"Có trường hợp khi nghe bác sĩ kết luận mang thai giả vẫn không tin và chuyển sang khám viện khác.", bác sĩ Lê Thị Thu Hà (Phó khoa sản A, Bệnh viện Từ Dũ) chia sẻ.
Mang thai giả - câu chuyện tưởng chừng như chuyện đùa nhưng đã từng xảy ra không chỉ trên thế giới mà ngay cả ở Việt Nam. Mặc dù, người phụ nữ vẫn có những triệu chứng như người mang thai bình thường, không có kinh nguyệt, ốm nghén, vòng bụng cứ lớn dần lên. Tuy nhiên, một thực tế nghiệt ngã là bên trong không hề có thai. Nói về hiện tượng này, nhiều bác sĩ ngành sản khoa cũng lấy làm lạ lùng. Thậm chí, không ít bác sĩ bày tỏ, rất khó giải thích một cách tường tận về hiện tượng này, vì cảm thấy quá kỳ lạ.
Trò chuyện với chúng tôi, Tiến sĩ, bác sĩ Lê Thị Thu Hà (Phó Khoa sàn A - Bệnh viện Từ Dũ, TPHCM) nhớ như in một số trường hợp mang thai giả từng đến thăm khám trong thời gian công tác tại bệnh viện này. Chính bác sĩ Hà cũng nhiều lần phải thốt lên “kỳ lạ lắm nhé”.
Bác sĩ kết luận mang thai giả nhưng không tin
|
|
Cách đây 20 năm, khi mà phương tiện kỹ thuật còn nhiều hạn chế, đời sống người dân còn thấp thì chuyện đi khám thai không phải phổ biến như hiện nay. Thời điểm đó, nói đến chuyện mang thai giả chắc chắn là một điều thực sự khó tin. Bác sĩ Thu Hà nhớ trường hợp một phụ nữ ngoài 30 tuổi, cưới nhau đã lâu mà chưa có con. Gia đình và hai vợ chồng mong mỏi, hi vọng nhiều nhưng rồi niềm vui vẫn chưa tới.
Tuy nhiên, đến một ngày kích thước vòng bụng cứ to dần lên, xuất hiện các hiện tượng chậm kinh, nghén như người có bầu. Trong suốt mấy tháng đầu, người phụ nữ này không tới bệnh viện để khám thai.
“Đến tháng thứ 4 hay thứ 5 của thai kỳ, người phụ nữ nói trên mới đến bệnh viện để khám thai. Sau khi, bác sĩ tiến hành các xét nghiệm cần thiết, thậm chí nghe tim thai cũng không có. Lúc đó bác sĩ kết luận trường hợp này là mang thai giả. Thế nhưng, điều đáng nói là người phụ nữ này không tin vào kết luận của bác sĩ, lại tìm đến một bệnh viện khác để khám thai”: bác sĩ Hà kể.
Khi đến bệnh viện khác để khám thai, bác sĩ cũng không đọc được tim thai và kết luận người này không mang thai. Có đủ các dấu hiệu như một bà bầu mà không có thai, nghe qua thật vô lý, thậm chí với cảm giác của một người sắp làm mẹ có ai dám tin? Chính vì mang tâm lý này mà người phụ nữ nói trên không đi khám thai thêm lần nào nữa, ở nhà chờ đợi đến ngày sinh.
Bác sĩ Hà tâm sự thêm: “Tới ngày cô ấy tự dự đoán sinh con cũng mang quần áo, đồ đạc đến bệnh viện. Thế nhưng, trước khi bắt đầu quá trình sinh con, bác sĩ phải theo dõi hồ sơ thai kỳ cũng như kiểm tra một lần nữa tình hình sức khỏe. Bác sĩ không thấy thai trong tử cung. Kết luận nhận được vẫn là cô ấy mang thai giả. Thậm chí, khi ra về, người phụ nữ này còn nói, không hiểu sao bác sĩ lạ quá, người ta đến ngày sinh rồi cũng không thấy thai nhi trong bụng”.
