Cuộc đời của Hoa hậu Phan Thu Ngân được ví như một "vở kịch", có những phút vụt sáng nhưng rồi sớm tắt với nỗi đau kéo dài bởi chồng dính vào vòng lao lý.
Mỗi năm được tổ chức, Hoa hậu Việt Nam đều để lại những dấu ấn riêng khi các cô gái giành vương miện đều là những "ca lạ" hiếm có. Năm 2000, Phan Thu Ngân trở thành Hoa hậu Việt Nam như một hiện tượng của cuộc thi nhan sắc năm ấy, bởi cô là Hoa hậu đầu tiên có xuất thân bình dân - điều chưa có tiền lệ ở sân chơi sắc đẹp này.
Hình ảnh Phan Thu Ngân khi đăng quang cuộc thi Hoa hậu Việt Nam năm 2000.
Nếu so sánh xuất thân của Phan Thu Ngân với những Hoa hậu tiền nhiệm, dễ dàng thấy sự "lệch chuẩn" tưởng chừng là thước đo cho ngôi vị chiến thắng. Nếu Bùi Bích Phương, Nguyễn Diệu Hoa đều là con nhà gia giáo, Hà Kiều Anh có ông nội lẫn ông ngoại là quan chức cấp cao, Nguyễn Thu Thủy, Nguyễn Thiên Nga, Nguyễn Ngọc Khánh đều có cha mẹ là những nhà tri thức lớn, thì Phan Thu Ngân là con của gia đình lao động nghèo. Ngay cả học vấn, cô cũng chỉ là học sinh trường dân lập so với những tiểu thư là sinh viên các trường đại học danh tiếng khác.
Phan Thu Ngân đăng quang Hoa hậu Việt Nam cũng là lúc những "quy chuẩn" về lý lịch bị phá vỡ khi nhan sắc của cô gái Đồng Nai làm xiêu lòng các vị giám khảo.
Về gia cảnh, cô gái 20 tuổi năm ấy xuất thân từ tầng lớp lao động nghèo, bố mẹ bươn chải vào Sài Gòn mưu sinh bằng gánh bánh canh. Hằng ngày, Phan Thu Ngân vẫn ra chợ Phú Nhuận phụ bán bánh canh với bố mẹ, chỉ mong gia đình có đầy đủ bữa ăn, lo được việc học cho cô.
Nhan sắc mỹ nhân họ Phan đã làm thay đổi những "quy chuẩn" về lý lịch trong những lần thi Hoa hậu Việt Nam trước đó.
Việc trúng tuyển vào CLB người mẫu Hoa Học Đường được xem là “bước chuyển”, khi cô gái cao 1m69, dáng mảnh khảnh, tỷ lệ gương mặt cân xứng hiếm có lọt vào mắt xanh của NTK Việt Hùng. Năm ấy, Phan Thu Ngân được NTK đầu tư cho đi thi Hoa hậu, trở thành "của hiếm" trong lịch sử hơn 30 năm của cuộc thi sắc đẹp uy tín nhất Việt Nam.
Từ cô gái 20 tuổi bán bánh canh một bước trở thành biểu tượng sắc đẹp quốc gia năm 2000, câu chuyện của Phan Thu Ngân được ví như "Lọ Lem" có thật. Chiếc vương miện Hoa hậu đã làm thay đổi cuộc đời của cô gái sinh năm 1980, dù sau đó cô chẳng mặn mà chuyện đi diễn thời trang hay bước vào showbiz với danh phận diễn viên.
Phan Thu Ngân từ chối việc bước vào làng giải trí với tư cách Hoa hậu bởi cho rằng nơi ấy quá hào nhoáng, không phù hợp với tính cách một cô gái xuất thân từ tầng lớp lao động nghèo. Tuy nhiên, kinh tế gia đình cô cũng khá giả hơn kể từ khi con gái trở thành Hoa hậu.
Sau khi đăng quang, Phan Thu Ngân dành nhiều thời gian đi du lịch và khám phá đất nước.
Cùng năm ấy, Phan Thu Ngân từ chối đại diện Việt Nam tham gia Hoa hậu Hoàn vũ Thế giới - Miss Universe 2000 với lý do muốn tập trung cho việc học, đi du lịch và khám phá đất nước. Tuy nhiên, đó chỉ là một phần lý do khi không lâu sau đó cô bước chân vào cánh cổng hào môn, trở thành con dâu nhà tỷ phú.
Tháng 9/2002, người đẹp Đồng Nai tổ chức đám cưới với chàng công tử Mai Thanh Hải - con trai Thứ trưởng Bộ Thương mại lúc bấy giờ. Khi ấy, chàng thiếu gia có gia thế “khủng” nổi tiếng ăn chơi trong giới "con nhà giàu". Và dĩ nhiên, cuộc đời của Phan Thu Ngân cũng chịu nhiều điều tiếng sau ngày cưới.
Thời điểm Phan Thu Ngân kết hôn cũng là lúc chuyển giao danh hiệu cho Hoa hậu Việt Nam năm 2002. Vì tổ chức hôn lễ bí mật nên cô đã không có mặt trong đêm Chung kết, bỏ lỡ khoảnh khắc trao lại vương miện cho người kế nhiệm. Cũng từ thời điểm này về sau, Phan Thu Ngân vắng mặt trong hầu hết các sự kiện của Hoa hậu Việt Nam.
