Trong quá trình trẻ học tập, có 5 cách để rèn luyện thói quen tốt, bố mẹ nên tham khảo.
Nhiều người đồng ý rằng thói quen tốt có thể thay đổi cuộc sống. Khi được hình thành, những thói quen này sẽ mang lại lợi ích lâu dài, đặc biệt là đối với trẻ em.
Việc phát triển thói quen học tập tích cực không chỉ nâng cao hiệu quả học tập mà còn củng cố kiến thức đã học và rèn luyện khả năng học tập độc lập.
Do đó, khi nói đến việc học tập của trẻ, điều quan trọng là phải chú trọng vào việc hình thành thói quen trước khi xem xét đến điểm số. Dưới đây là 5 cách giúp trẻ hình thành thói quen tốt:
Đặt mục tiêu rõ ràng và tạo thói quen hàng ngày
Đặt ra mục tiêu học tập và cuộc sống rõ ràng, khả thi cho trẻ là bước đầu tiên và quan trọng nhất để hình thành những thói quen tốt.
Những mục tiêu này cần cụ thể, định lượng và có thể đo lường được. Ví dụ, thay vì chỉ nói “học tốt hơn,” bố mẹ có thể khuyến khích trẻ đặt mục tiêu như “đọc sách 30 phút mỗi ngày” hoặc “tự mình hoàn thành bài tập về nhà trước khi chơi game.”
Hãy thảo luận và đặt ra những mục tiêu này cùng nhau, để trẻ cảm thấy mình là một phần trong quá trình lập kế hoạch. Khi trẻ tham gia vào việc xác định mục tiêu, cảm nhận được trách nhiệm đối với những thói quen này.
Đặt mục tiêu rõ ràng và tạo thói quen hàng ngày.
Bố mẹ có thể khuyến khích trẻ bằng cách hỏi ý kiến về những gì muốn đạt được, từ đó cùng nhau xây dựng một kế hoạch hành động.
Đồng thời, việc thiết lập cơ chế khen thưởng là rất quan trọng để đưa ra những phản hồi tích cực khi trẻ đạt được mục tiêu. Những phần thưởng này không nhất thiết phải là vật chất, có thể là những lời khen ngợi, thời gian chơi thêm hoặc một hoạt động thú vị mà trẻ yêu thích.
Những phản hồi tích cực sẽ giúp trẻ cảm thấy hạnh phúc và có động lực hơn để tiếp tục thực hiện những thói quen tốt, dần trở thành nguồn động lực bên trong.
Tạo môi trường tốt để thói quen bén rễ và nảy mầm
Tạo môi trường gia đình sạch sẽ, ngăn nắp và thân thiện cho trẻ học tập là điều kiện quan trọng. Một không gian sống gọn gàng giúp trẻ dễ dàng tập trung vào việc học, tạo ra một cảm giác yên bình và thoải mái.
Để đạt được điều này, việc giảm bớt những phiền nhiễu ở nhà là rất cần thiết. Các thiết bị điện tử như TV, điện thoại di động và máy tính bảng có thể gây mất tập trung và làm giảm hiệu quả học tập.
Vì vậy, bố mẹ nên thiết lập những quy tắc rõ ràng về thời gian sử dụng các sản phẩm điện tử, đồng thời khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động ngoài trời hoặc các trò chơi trí tuệ thay vì chỉ gắn bó với màn hình.
Tạo môi trường tốt để thói quen bén rễ và nảy mầm.
Một yếu tố quan trọng khác là việc thiết lập các góc học tập dành riêng cho trẻ. Những không gian này nên được bài trí sao cho thoải mái và thuận tiện, với bàn ghế phù hợp, ánh sáng đầy đủ và ít bị phân tâm.
Có thể trang trí góc học tập bằng những hình ảnh hoặc câu nói truyền cảm hứng để kích thích sự sáng tạo và động lực cho trẻ.
Ngoài ra, bố mẹ cần làm gương, thể hiện thói quen sinh hoạt và học tập tốt, từ việc đọc sách, quản lý thời gian đến cách giải quyết vấn đề.
Khi trẻ thấy bố mẹ thực hiện những thói quen tích cực này, sẽ cảm thấy được khích lệ và có xu hướng bắt chước.
Lên kế hoạch hợp lý để các thói quen diễn ra một cách có trật tự
Hãy cùng con lập kế hoạch học tập và thời gian biểu chi tiết hàng ngày để mỗi ngày đều ngăn nắp hơn. Việc này giúp trẻ có cái nhìn rõ ràng về những gì cần làm, tạo ra cảm giác có tổ chức và kỷ luật trong cuộc sống hàng ngày.
