Theo quy luật, sau khi Trung Quốc có mưa lớn thì chỉ 1-2 tháng sau, Việt Nam cũng sẽ có mưa to đến rất to.
Trung Quốc đang hứng chịu đợt mưa lũ lớn nhất trong vòng 70 năm trở lại đây. Đợt mưa lớn kéo dài liên tiếp từ đầu tháng 6 đến nay đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho 26 tỉnh thành của Trung Quốc, đặc biệt là khu vực miền Nam với hơn 13 triệu người bị ảnh hưởng. Ước tính thiệt hại lên tới 27,8 tỉ nhân dân tệ (hơn 3,9 tỉ USD).
Các chuyên gia khí tượng tại Việt Nam đánh giá, đợt mưa lũ tại Trung Quốc sẽ không ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam. Tuy nhiên, đây là “điềm báo” đáng để những người làm công tác dự báo khí tượng thủy văn lưu tâm.
Mưa lũ lịch sử trong vòng 70 năm nhấn chìm nhiều nơi tại Trung Quốc. Ảnh: XINHUA.
Ông Mai Văn Khiêm – Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho hay: “Theo quy luật, khi khu vực miền Nam Trung Quốc có mưa lớn thì chỉ sau 1-2 tháng tại Việt Nam sẽ mưa rất to. Tại thời điểm này, các tỉnh miền núi phía Bắc, nhất là Hà Giang, Cao Bằng đang có đám mây lớn, có thể trong nay mai sẽ có lũ quét ở khu vực này”.
Theo như lời ông Khiêm nói, ngày 30/6, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia đã phát tin cảnh báo về một vùng hội tụ gió lên đến mực 5.000m hoạt động mạnh nên từ chiều tối và đêm nay (30/6), ở Bắc Bộ có mưa rào và dông rải rác; riêng khu vực Tây Bắc, Việt Bắc có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 30-80mm/24h, có nơi trên 100mm/24h.
Trọng tâm của đợt mưa này khả năng xảy ra tại các tỉnh như: Hà Giang, Cao Bằng, Tuyên Quang, Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu, Điện Biên… Người dân cần đặc biệt lưu ý hiện tượng dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Bên cạnh đó là lũ quét, sạt lở có khả năng rất cao xảy ra tại các tỉnh trọng tâm mưa.
Ông Mai Văn Khiêm (đứng) – Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia.
Bên cạnh việc mưa lũ lịch sử xảy ra tại Trung Quốc, một “điềm báo” khác khiến ông Khiêm có cơ sở để nhận định về tính phức tạp trong mùa lũ năm nay và năm 2021 ở Việt Nam, đó là việc nắng nóng và hạn hán xảy ra.
Thực tế, nửa đầu năm 2020, nắng nóng đã xảy ra diện rộng ở miền Bắc và miền Trung. Bên cạnh đó, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng đã xảy ra tại miền Trung và miền Nam. Theo quy luật, nửa đầu năm có nắng nóng và hạn hán thì nửa cuối năm khả năng cao có mưa nhiều và xuất hiện lũ lớn.
Đặc biệt, trong 15 năm qua, xuất hiện 4 đợt hạn nặng với chu kỳ lặp lại khoảng 5 năm và sau đó đều xuất hiện lũ lớn diện rộng: Năm 2006 (sau đợt hạn 2004-2005), lũ lớn xuất hiện tại Bình Định. Năm 2010 (sau đợt hạn 2009-2010), lũ lớn xuất hiện từ Nghệ An đến Ninh Thuận. Năm 2016 (sau đợt hạn kỷ lục 2015-2016), lũ xuất hiện lũ lớn diện rộng từ Quảng Bình đến Ninh Thuận.
Theo ông Khiêm, mưa lũ ở Bắc Bộ tập trung trong tháng 9-10/2020, mùa mưa đến muộn và có khả năng kết thúc sớm. Ở Bắc miền Trung, mưa lớn có khả năng dồn dập vào giai đoạn cuối tháng 9 đến đầu tháng 11/2020. Miền Bắc có khả năng ít bão, nhưng miền Trung bão tập trung hơn vào nửa cuối năm.
