Tử cung là một bộ phận trong cơ quan sinh dục nữ, đóng một vai trò quan trọng trong khả năng sinh sản. Có nhiều phụ nữ gặp phải các bất thường ở tử cung nên gặp nhiều khó khăn trong việc mang thai và sinh con.
Các chuyên gia đã thống kê rằng, 1/18 phụ nữ khó thụ thai là do các vấn đề liên quan đến bất thường ở tử cung. Tùy thuộc vào sự bất thường ở tử cung mà khả năng mang thai của phụ nữ giảm nhiều hay ít, mức độ các biến chứng thai sản có thể xảy ra trong thai kỳ.
Tất cả các bất thường ở tử cung đều ít nhiều gây ảnh hưởng đến khả năng mang thai, thậm chí là gây vô sinh.
1. Các hình thái bất thường ở tử cung ảnh hưởng đến sinh sản
Hình dạng tử cung bất thường.
Không có tử cung: Phần lớn những người mắc dị tật này thường không có tử cung hoặc tử cung quá nhỏ, không có âm đạo hoặc âm đạo rất ngắn, không có kinh nguyệt song vẫn có buồng trứng và không thể mang thai.
Tử cung hình vòm: Là một bất thường nhẹ về hình thái tử cung khi phần đáy của lòng tử cung hơi lõm. Đây là một bất thường tử cung phổ biến và ít liên quan đến nguy cơ giảm khả năng sinh sản. Tuy nhiên, cũng có vài quan điểm cho rằng tử cung hình vòm có liên quan đến nguy cơ sảy thai, sinh non.
Tử cung có vách ngăn: Bất thường này xảy ra khi lòng tử cung được chia đôi bởi một vách ngăn. Vách ngăn này có thể chỉ kéo dài từ đáy xuống một phần tử cung hoặc đôi khi lại kéo dài đến tận cổ tử cung (vách ngăn toàn phần). Do lòng tử cung bị thu hẹp nên có nguy cơ cao bị sảy thai, thai kém phát triển hoặc sinh non.
Tử cung hai sừng: Là một dạng bất thường về hình dáng, cấu trúc của tử cung. Thay vì có hình quả lê lộn ngược như tử cung bình thường, tử cung hai sừng có hình dáng như hình trái tim nên còn được gọi là tử cung hình tim. Vì thể tích lòng tử cung bị hạn chế nên trong thai kỳ có nguy cơ cao bị sảy thai, thai nhi chậm phát triển hoặc sinh sớm.
Tử cung đôi: Là một bất thường tử cung hiếm gặp, xảy ra khi tử cung có hai buồng tử cung riêng biệt, mỗi buồng có thể có cổ tử cung và âm đạo riêng. Với thai phụ có tử cung đôi, các nhánh động mạch nuôi dưỡng thai nhi sẽ bị phân tán, lòng tử cung hẹp, tử cung co giãn không tốt dễ dẫn đến tình trạng sảy thai, thai chậm phát triển hoặc thai lưu, sinh non.
Tử cung một sừng hay tử cung đơn: Là một loại dị dạng tử cung theo hình dáng bất thường của nó. Bất thường này khiến tử cung có kích thước bằng nửa tử cung bình thường và chỉ có một ống dẫn trứng. Tình trạng này có thể dẫn đến khả năng thụ thai tự nhiên giảm do có thể vẫn có hai buồng trứng song chỉ một buồng trứng có thể đưa trứng vào tử cung để thực hiện quá trình thụ thai. Bất thường ở tử cung này khá hiếm gặp và thường được phát hiện ở phụ nữ có tiền sử sảy thai nhiều lần.
2. Dấu hiệu bất thường ở tử cung
Hầu hết phụ nữ không biết rằng có tử cung có hình dạng bất thường khi mang thai vì họ không có bất kỳ triệu chứng nào trong thời kỳ đầu mang thai. Chỉ có thể phát hiện ra điều này khi gặp khó khăn trong việc thụ thai hoặc khi siêu âm sau khi sảy thai.
Một số phụ nữ có thể phát hiện ra tử cung bất thường của mình nếu trước đó đã được kiểm tra sau khi sảy thai tái phát hoặc các vấn đề phụ khoa như chảy máu bất thường.
Nếu phụ nữ có tử cung đôi hoặc tử cung hai sừng, thường được xác định khi khám thai định kỳ. Tuy nhiên, khám thai định kỳ cũng có thể không xác định được các dạng bất thường tử cung nhẹ hơn.
3. Điều trị bất thường tử cung
Việc điều trị các bất thường ở tử cung phụ thuộc vào loại bất thường mắc phải. Một số trường hợp phải phẫu thuật khi tử cung bất thường nhưng đôi khi phẫu thuật có thể dẫn đến vô sinh và các vấn đề xảy ra trong thai kỳ.
Với phụ nữ được chẩn đoán có tử cung bất thường trong khi mang thai, sẽ được theo dõi thường xuyên tinh trạng sức khỏe của mẹ và thai nhi trong suốt thai kỳ. Nếu thai nhi nằm ngang bụng mẹ hoặc ngôi ngược, bác sĩ sẽ trao đổi với thai phụ về lựa chọn sinh nở, bác sĩ sẽ khuyên nên sinh mổ để mẹ và bé được an toàn.
Để đảm bảo sức khỏe và chức năng sinh sản, chị em cần khám và tư vấn sức khỏe sinh sản tại cơ sở y tế chuyên khoa nhằm phát hiện sớm những bất thường ở tử cung để có biện pháp can thiệp kịp thời.