Kế hoạch học tập này cần được thiết kế phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, sở thích và nhiệm vụ học tập của trẻ. Ví dụ, với trẻ nhỏ, có thể cần bao gồm nhiều hoạt động vui chơi và giải trí, trong khi trẻ lớn thì có thể cần tập trung nhiều hơn vào việc học và ôn tập.
Kế hoạch nên đảm bảo không quá chặt chẽ, để trẻ có đủ thời gian cho những sở thích cá nhân và hoạt động giải trí, nhưng cũng không quá lỏng lẻo, để trẻ không bị lơ là trong việc học.
Lên kế hoạch hợp lý để các thói quen diễn ra một cách có trật tự.
Một phần quan trọng trong việc lập kế hoạch là thảo luận với trẻ về những mục tiêu học tập muốn đạt được trong học kỳ này.
Hãy khuyến khích trẻ đưa ra những ý kiến của riêng mình về cách thức và thời gian học tập. Khi trẻ cảm thấy mình là một phần của quá trình lập kế hoạch, sẽ có động lực hơn để thực hiện.
Thông qua việc thực hiện kế hoạch, trẻ sẽ dần học được cách quản lý thời gian, hiểu được khi nào nên tập trung vào việc học, khi nào nên nghỉ ngơi và làm thế nào để cân bằng giữa học tập và vui chơi.
Khuyến khích tự suy ngẫm và cho phép liên tục tối ưu hóa các thói quen
Suy ngẫm là bậc thang của sự tiến bộ và là mắt xích quan trọng trong việc hình thành thói quen, giúp trẻ hiểu rõ hơn về chính mình, học hỏi từ những trải nghiệm hàng ngày. Khuyến khích trẻ tự suy ngẫm ngắn gọn sau giờ học mỗi ngày sẽ giúp ôn lại những cái được và mất, nhận diện rõ hơn những thói quen đã tuân thủ tốt và thói quen cần cải thiện.
Quá trình tự kiểm tra này nâng cao khả năng tự nhận thức, khuyến khích tích cực điều chỉnh hành vi của mình. Khi trẻ dành thời gian để suy ngẫm về những gì đã xảy ra trong ngày, sẽ học được cách nhìn nhận bản thân khách quan hơn. Điều này giúp trẻ hiểu rằng việc học không chỉ diễn ra trong lớp học, mà còn thông qua những sai lầm, thành công trong cuộc sống hàng ngày.
Suy ngẫm cũng là một cơ hội để trẻ phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề. Khi trẻ phân tích những tình huống đã xảy ra, chúng sẽ học được cách tìm ra giải pháp cho những khó khăn mà mình gặp phải.
Chẳng hạn, nếu trẻ nhận thấy rằng mình đã không kịp thời hoàn thành bài tập vì đã dành quá nhiều thời gian cho các hoạt động giải trí, trẻ sẽ biết cách điều chỉnh thời gian biểu cho phù hợp trong những ngày tiếp theo.
Rèn luyện tính kiên trì và để thói quen trở thành tự nhiên
Việc phát triển thói quen tốt không phải là một sớm một chiều, cần có sự thử thách kép giữa thời gian và sự kiên trì. Quá trình này thường đầy những thách thức và khó khăn, và chính lúc này, sự hỗ trợ từ bố mẹ trở nên quan trọng. Khi trẻ gặp khó khăn và muốn bỏ cuộc, hãy ở bên cạnh, động viên và hỗ trợ để giúp trẻ xây dựng sự tự tin, vượt qua sức ì của bản thân.
Rèn luyện tính kiên trì và để thói quen trở thành tự nhiên.
Bố mẹ có thể kể những câu chuyện đầy cảm hứng về người nổi tiếng đã trải qua khó khăn để đạt được thành công. Đồng thời, chia sẻ kinh nghiệm thành công của chính bản thân hoặc của những người quen biết, giúp trẻ thấy rằng sự kiên trì có thể mang lại thành quả.
Bên cạnh đó, trẻ cũng cần được dạy có thái độ đúng đắn trước thất bại. Hãy giúp trẻ hiểu rằng mỗi thất bại không phải là dấu chấm hết mà là một bài học quý giá, là một bước tiến tới thành công.
Thay vì lo lắng hay chán nản khi gặp phải khó khăn, trẻ nên học cách phân tích tình huống, rút ra bài học và tìm ra cách cải thiện trong những lần tiếp theo.