đới và có nguồn nước dồi dào. Ké cho hoa màu vàng đẹp mắt, gốc cây có kiểu dáng khá nghệ thuật nhưng vốn là cây dại mọc đầy đường, bị nhổ bỏ khi làm đất trồng rau nên ít ai ngờ được rằng, loại cây này lại có thể trở thành bonsai giá trị.
Ghé thăm vườn cây cảnh của anh Trần Minh Hiếu (34 tuổi, ở TP.Đà Nẵng), hiện đang trồng hơn 300 ké bonsai các loại cùng nhiều hình dáng đa dạng, bắt mắt với giá trung bình từ 500.000 đồng đến vài triệu đồng/cây. “Tính từ đầu năm 2022 đến giờ, mỗi tuần tôi bán khoảng 20 cây”, anh Hiếu nói. Ý tưởng kinh doanh khá lạ lùng này xuất phát từ một lần anh Hiếu lang thang trên Facebook, thấy bài đăng về loại cây này trong một hội nhóm bàn về thực vật. Thấy “vừa lạ, vừa quen”, anh quyết tâm tìm hiểu thử.
Anh Hiếu say xưa bên chậu hoa ké vàng bonsai.
"Cây hoa ké thường mọc dại bên đường, quanh những bãi cỏ, nơi có nhiều trâu bò, dê thả rông. Hoa này có rễ chùm nên rất dễ đào và trồng. Tìm hoa ké không hề khó vì chúng là hoa dại khắp nơi, có mặt khắp từ Bắc vào Nam, chỉ cần chú ý là có thể dễ dàng bắt gặp. Do tác động từ môi trường bên ngoài tự nhiên nên nhiều dáng thế của hoa ké rất đa dạng.
Cây hoa ké ngoài môi trường thường cao từ 1,8 - 2m, nhưng thân không to. Đem về trồng kiểng thì tầm 45 ngày sau là say hoa. Nếu nó đã ra hoa rồi thì ngày nào cũng nở, thường nở từ 8 giờ 30 đến 15 giờ là tàn”, anh Hiếu cho biết.
Cây ké vàng trong tự nhiên.
Rễ của cây ké vàng là rễ chùm nên dễ đào và dễ trồng
Thời điểm đầu, giống cây ké có rất nhiều ở các khu vực đồng cỏ nhưng lại khá khó để hái về trồng vào chậu và chăm sóc. Theo anh Hiếu, ban đầu anh cứ đào cây về bỏ vào chậu trồng là tỷ lệ sống chỉ được 3-5%, rất nản. Tuy nhiên, sau thời gian tìm hiểu được biết cây hoa ké vàng rất nhạy cảm với nắng, nên sau khi đào gốc anh Hiếu bỏ vào thùng xốp để “giữ nhiệt” cho cây, đậy kín để cây không vướng nắng. Sau khi trồng vào chậu thì ngay lập tức tưới nước đủ, kiên trì cây sẽ sống tốt và phát triển mạnh.
“Để có một cây ké thành phẩm tốt thì khi đào về cần phải cắt, tỉa những cành thừa, cành già, rồi bôi keo liền sẹo, ngâm phần rễ vào thuốc kích rễ 10 - 15 phút. Trộn 50% cát, 50% xơ dừa rồi trồng và nên để cây trong mát. Lúc mới dâm cành thì thường xuyên giữ ẩm cho cây. Khi mầm ra được 3 - 4 cm thì mang cây ra cho ăn nắng”, anh Hiếu thông tin. Theo anh Hiếu, thân hoa ké mềm nên khi uốn thường dùng dây nhôm đen loại 1 li và 3 li, đi càng nhiều dây thì càng dễ uốn.
Mới chỉ đăng bán trên Facebook nhưng anh Hiếu cho biết khách hàng của anh khá đông. Dù mỗi người có một dáng thế yêu thích khác nhau nhưng nhìn chung, đa số khách hàng thích kiểng hoa ké có dáng văn nhân - phong tranh vì khi nhìn vào cho người ta có cảm giác thoải mái. Dáng đó làm cho cây ít cành hơn nhưng nhìn tổng thể kiểng ké trông rất đẹp, thấy được sự gai góc của thân cây hoa ké vàng.
