Bị khối u máu trong xương hàm mặt, cậu học trò lớp 11 bị chảy máu ồ ạt, mất đến 2 lít máu chỉ trong vòng vài phút khi đang ngồi trên xe taxi trở lại bệnh viện.
Máu phun như vòi nước
Bệnh nhân là Trần Văn Lợi, sinh năm 1995, mới học hết lớp 11 ở Quỳnh Lưu, Nghệ An. Theo lời kể của chị Giang, mẹ bệnh nhân, cách đây gần 1 năm Lợi bị sưng phồng ở má bên phải. Do nhà nghèo cộng với tâm lý chủ quan nên bố mẹ không đưa Lợi đi khám. Gần đây, Lợi còn bị rỉ máu ở chân răng. Không muốn con phải nghỉ học giữa chừng, gần đây đợi Lợi thi xong hết lớp 11, bố mẹ mới đưa em đi khám tại bệnh viện huyện. Sau khi thăm khám, các bác sĩ nghi ngờ cậu học trò bị u gì đó nên chuyển lên bệnh viện tỉnh rồi chuyển tiếp ra bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương (Hà Nội). Tại đây, bác sĩ chẩn đoán Lợi bị u máu trong xương hàm mặt phải và được chỉ định phẫu thuật gấp, nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng.
Trước khi phẫu thuật cắt bỏ khối u, Lợi phải sang BV Bạch Mai để nút mạch. Tuy nhiên, ngay sau khi nút mạch xong, đang trên đường trở lại BV Răng Hàm Mặt Trung ương để phẫu thuật lấy khối u, Lợi đã gặp sự cố. “Trên xe taxi từ BV Bạch Mai trở về BV Răng Hàm Mặt bỗng nhiên cháu bị chảy máu ồ ạt trong miệng, máu xối dữ dội như vòi nước. Hoảng quá tôi chỉ kịp lấy cái khăn nhét vào miệng con, với hi vọng cầm được máu và giục lái xe đi nhanh hết mức có thể”, chị Giang nhớ lại.
TS Lê Ngọc Tuyến, Phó trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình hàm măt, BV Răng Hàm Mặt Trung ương cho biết, ngay khi trở lại bệnh viện bệnh nhân Lợi đã được tiến hành sơ cứu ngăn chặn máu chảy, đồng thời khai thông đường thở. Ngay sau đó, bệnh nhân được đưa lên bàn mổ cắt khối u. Ước tính bệnh nhân đã mất khoảng 2 lít máu, gần một nửa lượng máu trung bình của cơ thể chỉ trong thời gian ngắn.
Ca phẫu thuật kéo dài gần 4 giờ, có sự tham gia của tiến sĩ Nguyễn Quang Bình, Trưởng khoa gây mê hồi sức.
TS Tuyến đánh giá: đây là ca mổ khó, khó khăn lớn nhất là vấn đề chảy máu. Máu chảy ra bên ngoài thì đơn giản, dùng tay, gạc ép vào. Nhưng máu chảy trong miệng bệnh nhân cũng sợ, gây choáng, xỉu, sặc vào đường thở có thể làm ngừng thở, gây nguy hiểm tính mạng.
Bệnh nhân may mắn được cứu sống do được cấp cứu kịp thời. Các bác sĩ đã mổ lấy khối u, cắt một nửa xương hàm dưới, tháo cả lồi cầu Hiện tại, tình trạng sức khỏe của Lợi khá ổn định, có thể xuất viện trong tuần tới. Tuy nhiên, 6 tháng – 1 năm sau bệnh nhân sẽ phải tiến hành phẫu thuật tạo hình lại hàm mặt.
Bệnh nhân Lợi sau khi cắt bỏ khối u máu (Ảnh Mai Hương)
Phát hiện sớm u máu nguy hiểm
Theo TS Tuyến u máu các bác sĩ gặp tương đối nhiều. Trong đó u máu ở vùng đầu mặt cổ chiếm 50-60% u máu toàn bộ cơ thể. Trường hợp của Lợi là bị u máu trong xương, thể thông động tĩnh mạch là thể nguy hiểm nhất, đe dọa tính mạng.
Với bệnh nhân bị u máu trong xương hàm hay tại các tổ chức vùng hàm mặt như lưỡi việc phát hiện sớm rất khó khăn. Hầu hết bệnh nhân chỉ đến viện khi khối u phát triển tương đối nặng, phá ra bên ngoài, gây hậu quả cháy máu dữ dội.
Khối u máu thường không gây đau, dù phát triển sớm ngay sau sinh, 90% u máu phát hiện lúc trẻ 3 tuổi. Đây cũng là yếu tố khiến bệnh nhân chủ quan không đi khám sớm. Có nhiều trường hợp như bệnh nhân Lợi, chỉ phát hiện khối u khi đã gần 20 tuổi. Với các biểu hiện lâm sàng như phồng bên má, chảy máu trong miệng, răng có dấu hiệu lung lay, người bệnh thường chỉ nghĩ mình bị các vấn đề về răng miệng nhưng khi chụp phim lại phát hiện ra khối u.
TS Tuyến cho biết thêm, đa phần u máu là u lành tính, chỉ can thiệp khi u quá lớn, nguy hiểm đến tính mạng hoặc vấn đề thẩm mỹ. Bệnh cũng có tỷ lệ tái phát rất ít. Ước tính có khoảng 1/200 trẻ sinh ra bị u máu. Tuy nhiên, với các trường hợp có u máu trong thanh quản lại rất nguy hiểm, có nguy cơ tử vong rất cao, vì u nằm sâu bên trong họng, gây khó thở, nếu chảy máu, tràn ngập vào đường thở, không phát hiện sớm thì không cứu được.
Bệnh có nhiều nhiều dấu hiệu, thể nhẹ biểu hiện rõ là vết bớt. Bệnh nhân có thể chung sống suốt đời với khối u mà không bao giờ gây ảnh hưởng đến tính mạng. Trong đó thể ở thông động tĩnh mạch, phần mềm thường sưng phồng hơn so với những vùng khác như một bên má hoặc vùng trong miệng gần khối u phồng lên. Bệnh nhân thường nghe thấy tiếng thổi, tiếng rít của mạch máu phun. Khi sờ tay vào vùng khối u có cảm giác nóng hơn các vùng khác, mạch máu dưới da nổi lên to ngoằn nghèo... Do đó, bác sĩ khuyến cáo ngay khi xuất hiện các biểu hiện nhẹ như có vớt bớt, bị sưng phồng má, chảy máu chân răng … người bệnh cần đi khám sớm, để được tư vấn và can thiệp kịp thời.