Đây hoàn toàn là một hiện tượng rất bình thường của cơ thể con người.
Tuy không quá dữ dội và mạnh mẽ, nhưng ở một số người khi bị mặt trời chiếu sáng đột ngột sẽ xảy ra phản ứng hắt hơi. Điều này có thể xảy ra với bạn, hoặc ở những người xung quanh bạn. Đây được gọi là “phản ứng hắt hơi dưới tác động ánh nắng” (photic sneeze reflex) và xảy ra khả phổ biến, ở 17 đến 35% dân số thế giới.
Hắt hơi là một hoạt động không thể kiểm soát, là một trong các phản ứng của cơ thể đối với môi trường bên ngoài và thường gây ra do mũi bị kích thích. Từ mũi, các tín hiệu sẽ được gửi thông qua các nơron thần kinh đến não. Sau đó não sẽ kích ứng làm phóng thích một luồng khí cực mạnh từ phổi ra ngoài thông qua mũi và miệng. Hoạt động này không những giúp làm tống khứ nhanh chất nhờn và những tác nhân gây kích thích trong mũi mà còn liên kết với những bó cơ khác nhau trong cơ thể, bao gồm cơ mí mắt và cơ khi quản. Chính vì thế, khi hắt hơi, chúng ta thường nhắm mắt và co thắt khí quản.
Nhiều người cho rằng nhiệt độ của ánh nắng mặt trời đã gây ra sự kích ứng và hắt hơi. Nhưng nếu như vậy thì tại sao nhiệt độ của ngọn lửa lại không gâ ra điều này.
Tất nhiên, “phản ứng hắt hơi dưới tác động ánh nắng” không có bất kì mối liên hệ nào với nhiệt độ. Chúng là kết quả của những liên kết chéo của các dây thần kinh sinh ba nằm ở rìa gần hộp sọ. Khu vực này được gọi là vùng thần kinh hộp sọ số V. Đây là vùng não lớn nhất và phức tạp nhất. Từ vùng này sẽ sinh ra ba bó dây thần kinh nối liền tới mắt, khoang mũi và quai hàm. Vùng thần kinh hộp sọ số V luôn nhận được cùng một lúc rất nhiều tín hiệu thần kinh. Chính vì thế, các tế bào sinh ba thỉnh thoảng sẽ phát sinh các phản ứng nhầm lẫn. Thay vì đem tín hiệu ánh sáng đến tế bào mắt, những tế bào thần kinh sinh ba sẽ chuyển nhầm đến mũi.
Hắt hơi là một hoạt động không thể kiểm soát, là một trong các phản ứng của cơ thể đối với môi trường bên ngoài và thường gây ra do mũi bị kích thích. (ảnh minh họa)
Một hệ thống thần kinh khác cũng liên quan đến hiện tượng hắt hơi bởi ánh nắng này là “vùng đồi giao cảm tổng hợp” (parasympathetic generalization). Quá trình diễn ra khi một phần của hệ thống đồi giao cảm – như đồng tử của mắt – bị kích ứng và đồng thời ảnh hưởng luôn tới các vùng khác của đồi giao cảm – như lớp màng trong mũi.
Tuy các hoạt động sai sót của các hệ thống thần kinh chính là nguyên nhân gây ra vấn đề, nhưng các nhà khoa học cho rằng vẫn còn một số nguyên nhân khác bắt nguồn từ gen. Một số gen liên kết nằm trên các nhiễm sắc thể thường đã khiến cho hiện tượng này di truyền từ bố mẹ cho con cái của mình
Tuy có liên quan phần lớn đến ánh sáng mặt trời, nhưng “phản ứng hắt hơi dưới tác của động ánh nắng” vẫn có thể xảy ra trong điều kiện chiếu sáng mạnh và bất ngờ, như ánh đèn flash nhóe lên trong phòng tối. Và cuối cùng, đây là một phản ứng bình hoàn toàn bình thường của cơ thể và không có bất kì sự gây hại nào.
