Cây chùm ngây không chỉ là dược liệu quý giá có nhiều tác dụng cho sức khỏe. Nó còn là loại rau giàu dinh dưỡng có thể ăn được giúp tăng cường dưỡng chất cho cơ thể. Hãy tìm hiểu cách trồng cây chùm ngây tại nhà ngay sau đây.
Cây chùm ngây là loài cây thảo dược tự nhiên, có tên khoa học là Moringa oleifera. Đây là loài cây thân gỗ có chiều cao trung bình từ 7-10 mét, có rất nhiều cành lá và nhánh cây. Vỏ cây có màu xám đặc trưng, còn lá cây mọc thành cụm có màu xanh trắng, thân lá hơi tròn và không có lông.
Cây chùm ngây nở hoa vào tháng 12 cho đến hết tháng 1 của năm tiếp theo. Hoa chùm ngây thường có 5 cánh, nở to và có màu trắng. Cây được trồng và phân bố hầu khắp Việt Nam, chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Người dân thường hay hái nhặt về để ăn hoặc để bào chế thành thuốc chữa bệnh.
Hình ảnh cây chùm ngây
Một số tác dụng chữa bệnh của cây chùm ngây
- Hỗ trợ điều trị ung thư, u xơ, u nang và cả thoái hóa điểm vàng ở mắt.
- Tốt cho sức khỏe hệ xương khớp, giúp phòng ngừa đau nhức xương và loãng xương ở người lớn tuổi.
- Hỗ trợ giảm huyết áp ở người mắc bệnh huyết áp cao.
- Có giá trị dinh dưỡng cao, cung cấp các chất bổ dưỡng mà cơ thể bị thiếu hụt.
- Cây chùm ngây chứa đến hơn 18 loại vitamin và khoáng chất cần cho sự phát triển cơ thể của trẻ nhỏ. Do đó trẻ em khi ăn rau chùm ngây sẽ tăng cường đề kháng và hệ miễn dịch.
- Rau chùm ngây khi trộn thêm thịt, cá hoặc các món ăn bổ dưỡng khác sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng còi xương, suy dinh dưỡng mà trẻ đang gặp phải.
Cây chùm ngây là dược liệu có nhiều tác dụng
Cách trồng cây chùm ngây ngay tại nhà
1. Công đoạn chuẩn bị
- Dụng cụ: Bạn có thể tận dụng các vật dụng có sẵn trong nhà như thùng xốp, khay, chậu, túi nilon, xẻng xúc,... để có thể trồng cây chùm ngây ngay tại nhà. Tuy nhiên khay và chậu để trồng cây cần phải có lỗ ở dưới đáy để đảm bảo thoát nước.
- Giống cây: Bạn có thể trồng cây chùm ngây bằng hạt giống hoặc bằng cành, củ. Hãy tìm đến các tiệm bán nông sản để mua hạt giống và những thứ mà bạn cần.
- Đất trồng: Cây chùm ngây là loại cây có thể phù hợp với nhiều loại đất khác nhau mà không hề kén chọn. Để đảm bảo điều kiện trồng tốt nhất, bạn nên tìm mua các loại đất mùn giàu dinh dưỡng, hoặc đất thường nhưng pha trộn phân trùn, xơ dừa phân động vật ăn cỏ để cải thiện chất lượng đất tốt hơn.
2. Cách trồng cây chùm ngây bằng hạt
Trộn đất trồng theo tỷ lệ cát, đất chiếm ⅔ + phân hữu cơ chiếm 1/3. Bạn tiến hành ngâm hạt chùm ngây với nước và tuân thủ theo tỷ lệ 2 sôi, 3 lạnh trong vòng 12 tiếng đồng hồ.
Kế đến, hãy lấy hạt chùm ngây đã ngâm nước ở trên bỏ vào trong tấm vải được bọc kín có thể thoát nước được. Sau đó đem túi vải đó đặt vào chỗ tối, ấm để hạt nảy mầm, lưu ý hàng ngày phải tưới thêm nước để ổn định độ ẩm. Sau vài ba ngày hạt chùm ngây sẽ nảy mầm và có thể đem ra trồng trong bao đất. Bạn hãy dùng ngón tay ấn vào giữa bao đất với độ sâu bằng khoảng 2 đốt ngón tay, rồi đặt 1 đến 2 hạt chùm ngây vào rồi phủ đất lại, tưới nước giữ ẩm và để bao đất ở nơi khô ráo, thoáng mát.
Sau khoảng từ 4 đến 7 ngày, hạt bắt đầu mọc lên, bạn hãy tiếp tục duy trì tưới nước hàng ngày và hãy cắm 1 que tre cao 5 tấc bên cạnh hạt chùm ngây đã mọc, sau đó cột dây cố định cây vào cái cọc đó. Sau khoảng 45 đến 50 ngày sau, cây chùm ngây sẽ có chiều cao từ 10-20cm thì khi này bạn mới tiến hành trồng cây ở trong chậu.
3. Cách trồng cây chùm ngây bằng cành
Kỹ thuật trồng cây chùm ngây bằng cành được thực hiện thông qua biện pháp giâm cành. Hãy chặt lấy cành non của cây đã phát triển với đường kính từ 3 đến 5cm, mỗi cành dài từ 0,5 đến 1m. Sau đó đem chôn sâu cành khoảng 10cm phần gốc, rồi lèn chặt đất xung quanh gốc cho vững, để phần ngọn cây hướng lên trên, tưới nước vừa phải để giữ ẩm. Sau khoảng 20 ngày cành mới sẽ bắt đầu phát triển rễ.
Khi cây chùm ngây có độ tuổi từ 6 tháng trở lên, lúc này rễ củ đã phát triển. Bạn sẽ có thể sử dụng các bộ phận này để tiến hành vùi trong cát ẩm có độ ẩm vừa phải. Sau khoảng 0,5 đến 1 tháng thì phần rễ củ này có thể được sử dụng để tạo ra cây mới.
Cây chùm ngây được trồng trong chậu
Kỹ thuật chăm sóc cây chùm ngây
Khi cây đang còn non, không nên để gia súc gia cầm hay động vật vào phá hoại vì cây rất dễ gãy cành và chết. Bạn nên thường xuyên tưới cho cây, tránh tưới quá nhiều có thể gây ngập úng rễ. Ngoài ra với cây mới trồng khoảng 2 tuần, hãy bón lót thêm một ít phân hữu cơ để kích thích cây phát triển. Sau đó thì cứ 1 tháng lại bón lót 1 lần.
Thường xuyên nhổ bỏ cỏ dại, làm tơi đất trồng và vun xới cho cây giúp cây chùm ngây sinh trưởng tốt và mau ra lá, hoa. Chỉ sau khoảng 3-4 tháng là cây đã có thể thu hoạch được lá để làm rau ăn hoặc bào chế dược liệu. Khi cây cao từ 60cm trở lên, hãy cắt ngọn và tỉa bớt cành lá thừa nhằm kích thích cây ra chồi mới. Sau khoảng 6 tháng, cây chùm ngây khi này đã cao tầm 2 mét, lúc này là mùa thu hoạch chính.
Với những cây từ 5 năm tuổi trở lên có thể thu hoạch củ, mỗi cây sẽ cho ra từ 5-10 kg củ chùm ngây có giá trị kinh tế cao. Còn quả chùm ngây khi già có thể đem rang lên để làm món ăn hàng ngày.