Theo lãnh đạo Tổng cục Khí tượng thủy văn, hiện tượng El Nino đang suy yếu dần kết hợp với biến đổi khí hậu có thể sẽ gây ra những hiện tượng thiên tai phức tạp.
Nhiều kỷ lục xuất hiện trong những tháng đầu năm 2024
Ngày 10/5, tại Hội nghị toàn quốc về công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2024, ông Hoàng Đức Cường, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thuỷ văn cho biết trong năm 2023, thời tiết và khí hậu nước ta chịu ảnh hưởng của hiện tượng ENSO ở trạng thái El Nino.
Do ảnh hưởng của hiện tượng ENSO, cả nước đã xảy ra 8 cơn bão và áp thấp nhiệt đới, 25 đợt không khí lạnh, 20 đợt nắng nóng diện rộng, 21 đợt mưa lớn trên diện rộng, 13 đợt lũ ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ và Tây Nguyên; lũ quét, sạt lở đất xảy ra trên phạm vi 35 tỉnh thuộc khu vực trung du và miền núi các tỉnh Bắc Bộ, Trung Bộ và Tây Nguyên.
Nhiệt độ trung bình 4 tháng đầu năm 2024 trên cả nước đều cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 0,5 - 1,5 độ C.
Tính đến ngày 7/5, trên cả nước đã xuất hiện 72 trận mưa đá, trong đó tỉnh Nghệ An là tỉnh có số lần xảy ra mưa đá nhiều nhất trên cả nước với 11/72 trận mưa đá; mưa đá, lốc sét và gió giật mạnh.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV Hoàng Đức Cường. Ảnh: Tổng cục KTTV
Riêng trong tháng 4, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có nhiệt độ cao hơn từ 3,1 - 3,6 độ C, nhiều trạm quan trắc trên cả nước đã ghi nhận giá trị nhiệt độ cao nhất ngày vượt giá trị lịch sử, đặc biệt tại Đông Hà (Quảng Trị) nhiệt độ ngày 28/4 đo được là 44 độ C. Đây là giá trị cao nhất từ năm 1976 đến nay tại Quảng Trị.
Tây Nguyên và Nam Bộ cũng đã xuất hiện nắng nóng và nắng nóng gay gắt kéo dài trong tháng 4.
Ngoài những kỷ lục trên cũng xuất hiện một kỷ lục mới về số ngày nắng nóng tại Nam Bộ khi khu vực này có 2 tháng liên tiếp xảy ra nắng nóng.
El Nino suy yếu dần và chuyển sang La Nina gây đột biến thời tiết vào cuối năm
Theo chuyên gia khí tượng, hiện tượng El Nino đang suy yếu dần và chuyển sang trạng thái trung tính, dự báo có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina trong các tháng cuối năm 2024 nên khả năng sẽ gây ra những đột biến về thời tiết.
Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu tiếp tục tác động làm gia tăng tính cực đoan nên năm 2024 dự báo sẽ có diễn biến thiên tai phức tạp gồm cả nắng nóng, hạn mặn, dông lốc, mưa đá hơn mức bình thường vào nửa đầu năm và mưa, bão, lũ, ngập lụt xuất hiện nhiều, tập trung vào nửa cuối năm. Đây là kịch bản tác động khả giống với hình thái diễn biến ENSO năm 2020.
Dự báo, từ tháng 6/2024, nắng nóng gia tăng về cường độ và mở rộng dần sang các nơi khác ở Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và Trung Trung Bộ. Nắng nóng và nắng nóng gay gắt khả năng xuất hiện nhiều hơn trung bình nhiều năm trong tháng 7-8/2024, đề phòng xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt. Nắng nóng xu hướng giảm dần từ nửa cuối tháng 8 ở Bắc Bộ và từ tháng 9 ở Trung Bộ.
Dự báo có khoảng 11-13 cơn bão, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông và 5-7 cơn ảnh hưởng đến đất liền. Hoạt động của bão và áp thấp nhiệt đới khả năng tập trung vào nửa cuối mùa bão, từ tháng 9-11. Thời gian mưa lớn xuất hiện chính ở Bắc Bộ là tháng 7-9, ở Trung Bộ tháng 9-11.