Kỹ thuật robot được đánh giá là ngành học đón đầu xu hướng trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ ở mọi mặt đời sống trên toàn thế giới. Đây là ngành học có cơ hội việc làm rộng mở cùng mức thu nhập hậu hĩnh trong những năm tới tại Việt Nam.
Ứng dụng và phát triển công nghệ robot kết hợp trí tuệ nhân tạo trở thành xu hướng để đáp ứng nhu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Robot không chỉ được ứng dụng trong các nhà máy sản xuất mà còn ở nhiều lĩnh vực như: y tế, giáo dục, nông nghiệp, dịch vụ…
Chính vì vậy, tất yếu kéo theo những nhu cầu về nguồn nhân lực làm việc chuyên nghiệp liên quan đến công nghệ robot. Ngành kỹ thuật robot xuất hiện vài năm gần đây và thu hút nhiều sinh viên nhờ sự thú vị cũng như cơ hội công việc hấp dẫn.
Robot và trí tuệ nhân tạo đang chiếm lĩnh nhiều lĩnh vực
Ngành kỹ thuật robot là học những gì, thi khối nào?
Kỹ thuật robot là ngành có tính liên ngành cao, sinh viên được trang bị đầy đủ các kiến thức liên quan đến những lĩnh vực như: cơ khí, điều khiển tự động, điện tử, khoa học máy tính,... Ngành học này thuộc nhóm ngành khoa học máy tính, kết hợp giữa kỹ thuật robot và trí tuệ nhân tạo, nhằm tạo ra các loại robot, máy móc và hệ thống tự động hoá thông minh.
Khoa Điện tử Viễn thông, trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội là đơn vị đầu tiên trên cả nước xây dựng và phát triển ngành kỹ thuật robot, đưa vào tuyển sinh và giảng dạy.
Ngành kỹ thuật robot dựa trên 3 trụ cột chính là: Cơ khí chế tạo, Điện tử - Điều khiển và Tự động, Khoa học máy tính - Trí tuệ nhân tạo. Khung chương trình đào tạo của ngành học này có tính hệ thống cao, liên thông, liên kết, lấy người học làm trung tâm.
Theo lộ trình tại trường Đại học Công nghệ, năm đầu tiên sinh viên ngành kỹ thuật robot sẽ được học về “Trải nghiệm và khám phá robot", giúp tiếp xúc với hệ thống robot cơ bản, tự mình thiết kế và phát triển các ứng dụng robot phục vụ các nhu cầu khác nhau, chưa đòi hỏi chuyên môn chuyên ngành cao.
Trong tất cả các môn học, sinh viên đều được thực tập và yêu cầu làm các bài tập liên quan đến hệ thống robot.
Hình ảnh các sinh viên theo học kỹ thuật robot tại trường Đại học Công nghệ Hà Nội
Ngoài trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội, một số đơn vị giáo dục có đào tạo ngành kỹ thuật robot có thể kể đến như: trường Đại học Công nghệ TP.HCM, trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, trường Đại học Bách khoa TP.HCM, trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải…
Điểm chuẩn học bạ trúng tuyển vào ngành kỹ thuật robot năm 2024 dao động từ 18 - 50 điểm dựa theo phương thức xét học bạ THPT. Cụ thể điểm chuẩn xét tuyển học bạ của một số trường có đào tạo về kỹ thuật robot: Ngành robot và trí tuệ nhân tạo (hệ kỹ sư) của trường Đại học Kinh tế TP.HCM - 50 điểm (thang điểm 100); Ngành robot và Trí tuệ nhân tạo trường Đại học Phenikaa - 23 điểm; Ngành kỹ thuật Robot và Giao thông thông minh trường ĐH Thuỷ Lợi - 27 điểm; Kỹ thuật Robot và trí tuệ nhân tạo trường Đại học Giao thông Vận tải - 24,34 điểm...
Đáng chú ý tại trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia TP.HCM đào tạo ngành kỹ thuật robot theo chương trình tiên tiến và chất lượng cao. Năm 2023, trường sử dụng điểm thi tốt nghiệp THPT quốc gia, kết hợp điểm thi theo tổ hợp xét tuyển nhân hệ số 3 cho việc xét tuyển vào trường, điểm chuẩn dao động từ 62,28 - 71,21 điểm.
Để theo đuổi ngành kỹ thuật robot, học sinh có thể học các khối như: A00 (Toán, Lý, Hoá), A01 (Toán, Lý, Anh), D01 (Toán, Văn, Anh), A19 (Toán, Lý, trắc nghiệm tư duy Đại học Bách khoa Hà Nội), D90 (Toán, Anh, khoa học)...
Ngành học liên quan đến máy móc, tự động hoá, trí tuệ nhân tạo thu hút sinh viên
Cơ hội nghề nghiệp và mức lương của ngành kỹ thuật robot
Tại Việt Nam, hiện nay có nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển khoa học công nghệ, trong đó có lĩnh vực robot. Ngành kỹ thuật robot tại nước ta được đánh giá sẽ có những bước tiến vượt bậc trong những năm tới. Việc đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ là yếu tố cốt lõi để Việt Nam có thể bắt kịp và vươn lên trong lĩnh vực công nghệ cao.
Sinh viên theo học ngành kỹ thuật robot tại các trường đại học, sau khi tốt nghiệp có thể đảm nhận các vị trí như: Kỹ sư thiết kế, kỹ thuật, quản lý các dự án nghiên cứu tại các tổ chức, cơ sở nghiên cứu, khu công nghiệp trong lĩnh vực: Điều khiển và Tự động hóa, Robot, Công nghệ thông tin; Chuyên viên tư vấn, phân tích, và kinh doanh tại các bộ và sở, ban, ngành liên quan; các tổ chức và công ty tư vấn; Nghiên cứu viên và giảng viên tại các cơ sở nghiên cứu, các cơ sở giáo dục đại học…
Các nhà máy, xí nghiệp tại Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới đều đang đẩy mạnh tự động hóa, hệ thống thông minh. Chính vì vậy nhu cầu nguồn nhân lực có chất lượng cao, kỹ năng tốt về lĩnh vực robot gia tăng mạnh mẽ.
Tùy vào vị trí việc làm, địa điểm làm việc mà mức lương cho kỹ sư trong lĩnh vực robot có thể dao động từ 15 - 40 triệu đồng. Thu nhập có thể cao hơn tuỳ vào thâm niên làm việc, kinh nghiệm.
Mức lương cho kỹ sư lĩnh vực kỹ thuật robot có thể lên đến hàng chục triệu đồng mỗi tháng
Theo thống kê vào năm 2024, 100% sinh viên tốt nghiệp chương trình đào tạo kỹ thuật robot tại trường Đại học Công nghệ Hà Nội đều tìm được việc làm tại các doanh nghiệp kỹ thuật hàng đầu Việt Nam và các quốc gia trên thế giới. Chứng tỏ cơ hội nghề nghiệp khi ra trường của sinh viên vô cùng rộng mở. Theo đánh giá, trong giai đoạn này, Việt Nam cần nguồn lực và nhân lực trẻ chất lượng cao trong lĩnh vực robot.
Ngành kỹ thuật robot có tính thực tiễn cao, đòi hỏi sinh viên theo học phải hiểu về phần cứng, nắm vững về phần mềm, có tư duy hệ thống tốt, có khả năng tư duy giải quyết vấn đề, khả năng làm việc nhóm, sự chăm chỉ, cần cù và tự học. Kỹ năng và kiến thức sẽ có được thông qua những trải nghiệm thực tế, không chỉ trên ghế nhà trường và trong phòng thí nghiệm.