Theo các nhà nghiên cứu, hạn tam tai là một khái niệm trong phong tục dân gian về một vận hạn kéo dài 3 năm liên tiếp. Trong 3 năm này, thường người ta hay kiêng khem, chú trọng để mọi việc diễn ra trong cuộc sống được thuận lợi hơn.
Hạn tam tai là một vận hạn mà bất kỳ độ tuổi nào cũng phải trải qua. Hạn tam tai liệu có đáng sợ như nhiều người lo lắng? Giám đốc trung tâm nghiên cứu văn hóa cổ Phương Đông Nguyễn Đức Thiêm sẽ giải đáp cho bạn những thắc mắc thường gặp về hạn tam tai.
Hạn tam tai là gì?
Ông Đức Thiêm chia sẻ, theo phong tục dân gian, hạn tam tai chính là hạn của 3 năm liên tiếp với mỗi một tuổi. Trong đó tam nghĩa là ba, tai nghĩa là tai họa, họa hại. Trong 3 năm này thường người ta hay kiêng khem, gia chủ chú trọng để mọi việc diễn ra trong cuộc sống được thuận lợi hơn. Hạn tam tai sẽ lặp lại sau 12 năm.
Cách tính hạn tam tai theo phong tục dân gian
Cách tính hạn tam tai như sau: Hạn tam tai sẽ được tính theo nhóm tuổi Tam hợp. Nghĩa là con giáp tam hợp sẽ cùng gặp hạn Tam tai cùng một lúc, gọi là chịu chung 3 năm hạn. Và dưới đây sẽ là các nhóm tuổi tam hợp cùng chịu chung hạn Tam tai. Cụ thể:
Nhóm tam hợp thứ nhất gồm các tuổi: Thân, Tý, Thìn sẽ gặp hạn Tam tai tại các năm: Dần, Mão, Thìn.
Nhóm tam hợp thứ 2 gồm các tuổi: Dần, Ngọ, Tuất sẽ gặp hạn Tam tai tại các năm: Thân, Dậu, Tuất.
Nhóm tam thứ 3 hợp gồm các tuổi: Hợi, Mão, Mùi sẽ gặp hạn Tam tai tại các năm: Tỵ, Ngọ, Mùi.
Nhóm tam hợp thứ 4 gồm các tuổi: Tỵ, Dậu, Sửu sẽ gặp hạn Tam tai tại các năm: Hợi, Tý, Sửu
Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Đức Thiêm, trong năm đầu tiên của 3 năm tam tai tương đối nặng. Người ta khuyên gia chủ không nên làm những việc quá trọng đại như xây nhà, cưới hỏi,... Đến năm thứ 2 hạn tam tai bắt đầu nhẹ hơn, vẫn có thể tiến hành công việc được nhưng vẫn cần cẩn trọng. Đến năm thứ 3 thì sẽ không còn nặng nữa.
Nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Đức Thiêm chia sẻ về hạn tam tai
Hạn tam tai là một quan niệm dân gian, theo đánh giá của các nhà pháp, thì những người có hạn tam tai sẽ gặp những chuyện không mấy vui vẻ. Ví dụ như tính tình bất ổn, nóng nảy, dễ xảy ra xung đột, tranh chấp với những người xung quanh; sức khỏe không ổn định, dễ ốm đau, bệnh tật; các vấn đề ảnh hưởng tới công việc như là dễ gặp tai nạn, sự cố, dễ thất thoát tiền bạc, không may mắn về vấn đề tài lộc, kinh doanh.
Vì sao nói "tam hợp hóa tam tai"?
Trong dân gian có câu “tam hợp hóa tam tai” tức là 3 cái tuổi tam hợp đều có hạn tam tai như nhau. Ví dụ chồng tuổi Thân, vợ tuổi Tý chẳng hạn thì 2 vợ chồng đều nằm trong tam hợp Thân Tý Thìn thì đều có hạn tam tai như nhau ở 3 năm Dần Mão Thìn. Có thể cắt nghĩa một cách đơn giản, Tam hợp là 3 tuổi rất hợp nhau, nếu hai vợ chồng nằm trong Tam hợp là rất tốt.
Tuy nhiên tuổi Tam hợp lại bị họa trong 3 năm liên tiếp giống nhau và cùng nhau. Nên khi hai vợ chồng trong tuổi Tam hợp thì cả hai sẽ bị hạn Tam tai trong cùng ba năm, không ai gánh cho ai, mức độ họa hại tăng lên gấp đôi, như vậy là không tốt.
Nói như vậy không có nghĩa là gia đình nào vợ chồng, con cái Tam hợp cũng biến thành Tam tai. Khi xem xét điều này phải dựa trên nhiều yếu tố, có nhiều cách để xem xung hợp vợ chồng, con cái chứ không chỉ riêng cách này.
“Tam hợp hóa Tam tai” chỉ là cách nói trong dân gian. Nó chỉ xảy ra theo chu kỳ nhất định chứ không diễn ra trong suốt thời gian dài hay cả cuộc đời. Nó xảy ra được chỉ khi hội tụ đầy đủ các yếu tố và có thể gây khó khăn, vất vả hơn.
Chuyên gia Nguyễn Đức Thiêm cũng nhấn mạnh: "Hiện nay, chưa có thống kê của một nhà khoa học nào chứng minh được hạn tam tai ảnh hưởng ra sao đến mỗi người trong năm. Vì vậy theo đánh giá của những nhà nghiên cứu như chúng tôi thì hạn tam tai này chưa có cơ sở khoa học. Theo giáo lý nhà Phật thì không có “hạn” nào xảy ra, chúng ta sống theo luật nhân quả. Tai họa, hoạn nạn xảy ra là do luật nhân quả của con người mang lại. Nếu trước đây hoặc hiện tại chúng ta sống tốt thì chúng ta gặp được may mắn, suôn sẻ, thuận lợi và ngược lại. Vậy nên các nhà nghiên cứu chúng tôi khuyên mọi người đừng quá lo lắng, đừng mù quáng mà trở thành mê tín dị đoan. Ví dụ như lo lắng quá mà ảnh hưởng đến sức khỏe, công việc, chất lượng cuộc sống là điều không nên. Đặc biệt nếu tin quá mà trong 3 năm liền hạn chế làm những việc trọng đại như không xây nhà, không mở hàng kinh doanh, không cưới xin, không đầu tư, không hùn vốn, khởi nghiệp thì dường như cuộc sống của chúng ta bị dừng lại trong 3 năm đó, không phát triển được".
"Nếu mà chúng ta có hạn thì đầu năm có thể đến nhà chùa. Các nhà chùa đầu năm thường làm lễ cầu an, có thể đến vãn cảnh chùa giúp cho tâm an lạc, thanh thản", ông Đức Thiêm chia sẻ thêm.