Mặc dù cách ăn của món này trông có vẻ "tàn nhẫn" nhưng đó lại là một trải nghiệm ẩm thực rất thú vị.
Shirouo trong tiếng Nhật chỉ những con cá có kích thước nhỏ, trong suốt, được ăn sống. Vì cách ăn của loài cá này rất đặc biệt, ăn trong khi chúng vẫn còn sống búng lách tách trong miệng nên được gọi là Odorigui (tạm dịch: nhảy trong khi bị ăn thịt).
Tuỳ vào từng nơi sẽ sử dụng các loài cá khác nhau. Tại tỉnh Fukuoka, shirouo được sử dụng là cá bống băng, còn ở tỉnh Yamaguchi sẽ là cá chình trắng. Shirouo chỉ có vào mùa xuân, khi thưởng thức món ăn này cũng là lúc báo hiệu mùa đông lạnh giá đã kết thúc.
Nếu muốn thưởng thức món ăn này đúng chuẩn, bạn có thể đến ga Muromi, tỉnh Fukuoka. Tại đây, có một nhà hàng tên Koharu gần sông Muromi, người ta dựng những hàng rào ngay trên sông, bên trong nuôi shirouo. Nhà hàng này chỉ mở cửa vào mùa xuân sau đó sẽ được tháo dỡ vào cuối mùa shirouo hằng năm.
Khi đứng trước nhà hàng Koharu, bạn sẽ thấy có một tấm biển giải thích về nguồn gốc món ăn Shirouo no Odorigui. Cách đây 300 năm, vào thời Edo, lũ lụt vào mùa xuân thường gây thiệt hại lớn cho nhiều khu vực. Các daimyo địa phương (lãnh chúa phong kiến) ra lệnh cho người dân địa phương tích cực dọn dẹp.
Để cám ơn họ, lãnh chúa ban tặng vài thùng rượu, những người nông dân uống ngay bên cạnh con sông. Trong khi uống rượu, họ tiện tay vớt những nắm cá tươi ngay dưới chân mình rửa sạch bằng rượu, không thèm giết rồi cho luôn vào miệng. Việc ăn sống loại cá này tương đối an toàn và truyền thống ăn shirouo bắt đầu từ đây.
Một tấm biển khác trước nhà hàng Koharu cho phép bạn thỏa sức lựa chọn các món ăn được làm từ shirouo, có giá từ 3.000 yên đến 5.000 yên. Shirouo sẽ được chế biến thành món tempura giòn rụm, tsukudani (hải sản om với nước tương và đường) hoặc cho vào cùng với chawanmushi (trứng hấp).
Tuy nhiên, người ta vẫn thích cách ăn sống truyền thống. Thực ra, những con bé nhỏ bé và trong suốt này rất khó để lấp đầy cái bụng trống của thực khách. Điều khiến người ta thích thú chính là trải nghiệm ăn sống nó, cảm giác khi những con cá đang nhảy nhót trong miệng mình. Bạn có thể trả 1.800 yên và bắt đầu trải nghiệm ẩm thực thú vị này.
Bên trong nhà hàng Koharu, tất cả mọi vật dụng đều đậm chất cổ xưa Nhật Bản. Đặc biệt, bạn sẽ thấy chiếc bàn kotatsu (lò sưởi) kinh điển. Nếu ngồi bên cạnh cửa sổ, bạn có thể thấy những người đang thu hoạch shirouo, phong cảnh ở đây thực sự rất đẹp.
Sau khi chờ đợi, nhân viên sẽ mang những chú cá nhỏ này đến trước mặt bạn. Shirouo được đặt trong một cái bát lớn, nhảy qua nhảy lại trên mặt nước. Đây là thói quen giao phối hằng năm, khiến chúng bơi ngược dòng sông và mắc bẫy rồi trở thành món ăn trên bàn của người Nhật.
Cùng với tô cá là một quả trứng cút và chai giấm. Tiếp theo, bạn cho trứng vào các bát, thêm một chút giấm, rồi dùng một cái rây vớt cá từ bát lớn cho vào bát nhỏ. Giấm có tác dụng làm tê liệt cá, khiến nó bất tỉnh, trông giống như một hình thức “tra tấn” trong ẩm thực. Nếu cảm thấy cách ăn này quá tàn nhẫn đối với những sinh vật bé nhỏ này, bạn có thể dừng lại và quan sát người khác ăn như thế nào.
Tiếp theo, bạn dùng đũa gắp những con cá và nhìn nó giãy giụa như đang cố giành lấy sự sống của mình. Bạn thản nhiên đưa nó vào miệng và cảm nhận nó vẫn đang nhảy lách tách bên trong. Đó là một cảm giác rất thú vị trước khi tất cả trôi xuống cuống họng.
Đây là một món ăn gây nhiều tranh cãi nhưng nếu có dịp đến Nhật Bản vào mùa xuân, bạn có thể thưởng thức thử.