Phan Thu Ngân lựa chọn rời bỏ hào quang để an phận làm phu nhân quyền quý.
Sau khi bước qua cánh cổng hào môn, làm dâu đất Hà thành với tư cách vợ hiền, dâu thảo…, sóng gió cuộc đời của Phan Thu Ngân cũng bắt đầu ập tới.
Năm 2004, giữa thời điểm đang mang bầu lần 2, người chồng thiếu gia của Phan Thu Ngân dính vào vòng lao lý khi có liên quan tới một đại án kinh tế. Từ con dâu nhà danh giá, sống cảnh nhung lụa, phú quý, cuộc đời Phan Thu Ngân bước vào giai đoạn trầm buồn khi bụng mang dạ chửa, phải bồng con về TP.HCM sống ẩn dật.
Khi ấy, truyền thông chỉ nhắc tới Phan Thu Ngân kèm theo bản án của gia đình chồng. Một người bạn thân từng tiết lộ những điều nàng Hậu chia sẻ: "Chính chị cũng sốc, thực ra vợ chồng lấy nhau sống với nhau bằng tình yêu thương và sự tin tưởng. Công việc của anh ấy chị cũng không hiểu nhiều. Nếu anh ấy phạm pháp thì pháp luật sẽ xử lý thôi. Chị chỉ biết làm tròn bổn phận với gia đình chồng và nuôi dạy hai đứa con khôn lớn”.
Chân dung người chồng dính vào vòng lao lý năm 2004 của Phan Thu Ngân.
Chính vì sự soi mói của dư luận năm ấy mà Phan Thu Ngân chọn cách sống tách biệt, gần như từ bỏ danh hiệu Hoa hậu đã mang theo suốt nhiều năm. Tuy nhiên, nhiều năm sau ngày chồng nhận án, mãi đến sau này, Phan Thu Ngân chưa từng một lần lên tiếng oán trách bạn đời.
Thời điểm đó, bạn của Phan Thu Ngân là nhiếp ảnh gia Phạm Hoài Nam từng tiết lộ: “Hiện tại, cô dồn hết sức cho hai đứa con, nuôi dạy chúng nên người. Cô vẫn chờ anh ấy như lời hứa khi mới kết hôn. Còn sau này khi anh ấy ra tù, tình cảm hai người như thế nào sẽ tính tiếp”.
Nhiều năm sau đó, thông tin về Phan Thu Ngân ngày càng hiếm hoi. Cô chỉ xuất hiện một lần vào dịp sinh nhật người bạn thân năm 2014. Nhiều nguồn tin tiết lộ, khoảng thời gian khó khăn nhất với Hoa hậu Việt Nam 2000 là lúc ôm con vào Sài Gòn kiếm sống, một mình lao vào kinh doanh, kiếm tiền lo cho gia đình.
Cũng nhờ sự cần cù, chịu khó suốt nhiều năm mà mỹ nhân họ Phan nay đã lo được cho 2 chị gái có nhà hàng ăn uống, cậu em trai hiện đang học ngành tiếp viên hàng không. Bố mẹ cô cũng được nhờ vả phần nào, sống trong một căn nhà khang trang hơn.
Cuộc sống của Phan Thu Ngân hiện tại không còn gặp nhiều khó khăn, nhưng người đẹp một thời vẫn từ chối mọi lời đề nghị phỏng vấn cũng như mời góp mặt trong các chương trình, sự kiện của showbiz Việt.
Hiện tại, cuộc sống riêng của Hoa hậu Việt Nam 2000 vẫn là một ẩn số. Theo án phạt thì chồng cô là Mai Thanh Hải đã được trả tự do vài năm nay. Nhưng chuyện nàng Hậu có "nối lại tình xưa" với chồng hay không thì vẫn là dấu chấm hỏi với nhiều người.
Khoảng thời gian gần đây, nhiều tin đồn cho rằng Phan Thu Ngân đã chia tay chồng sau ngày anh ra tù và đã tái hôn. Tuy nhiên đó vẫn chỉ là lời đồn, bởi 20 năm sau ngày đăng quang, Hoa hậu Việt Nam 2000 đã chọn cách sống xa rời thị phi. Thậm chí, tại buổi kỷ niệm 30 năm cuộc thi Hoa hậu Việt Nam, khi đa phần các Hoa hậu tiền nhiệm tề tựu đông đủ để thực hiện bộ ảnh lịch sử, thì người duy nhất vắng mặt cũng là mỹ nhân họ Phan.
Năm 2014, Phan Thu Ngân hiếm hoi xuất hiện trở lại trong ngày sinh nhật của NTK Văn Thành Công.
Chính cuộc đời nhiều bi kịch, vụt sáng ở tuổi 20 với chiếc vương miện cao quý, như “Lọ Lem” được mặc váy áo lộng lẫy rồi phút chốc trở về tăm tối khi chồng dính vào vòng lao lý của Phan Thu Ngân đã trở thành cảm hứng để sau này đạo diễn Vũ Hồng Sơn thực hiện bộ phim Chạy án. Chuyện tình của Hoa hậu họ Phan được kể lại cũng khiến công chúng có cái nhìn khách quan, cảm thông hơn cho số phận của cô.