Cả thai kỳ không đi khám thai
Một trường hợp khác được bác sĩ Hà kể lại cũng thật xót xa. Đó là trường hợp một căp vợ chồng trí thức cưới nhau đã lâu mà vẫn chưa có con. Từng đi khám hiếm muộn, áp dụng cả canh trứng nhưng rồi kết quả không đạt được như mong muốn.
Theo lời bác sĩ Hà, cho đến một ngày bụng người vợ cứ lớn dần lên. Suốt cả thời gian 9 tháng, người vợ cũng không đi khám bất cứ bác sĩ sản khoa nào. Đến ngày mà hai vợ chồng dự đoán gần sinh thì tay xách, nách mang đồ đạc vào viện để chuẩn bị các thủ tục.
Mang thai giả có khá nhiều triệu chứng như mang thai thật. (ảnh minh họa)
Cũng giống như các trường hợp bình thường khác, bác sĩ cần xem hồ sơ theo dõi thai kỳ trước khi chuẩn bị cho sản phụ sinh con.“Khi hỏi về hồ sơ, thông tin thai kỳ đều không có. Hai vợ chồng nói, trong suốt thai kỳ không đi khám ở bất cứ đâu. Sau khi thăm khám, xét nghiệm, bác sĩ kết luận, cổ tử cung bình thường, người phụ nữ không mang thai”, bác sĩ Hà nhớ lại.
Câu kết luận của bác sĩ như “sét đánh ngang tai”, mọi hi vọng bấy lâu về hạnh phúc làm cha, làm mẹ của cặp vợ chồng này sụp đổ hoàn toàn. Người vợ khóc lóc rất nhiều vì quá đau khổ, hụt hẫng. Những kỳ vọng đẹp đẽ vụt bay, thực tại quá đau xót khiến hai người ra về trong lặng lẽ.
Một trường hợp khác từng tâm sự với bác sĩ Hà về gia cảnh, chuyện áp lực sinh con cũng để lại ấn tượng sâu đậm. Đó là một người phụ nữ khoảng tầm 30 tuổi lấy chồng đã gần 5 năm nhưng chưa có tin vui. Mặc dù, trước đó, hai vợ chồng đều đi khám hiếm muộn, bác sĩ kết luận cả hai đều bình thường. Cho đến một ngày, người vợ cũng có hiện tượng như người mang thai, vòng bụng lớn dần.
“Đến tháng thứ 4, thứ 5, người này đến bệnh viện khám thai. Kích thước vòng bụng 98, mọi hiện tượng như người có thai. Tuy nhiên, khi bác sĩ thăm khám lại không có thai trong tử cung”, bác sĩ Hà kể.
May mắn là người phụ nữ này từng đọc được nhiều thông tin về mang thai giả nên cô không quá bất ngờ hay hụt hẫng. Điều đáng nói là chỉ sau 2 tuần kể từ khi phát hiện mang thai giả, bụng người phụ nữ đó trở lại kích thước bình thường.
“Từ câu chuyện đó, người chồng và mẹ chồng hiểu, thông cảm hơn cho cô ấy. Cô cũng tâm sự là sống với gia đình chồng nên chuyện con cái cũng khá áp lực, mẹ chồng muốn có cháu bế. Trên thực tế, cũng có trường hợp khám hiếm muộn, hai vợ chồng đều bình thường nhưng không có thai vì có thể trong tinh trùng người chồng có chất kháng tinh trùng hay tinh trùng không thâm nhập được vào trứng…”, bác sĩ Hà cho hay.
