Chợ đêm bán thịt lợn bẩn ở xã Bình Phú (huyện Thạch Thất, TP. Hà Nội) bắt đầu hoạt động vào lúc 1h sáng, cả một khu kéo dài hàng trăm mét ven đường bày bán thịt lợn đã ôi bốc mùi hôi thối. Nơi đây cũng là đầu mối cung cấp hàng trăm con lợn bẩn cho các lái buôn mang đi nơi khác tiêu thụ mỗi ngày.
Chợ Đầu mối lợn bẩn
Có mặt tại chợ bán thịt lợn bẩn xã Bình Phú lúc hơn 2h sáng, chúng tôi không khỏi choáng ngợp bởi cảnh tượng nhớp nhúa và mùi tanh hôi từ hàng trăm con lợn được bày bán la liệt. Ngay từ khi bước chân vào chợ, chúng tôi được một người đàn ông khoảng ngoài 30 tuổi theo sát mọi di biến động.
Bởi thấy chúng tôi là những vị khách lạ nên có phần nghi ngờ, khuôn mặt vẻ bề ngoài của người đàn ông theo chân chúng tôi rất dữ tợn dường như đây là bảo vệ khu chợ. Cố trấn tĩnh, chúng tôi nhanh chóng nhập vai những vị khách đến mua hàng.
Các loại thịt ôi thiu, bốc mùi được phân loại và thái nhỏ ngay tại nền nhà.
Lân la hỏi một người đàn ông ngoài 40 tuổi cũng đến chợ để lấy hàng, PV được người đàn ông này cho hay: “Chợ thường bắt đầu hoạt động từ lúc hơn 1h, người mua đến đông là từ 3h và đến khoảng 5h sáng là tan chợ”. Thấy chúng tôi hỏi thêm nhiều câu có phần lạ lẫm, vị khách này nói với chúng tôi: “Các anh là khách mới lần đầu tiên đến mua hả? Ở đây thịt lợn bán có nhiều giá lắm, cũng có nhiều loại lắm, nếu không mua quen là đắt đấy!”.
Người đàn ông này cũng cho hay, mỗi đêm chợ này có hàng trăm con lợn được tiêu thụ. Sau khi bắt quen dò hỏi người đàn ông này, được biết anh ta cũng mua thịt lợn để mang đi nơi khác bán kiếm lời. Nhưng anh cũng ngần ngừ, không nói rõ là mang đi đâu, mà chỉ nói: “Cũng mang đi khu gần đây thôi!”.
Bì lợn sau khi luộc chín được ngâm trong bể cùng nước lã và phèn chua.
Chúng tôi tiếp tục đến hỏi chủ hàng là một người phụ nữ, chị này cho hay: Phần lớn thịt lợn được tập kết ở đây là thịt lợn bệnh đã tiêm thuốc, thịt lâu ngày, thịt lợn sề...; cũng có thịt lợn ngon nhưng không đáng kể, chỉ những người đi buôn mới biết được.
Giá bán thịt lợn bình thường khoảng 60-70.000 đồng/kg; thịt lợn tiêm thuốc 50-55.000 đồng/kg; lợn chết bệnh chỉ 25-45.000 đồng/kg. Bà chủ hàng quả quyết: “Chú yên tâm, những người bán hàng ăn, làm giò chả đều mua thịt này cả, thế mới có lãi chứ. Nguồn hàng thì bọn chị không thiếu, chú chỉ cần alô trước là có ngay. Nếu chú đặt hàng thường xuyên thì chị bớt giá và giao tận nơi, chỉ cần chú cho tay chở hàng khoảng 20.000 đồng tiền xăng”.
Xưởng chế biến thịt thối thành mỡ nước của gia đình bà Nguyễn Thị Nga.
Đi một vòng quanh khu chợ, cảnh tượng người mua bán tấp nập kéo dài hàng trăm mét, chúng tôi dừng chân trước quầy bán thịt của một người đàn ông, vị này mời chào: “Em mua loại nào, mua nhiều không?”. Đang do dự, tôi lại được người bán giới thiệu: “Loại cũ hơn thì giá khoảng hơn 30.000 đồng/kg, còn đẹp hơn thì 40.000 đồng, loại đắt nhất chỉ 50.000 đồng/kg…”.
Theo quan sát, thịt lợn ở quầy này, đa phần đã đổi màu, không còn đỏ tươi như lợn mới thịt, thịt thâm đen, nhợt, có mùi hôi của thịt lợn để lâu. Thấy khách chần chừ, chủ hàng giải thích: “Thịt mới đấy, em lấy đi, thịt lợn đẹp mà giá hợp lý. Em cứ nói đi, mua được bao nhiêu, anh bán, tất cả ở chợ này có giá chung rồi, em không phải mua đắt đâu mà sợ...”.
