Có 4 yếu tố quan trọng tạo nên cảm giác an toàn cho trẻ, nuôi dưỡng EQ cao.
Ngày nay, theo quan điểm của nhiều chuyên gia, trí tuệ cảm xúc còn quan trọng hơn cả IQ.
Vậy trí tuệ cảm xúc cao thực sự là gì? Độc lập và tự tin? Có thể nói chuyện tốt và vui vẻ? Trẻ phải là một người rất thoải mái để hòa đồng.
Thực tế, trí tuệ cảm xúc cao được hình thành ảnh hưởng từ việc nuôi dưỡng cảm giác an toàn. Để mang lại cho con cảm giác an toàn trọn vẹn, sự đồng hành của bố phải bao gồm ít nhất 4 yếu tố.
Cảm xúc ổn định từ mẹ
Trong thời thơ ấu, trẻ có xu hướng gần gũi với mẹ hơn, vì vậy mẹ đóng vai trò lớn trong việc giúp con hình thành cảm giác an toàn. Sự gắn bó này đến từ việc chăm sóc hàng ngày, tương tác tình cảm sâu sắc mà mẹ mang lại. Mẹ thường là người đầu tiên hiểu và đáp ứng nhu cầu cảm xúc của trẻ, từ những cái ôm ấm áp đến những câu chuyện trước khi đi ngủ.
Ở giai đoạn này, nếu người mẹ luôn ổn định về mặt cảm xúc và trong trạng thái vui vẻ, thì cảm giác an toàn của trẻ sẽ không có vấn đề gì. Khi trẻ cảm nhận được sự ổn định này, sẽ phát triển niềm tin vào thế giới xung quanh và vào khả năng của bản thân. Sự hiện diện của mẹ, với những cử chỉ yêu thương và sự an ủi, giúp trẻ xây dựng nền tảng tâm lý vững chắc, từ đó trẻ dễ dàng hơn trong việc khám phá và học hỏi.
Cảm xúc ổn định từ mẹ.
Hơn nữa, khi mẹ duy trì một tâm trạng tích cực, điều này còn tạo ra một môi trường học tập và phát triển lành mạnh. Trẻ em thường học hỏi từ hành vi của người lớn, sự vui vẻ, lạc quan của mẹ sẽ truyền cảm hứng cho trẻ, hình thành những thói quen tích cực và thái độ sống lạc quan.
Nếu mẹ có thể thể hiện sự kiên nhẫn và khéo léo trong việc giải quyết vấn đề, trẻ sẽ học được cách đối mặt với khó khăn mà không cảm thấy lo lắng hay sợ hãi. Điều này là rất quan trọng trong việc hình thành kỹ năng sống và khả năng tự lập của trẻ trong những năm tháng sau này.
Luôn truyền đạt những tín hiệu yêu thương đến con
Có một thực tế là, bố mẹ Việt không giỏi thể hiện tình yêu thương, vì vậy nên học hỏi và truyền đạt nhiều tín hiệu yêu thương hơn đến con cái. Trong văn hóa Việt Nam, thường có xu hướng giữ khoảng cách về mặt cảm xúc, điều này có thể khiến trẻ cảm thấy thiếu thốn tình cảm và sự ấm áp.
Ngoài những biểu hiện bằng lời nói, ôm và chạm đều là những tín hiệu của tình yêu. Những cái ôm ấm áp, nụ hôn nhẹ nhàng hay cái nắm tay chắc chắn có thể truyền tải nhiều hơn cả ngàn lời nói. Giúp trẻ cảm nhận được sự che chở từ bố mẹ. Đặc biệt, trong những lúc trẻ cảm thấy buồn bã hay lo lắng, một cái ôm có thể là liều thuốc tốt nhất, giúp trẻ cảm thấy an toàn và được yêu thương.
Đối với một số cảm xúc khó diễn đạt bằng lời, bố có thể vẽ những gì mình muốn thể hiện và đưa cho con. Nghệ thuật là một cách tuyệt vời để giao tiếp và thể hiện tình cảm.
Bằng cách vẽ hoặc sáng tạo những hình ảnh thể hiện tình yêu, sự quan tâm hay những kỷ niệm đẹp, giúp trẻ hiểu được cảm xúc. Những bức tranh đơn giản có thể chứa đựng thông điệp sâu sắc.
Luôn truyền đạt những tín hiệu yêu thương đến con.
Không tấn công lỗi lầm của trẻ
Khi con làm điều gì sai, nhiều bậc bố mẹ mất kiểm soát cảm xúc, công kích tính cách của con.
Trẻ em thường rất nhạy cảm với lời nói của người lớn, lời chỉ trích có thể để lại những vết thương sâu sắc trong tâm hồn. Trẻ dần trở nên khép kín, không dám bày tỏ cảm xúc hoặc ý kiến của mình. Hơn nữa, sự thiếu tự tin này có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành, khiến trẻ gặp khó khăn trong việc giao tiếp, xây dựng mối quan hệ với người khác.
Thay vì chỉ trích, bố mẹ nên sử dụng hướng dẫn để giúp trẻ nhận ra lỗi lầm. Việc này có thể được thực hiện qua những cuộc trò chuyện nhẹ nhàng, nơi bố mẹ nêu rõ vấn đề mà trẻ gặp phải mà không đổ lỗi cho tính cách hay khả năng.
Ví dụ, thay vì nói: "Con thật ngu ngốc khi quên làm bài tập," hãy nói: "Con có biết rằng việc quên làm bài tập có thể ảnh hưởng đến điểm số không? Chúng ta nên lập một kế hoạch để con nhớ làm bài tập lần sau nhé." Cách tiếp cận này giúp trẻ nhận thức được vấn đề, khuyến khích tham gia vào việc tìm ra giải pháp, từ đó phát triển kỹ năng tư duy và khả năng tự lập.
Không tấn công lỗi lầm của trẻ.
Mối quan hệ bố mẹ hài hòa về mặt cảm xúc
Khi bố mẹ tranh cãi, con thường cái cảm thấy khó chịu và tội lỗi.
Điều này có thể dẫn đến sự phát triển tâm lý không lành mạnh, khi trẻ mang theo cảm giác tội lỗi và lo lắng, ảnh hưởng đến sự tự tin và khả năng xây dựng mối quan hệ sau này. Tốt nhất không nên để trẻ trực tiếp chứng kiến những mâu thuẫn bằng lời nói hoặc hành động giữa bố mẹ.
Khi thấy bố mẹ tranh cãi, trẻ cảm thấy bất lực và không biết cách xử lý cảm xúc của mình. Điều này có thể dẫn đến các biểu hiện như lo âu, trầm cảm hoặc thậm chí là hành vi chống đối. Trẻ có thể bắt đầu tin rằng tình yêu thương trong gia đình là điều không ổn định và có thể bị đe dọa bất cứ lúc nào, điều này sẽ khiến chúng cảm thấy không an toàn trong chính ngôi nhà của mình.
Vì vậy, mối quan hệ bố mẹ hài hòa về mặt cảm xúc là rất quan trọng. Khi bố mẹ giữ được sự bình tĩnh và tôn trọng lẫn nhau, trẻ sẽ cảm thấy an tâm và được yêu thương.
Việc thể hiện sự hỗ trợ và ủng hộ giữa hai người giúp củng cố mối quan hệ, tạo ra một môi trường tích cực cho sự phát triển. Bố mẹ cần giao tiếp với nhau một cách cởi mở và chân thành, thảo luận về những vấn đề cá nhân hoặc mâu thuẫn một cách riêng tư.