|
Mang thai giả là gì? Theo bác sĩ Hà mang thai giả là tình trạng người phụ nữ quá mong muốn có thai và nghĩ rằng mình đang mang thai. Mang thai giả đã được mô tả từ 1923. Theo y văn, số phụ nữ mắc phải tình trạng này là hiếm, khoảng 1 – 6/ 22.000 ca sinh. “Tuy nhiên trong những năm gần đây tại BV Từ Dũ tiếp nhận 1 số trường hợp mang thai giả. Từ năm 2009 đến nay, có gần 20 trường hợp các chị phụ nữ đến khám thai, nhìn bên ngoài rất dễ nhầm là các chị này mang thai thật, bụng lớn như thai khoảng 7 – 8 tháng, hỏi ra thì có chị mất kinh vài tháng, có chị mất kinh gần 2 năm. Hầu hết các chị này đều khai có cảm giác thai máy, tăng cân, giai đoạn đầu cũng có cảm giác mệt mỏi, ốm nghén như thai thật. Đặc biệt một điều là tất cả đều đến khám lần đầu tiên kể từ khi mất kinh đến ngày khám. Khi được thông báo là không mang thai có chị tin lời bác sĩ nhưng cũng có chị không tin và vẫn nghĩ rằng mình đang mang thai”, bác sĩ Hà cho hay. Cũng theo bác sĩ Hà, đối với con người, tuổi thai tính đến ngày dự sinh là 40 tuần. Kể từ 38 tuần tuổi thai trở đi là thai đủ trưởng thành. Nếu thai > 41 tuần mà chưa chuyển dạ sinh thì các bác sĩ cho nhập viện để khởi phát chuyển dạ. Thai > 42 tuần tuổi là thai già tháng có rất nhiều nguy cơ: suy dinh dưỡng, hội chứng hít phân su sau sinh, rối loạn chuyển hóa.... và nặng nề là thai chết trong tử cung. Không thể có trường hợp nào mang thai > 20 tháng mà chưa sinh. Mang thai giả có khá nhiều triệu chứng như mang thai thật gồm: Mất kinh, nghén, bụng to dần theo tuổi thai, thậm chí có người còn khai là thai máy. Do vậy, theo một số nghiên cứu thấy rằng, nếu chỉ dựa trên triệu chứng lâm sàng đơn thuần (không siêu âm và không xét nghiệm máu), có khoảng 18% trường hợp mang thai giả được các nhà sản khoa chẩn đoán nhầm là mang thai thật. Bác sĩ sản khoa này chỉ rõ: “Bụng to dần theo tuổi thai chiếm khoảng 60 – 90% trong số những phụ nữ mang thai giả và mất đi khi gây mê (người bệnh không còn ý thức). Mất kinh chiếm khoảng 50- 90% trường hợp, rối loạn tiêu hóa như táo bón, nôn mửa cũng là những triệu chứng thường gặp ở nhóm mang thai giả”. Có những giải thích khác nhau về các triệu chứng này. Nhiều nhà khoa học nghĩ rằng những phụ nữ này có ước muốn mạnh mẽ được có thai và cũng từng biết những triệu chứng mang thai (qua những người thân hoặc bản thân từng trải). Khi sự khao khát quá nhiều làm mất cân bằng nội tiết trong cơ thể, sự mất cân bằng nội tiết này thường xảy ra sau căng thẳng, lo lắng và mang niềm tin rằng mình đang mang thai. Cơ chế sinh học về những thay đổi trong cơ thể ở những người mang thai giả do ảnh hưởng của yếu tố tâm lý lên trục hạ đồi – tuyến yên- thượng thận nên gây táo bón, tăng cân và sôi ruột. “Để tránh hiện tượng mang thai giả, các chị em khi có dấu hiệu như trễ kinh, nghén thì nên đến cơ sở y tế khám để được các bác sĩ chẩn đoán xác định nhờ vào khám lâm sàng, xét nghiệm beta hCG (đặc trưng cho thai kỳ) và siêu âm. Nếu khó mang thai, các chị em nên đến khám hiếm muộn để được sự hỗ trợ của các chuyên gia”, bác sĩ Hà khuyến cáo. |