Tiếp tục sang các quầy khác thăm dò giá cả, chúng tôi thấy, giá thịt lợn bẩn ở đây chỉ khoảng 25.000/kg. Tiến lại gần một chiếc xe tải nhỏ, nơi có hai thanh niên đang bốc gần chục con lợn đã mua tại chợ để chuyển đi nơi khác, tôi hỏi dò la xem xe này chở thịt lợn đi đâu bán, thì được một thanh niên trả lời: “Mang đi nơi khác thôi”.
“Thế anh mua ở đây lâu chưa?”, tôi lại hỏi. “Cũng lâu rồi”, anh này trả lời. Hai thanh niên này cũng cho biết thêm, mỗi đêm chợ có mấy chục quầy bán, với hàng trăm con lợn loại này được bán ra.
Thịt lợn bẩn có thể gây ung thư!
Để hiểu rõ hơn tác hại của thịt lợn bẩn đối với sức khỏe con người, PV báo Đời sống và Pháp luật đã trao đổi với PGS.TS.Trần Đáng (nguyên Cục trưởng cục Vệ sinh An toàn thực phẩm - bộ Y tế). Ông Đáng chia sẻ: “Sử dụng thực phẩm không đảm bảo an toàn, nhất là thịt lợn bẩn, có thể ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe con người, ảnh tới sự phát triển của cơ thể, nếu thịt lợn đó có chứa nhiều hoóc môn, chứa nhiều chất kháng sinh.
Nó gây ra hiện tượng kháng kháng sinh trong cơ thể. Ví dụ như chất clenbuterrol là chất gây ung thư. Nếu thịt lợn để lâu, thối rữa sẽ tạo ra nhiều chất độc chuyển hóa trung gian nằm trong đó. Việc chuyển hóa trung gian chất đạm sẽ gây độc hại đối với cơ thể người khi ăn vào”.
PGS.TS.Trần Đáng: “Thịt lợn bẩn có thể gây ung thư cho người ăn phải…”.
Nếu ăn thịt lợn nhiễm mầm bệnh, con người rất có thể bị mắc bệnh, hoặc ít nhất là gây ra rối loạn chuyển hóa. Chính vì vậy, khi ăn các loại thịt này, vi khuẩn đường ruột của chúng ta cũng bị ảnh hưởng, qua đó ảnh hưởng đến hệ miễn dịch tiêu hóa... Ngoài ra, lợn cũng còn rất nhiều các loại bệnh khác như bệnh lợn gạo, bệnh giun cuộn, bệnh lở mồm long móng…, nếu ăn thịt lợn này thì nguy cơ bị lây rất cao.
PGS.TS.Trần Đáng chia sẻ thêm: Ở Việt Nam chúng ta có đặc điểm chăn nuôi theo hộ gia đình, không tập trung nên rất khó kiểm soát. Thị trường thịt lợn ở nước ta tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ. Như nơi giết mổ không đảm bảo, thậm chí còn có trường hợp lợn bị bệnh dịch đã chôn xuống đất nhưng họ vẫn đào lên để chế biến thành thức ăn cho người. Ví dụ như một số trường hợp ở Hải Phòng, Quảng Ninh…
Đã thế, người bán thịt lợn còn tẩm ướp hàn the vào thịt khi không bán hết để bán tiếp. Trong chăn nuôi, người ta còn sử dụng các chất tăng trọng bị cấm, như chất tạo nạc cho lợn, chất kích thích cho lợn lớn nhanh - những chất này sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới sức khỏe người tiêu dùng; gây ra những hậu quả khôn lường, thậm chí có thể gây ung thư và nhiều bệnh nguy hiểm khác.
Qua đó, PGS.TS.Trần Đáng cũng khuyến cáo người tiêu dùng khi mua thịt lợn đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. “Trước hết, mỗi chúng ta hãy là người tiêu dùng thông thái, vì thịt lợn là thực phẩm không thể thiếu trong đời sống của người dân trong nước cũng như thế giới. Phải mua thực phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh.
Tự mỗi chúng ta phải học, học qua sách, qua kinh nghiệm thực tế hàng ngày, tìm hiểu thông tin qua kênh thông tin đại chúng, khi mua thịt lợn phải xem thịt lợn còn đỏ tươi hay không, thịt tươi sẽ đàn hồi nếu gí tay vào miếng thịt. Tránh mua thịt có mầu vàng, thịt đã đổi màu, không còn tươi, miếng thịt khi gí tay vào không còn đàn hồi, thịt có những chấm đen, có cục lổn nhổn, vì đó là biểu hiện thịt lợn bệnh, thịt lợn để lâu…”.
Theo số liệu của cục VSATTP (bộ Y tế), trong năm 2014, cả nước có 5.541 người bị ngộ độc thực phẩm, trong đó có phân nửa số người là bị ngộ độc trong các bếp ăn tập thể. Tính trung bình, cứ hai người bị ngộ độc thực phẩm thì có một người bị đau bụng, nhức đầu, nôn mửa do ăn phải thức ăn kém chất lượng tại các bếp ăn chung.