Dâng hương trên bàn thờ tổ tiên là một nét đẹp văn hóa truyền thống không thể thiếu trong các dịp giỗ chạp, lễ tết, chẳng hạn như dịp Rằm Trung thu sắp tới đây. Vì vậy, việc chọn mua hương cũng cần được chú ý đặc biệt.
Dùng hóa chất tạo hương thơm
Những ngày này, thị trường hương đã khá sôi động. Các chủ bán hàng luôn giới thiệu cho khách hàng các hương mới có mùi thơm lưu lại rất lâu. Rồi có loại hương đốt xong có tàn trắng xóa, tàn cuốn lại rất đẹp mắt. Những gia đình kinh doanh buôn bán quan niệm rằng, hương đốt xong phải có mùi thơm đặc biệt và tàn phải cuốn mới đẹp, mới có lộc, nên càng chuộng loại hương này.
Trên thị trường nhan nhản các loại hương với đủ các mùi thơm.
Tại thị trường Hà Nội, các loại hương nhang với đủ loại từ nội địa đến ngoại nhập, đủ các mùi hương được bày bán tràn lan tại các chợ. Đa số các loại hương đều không ghi rõ thành phần cũng như nguồn gốc xuất xứ.
Từ các loại hương được giới thiệu là sản xuất trong nước, đến các loại hương nhang có xuất xứ từ Trung Quốc, Thái Lan với đủ các mùi hương, riêng loại hương trầm đã có đến hàng chục loại: trầm nhẹ, trầm nồng, trầm đặc biệt, trầm nội địa, trầm ngoại nhập,… Ngoài ra, các loại hương khác như: hương quế, cúc, nhài,….cũng bán khá chạy.
Tuy nhiên, hầu như nhang đang bày bán trên thị trường lại không ghi thành phần, hương liệu sử dụng. Giá của các loại hương nhang này dao động từ 3.000 – 50.000 đồng/bó.
Mới đây theo cảnh báo của các nhà khoa học, các loại hương có hương thơm đặc biệt đó được xịt một loại hóa chất tạo mùi không rõ nguồn gốc xuất xứ. Các loại hóa chất này ở dạng lỏng, đựng trong can nhựa trắng, có mùi thơm của các loại hoa, được bày bán công khai tại phố hàng Hòm (Hà Nội). Các cơ sở sản xuất hương chỉ cần dùng 1 lít hóa chất có thể xịt cho 10.000 cây hương.
Theo chị H., bán hàng hóa chất, công thức làm nhang thì như nhau nhưng cách pha chế mùi hương thì mỗi nơi lại có cách làm riêng. Chính vì thế, mỗi một nhãn hiệu hương lại có một mùi hương riêng. Ngay cả hương trầm, cũng mỗi nơi một khác.
Giá của các loại hóa chất tạo mùi này cũng được phân loại theo nguồn gốc xuất xứ. Nếu là hàng Trung Quốc thì giá chỉ từ 25.000 - 50.000 đồng/lọ nhỏ và khoảng 100.000 - 120.000 đồng/lọ lớn. Còn nếu xuất xứ từ Anh, Pháp,… thì loại rẻ nhất cũng từ 100.000 đồng trở lên.
Tuy nhiên, theo chị H., những hộ gia đình làm hương nhang thường tìm mua các loại hương liệu có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quốc vì giá thành rẻ.
“Mỗi bó nhang giá 3.000 - 5.000 đồng, thì tất nhiên chỉ có hóa chất Trung Quốc. Trầm thật vừa đắt, vừa hiếm, lấy đâu ra để làm hương”, chị nói.
Đủ các loại hương liệu tạo mùi. Ảnh: Dân Trí
Hầu hết các khách hàng vào mua hương nhang hiện nay đều chỉ quan tâm đến loại hương và tàn hương sau khi thắp, còn gần như không ai để ý đến các thành phần có trong hương.
"Thắp xong mà thấy tàn hương đẹp thì lần sau lại qua quán đó mua. Còn nhãn hiệu, nguồn gốc xuất xứ hay thành phần thì tôi rất ít khi quan tâm" - chị Đỗ Quyên (Vũ Phạm Hàm, Hà Nội) cho biết.
Cách chọn hương an toàn
Để an toàn cho sức khỏe, người dân nên chọn loại hương thảo mộc làm từ các loại gỗ, rễ, lá cây khi đốt ít khói, có mùi thơm tự nhiên thanh nhẹ.
Người tiêu dùng cũng nên chọn các thương hiệu hương có uy tín, đảm bảo được chất lượng. Hương phải có mùi thơm đặc trưng, cháy đượm lâu, vị hương êm dịu, không gắt, không cay mắt... không nên tham rẻ mà mua hương nhang kém chất lượng vừa tốn tiền vừa hại sức khỏe.
Cùng đó, người mua nên chọn hương có màu vàng sậm tự nhiên, bởi đây là màu của bột thảo mộc. Không chọn loại hương có màu vàng óng vì đó thường là hương nhuộm hóa chất tạo màu.
Nên chọn loại hương thảo mộc làm từ các loại gỗ, rễ, lá cây khi đốt ít khói, có mùi thơm tự nhiên thanh nhẹ.
Ngoài ra, để phân biệt bằng mắt thường, ta có thể tách một ít nhỏ phần bột để nhìn vào màu của tăm nhang phía trong. Tăm nhang truyền thống có màu nâu đen và sự sần sùi thô mộc, còn nếu có màu vàng suộm và độ láng mịn thì chắc chắn là tăm nhang tẩm axit phốt pho ric (H3PO4).
Bên cạnh đó, hương thảo mộc truyền thống làm từ các loại gỗ, rễ cây, lá cây ít khói, nhìn xa khoảng 2m gần như không thấy khói. Với một nén hương dài khoảng 40cm thời gian cháy khoảng 1h45 phút - 2 giờ. Còn hương tẩm hóa chất hoặc mùn cưa chỉ cháy khoảng 30 - 45 phút. Hương truyền thống làm từ nhựa cây sẽ thấy khói bốc lên từ lửa đỏ trên nén hương đi theo cột thẳng, không bay loạn xạ, mù mịt khắp căn phòng. Khói màu trắng đục thường là do tẩm hóa chất, hoặc dầu hỏa.
Hương thảo mộc truyền thống khi thắp lên vị hương rất dịu dàng, thơm sâu lắng, thời gian cháy lâu. Hương hóa chất thời gian cháy nhanh, hương thơm sực nức, căng thẳng, mệt mỏi và khói thường cay mắt.