Chậu hoa ké vàng bonsai được tạo dáng đẹp mắt.
“Một cây bonsai ké có giá trị cao là phải nhiều hoa và to, dáng lả lướt, gọn gàng, gốc già và to, chi tàng mịn. Dịp Tết, nhiều người mê cây tìm mua cây ké bonsai trên các hội nhóm. Họ sẵn sàng trả giá cao cho những cây có dáng thế đẹp”, anh cho biết.
Anh Hiếu chia sẻ, hiện ké bonsai tầm trung, mini luôn có giá trị cao và nhiều người yêu kiểng đang “săn lùng” phôi đẹp nên chúng cũng thuộc loại cây cho thu nhập không hề thấp. Tuy nhiên, anh Hiếu cho biết anh không đặt nặng vấn đề tiền bạc khi chơi kiểng vì mỗi ngày được nhìn thấy cây nở hoa cũng đủ giúp anh có thêm một niềm vui mới, giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi trong công việc.
Cũng đam mê bonsai như anh Hiếu nhưng Vũ Hoàng Long (29 tuổi, ngụ ở huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai) lại tìm đến cây ké như một nguồn thu nhập cho gia đình ngoại trừ cửa hàng gas mà anh đang quản lý. “Hiện nay giá kiểng hoa ké dao động từ 200.000 đồng - 400.000 đồng, còn với dòng có dáng cổ thụ thì giá lên tới 5 - 10 triệu đồng”, anh Long thông tin. Với nguồn hoa ké khoảng 500 gốc đang chăm sóc và duy trì, anh Long thu về vài chục triệu đồng/tháng nhờ nghề “buôn hoa ké”.
Anh Long tiết lộ, anh biết tới bonsai hoa ké nhờ một anh trên mạng xã hội tạo dáng giống cây này đẹp không thua kém gì những cây bonsai tiền tỉ. Thế nhưng anh cũng.khẳng định hoa ké rất dễ trồng, chăm sóc và tỷ lệ sống cao. “Tôi thấy nó là hoa dại mà mang nét đẹp riêng rồi mê từ cái nhìn đầu tiên. Thế là, tôi bắt đầu tìm hiểu, học hỏi thêm kinh nghiệm từ các anh, chị đã trồng hoa ké trước đó”, anh chia sẻ.
Anh Long chia sẻ kinh nghiệm riêng: "Chỉ cần lấy được gốc nhiều rễ con là cây sẽ sống. Sau khi đào về không nên tưới quá nhiều nước, làm thối rễ cây, sinh trưởng chậm. Nhớ đem cây vào trong mát trong 14 ngày đầu để chúng không bị kiệt sức. Ngoài học trên mạng, tôi còn thỏa sức tạo dáng kiểng cho hoa ké. Khi nào cây đã cứng cáp thì nên cắt, tỉa cành để cây ra thế dáng mà ta muốn”.
Trên mạng xã hội cũng hiện hiện một số hội nhóm mê ké bonsai. Những người chơi cây cảnh thi nhau khoe những chậu ké vàng bonsai đẹp mắt, ấn tương và chia sẻ về cách ươm giống cũng như chăm sóc thứ cây cảnh vô cùng độc lạ này. Vài năm gần đây, ké cũng được săn lùng để trưng trong nhà ngày Tết.
Anh Bảo An - một người mê cây cảnh ở Đà Nẵng chia sẻ: "Bây giờ tôi chán chơi các loại cây hoa truyền thống rồi, thế nên cứ dịp dễ Tết tôi sẽ tìm những loại cây độc lạ để trưng Tết, trong đó có cây hoa ké. Khi đến nhà chơi Tết, nhiều người tỏ ra ngạc nhiên khi cây dại ngoài đồng khi "lên chậu" lại lột xác, đẹp ngỡ ngàng đến thế".
