Bố mẹ nên giao tiếp với con như thế nào khi điểm số ngày càng giảm sút? Chuyên gia giáo dục gợi ý 6 bí quyết giúp trẻ lấy lại tinh thần học tập.
Bố mẹ luôn mong con mình sẽ thuận buồm xuôi gió trong học tập, nhưng thực tế thường gặp nhiều thử thách. Làm thế nào để giao tiếp với con khi điểm số sa sút và giúp con đi đúng hướng trong học tập.
Một chuyên gia giáo dục gợi ý kinh nghiệm dạy kèm học sinh tiểu học và THCS. Bố mẹ có thể tham khảo.
Hãy tìm lý do thay vì đổ lỗi
Khi nhận thấy thành tích học tập của con mình bắt đầu sa sút, điều đầu tiên cần làm là giữ bình tĩnh và đừng vội đổ lỗi.
Việc phản ứng ngay lập tức bằng cảm xúc, như tức giận hay thất vọng, có thể khiến trẻ cảm thấy bị áp lực, không thoải mái, từ đó càng làm cho vấn đề trở nên trầm trọng hơn. Thay vào đó, bố mẹ nên kiên nhẫn nói chuyện với con để biết gần đây có gặp khó khăn trong học tập, căng thẳng trong cuộc sống hay không.
Một cuộc trò chuyện cởi mở và chân thành giúp bố mẹ hiểu rõ hơn về tình trạng của con, tạo ra không gian an toàn để trẻ bày tỏ những lo lắng và cảm xúc của mình.
Hãy tìm lý do thay vì đổ lỗi.
Quan trọng là, trẻ cần cảm thấy rằng bố mẹ là những người bạn đồng hành, sẵn sàng lắng nghe và hỗ trợ, chứ không phải là những người chỉ trích hay phê phán.
Đôi khi, điểm tụt không phải vì trẻ không học chăm chỉ mà vì các môn học trong học kỳ mới trở nên khó hơn hoặc các yếu tố bên ngoài khác đã ảnh hưởng đến tình trạng học tập.
Có thể là sự thay đổi trong phương pháp giảng dạy, hoặc đơn giản là trẻ đang phải thích nghi với một lịch trình học tập mới.
Những yếu tố như áp lực từ bạn bè, căng thẳng trong gia đình, hay thậm chí là những vấn đề sức khỏe tâm lý cũng có thể tác động đáng kể đến khả năng tập trung và học tập.
Khuyến khích tự suy ngẫm
Sau khi hiểu được hoàn cảnh của trẻ, bố mẹ có thể hướng dẫn trẻ tự suy ngẫm. Hãy để trẻ tự hỏi bản thân xem liệu phương pháp học tập có hiệu quả hay không, liệu trẻ có cần điều chỉnh kế hoạch học tập, hay cần học thêm một số môn học. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng tự quản lý, khuyến khích trẻ trở nên độc lập trong việc đưa ra quyết định.
Trong quá trình này, bố mẹ có thể đặt ra những câu hỏi mở, giúp trẻ khám phá sâu hơn về cách tiếp cận học tập của mình.
Ví dụ, "Con có cảm thấy phương pháp đọc sách hiện tại giúp con hiểu bài tốt hơn không?" hay "Con có thể thử cách học khác như thảo luận nhóm không?" Những câu hỏi này kích thích tư duy phản biện, giúp trẻ cảm thấy rằng ý kiến của được tôn trọng và có giá trị.
Khuyến khích tự suy ngẫm.
Thông qua việc tự phản ánh, trẻ có thể nhận ra rõ ràng hơn những khuyết điểm của bản thân, có định hướng rõ ràng hơn cho những nỗ lực trong tương lai.
Điều này giúp trẻ xác định được những lĩnh vực cần cải thiện, tạo ra một cơ hội để phát triển kỹ năng tự đánh giá. Khi trẻ học cách nhìn nhận và chấp nhận những điểm yếu, sẽ trở nên mạnh mẽ hơn trong việc vượt qua những thách thức.
Đặt mục tiêu hợp lý
Điều quan trọng là phải đặt ra mục tiêu học tập ngắn hạn và dài hạn cho con. Những mục tiêu này phải cụ thể và có thể đạt được, chẳng hạn như cải thiện điểm số của bạn trong một môn học nhất định hoặc đọc sách trong một khoảng thời gian nhất định mỗi ngày.
Việc xác định mục tiêu rõ ràng giúp trẻ có định hướng và tạo ra động lực trong học tập. Khi trẻ biết mình đang hướng tới điều gì, chúng sẽ dễ dàng hơn trong việc lập kế hoạch và phân bổ thời gian học tập một cách hợp lý.
Đồng thời, bố mẹ cũng phải cho con hiểu rằng điểm số không phải là tiêu chí để đo lường mọi thứ. Mặc dù điểm số có thể phản ánh một phần nào đó về khả năng học tập, nhưng không thể hiện đầy đủ quá trình phát triển và nỗ lực của trẻ.
Điều quan trọng là sự nỗ lực và tiến bộ của con trong quá trình học tập. Bốa mẹ nên khuyến khích trẻ nhận ra rằng mỗi bước tiến, dù nhỏ, đều là một thành công đáng trân trọng. Những ngày mà trẻ cảm thấy mình đã cố gắng dù không đạt được kết quả như mong đợi vẫn là những ngày quý giá, vì giúp trẻ phát triển tính kiên trì và khả năng đối mặt với khó khăn.
Hơn nữa, khi đặt ra mục tiêu, bố mẹ cũng nên khuyến khích trẻ tự đánh giá và điều chỉnh mục tiêu của mình khi cần thiết. Nếu trẻ cảm thấy một mục tiêu nào đó quá khó khăn hoặc không khả thi, hãy cùng trẻ thảo luận để điều chỉnh cho phù hợp với khả năng và hoàn cảnh hiện tại.
Cung cấp hỗ trợ cần thiết
Bố mẹ nên cung cấp sự hỗ trợ cần thiết khi trẻ nỗ lực học tập. Đây không chỉ là hỗ trợ về mặt vật chất mà còn là sự động viên, về mặt tinh thần. Sự hiện diện và quan tâm của bố mẹ có thể tạo ra một nền tảng vững chắc, giúp trẻ cảm thấy an tâm và được yêu thương trong quá trình học tập.
Bố mẹ có thể cùng nhau lập kế hoạch học tập để giúp trẻ quản lý thời gian, xác định những môn học cần ưu tiên, thời gian cần dành cho mỗi môn, cũng như những khoảng thời gian nghỉ ngơi hợp lý để trẻ không cảm thấy quá tải.
Bố mẹ có thể hỗ trợ trẻ bằng cách cùng trẻ tìm hiểu các khái niệm khó, hướng dẫn cách giải quyết bài tập, hoặc thậm chí là tìm kiếm tài liệu bổ sung nếu cần thiết.
Cung cấp hỗ trợ cần thiết.
Phát triển thói quen học tập tốt
Thói quen học tập tốt là chìa khóa thành công của trẻ. Để xây dựng những thói quen tốt, bố mẹ cần dạy trẻ cách sắp xếp thời gian học hợp lý, cách ôn tập hiệu quả, tìm thấy niềm vui trong học tập. Việc quản lý thời gian giúp trẻ hoàn thành bài tập đúng hạn, có thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, điều này rất quan trọng để giữ cho tâm lý học tập luôn tươi mới.
Hãy khuyến khích trẻ sử dụng các công cụ như lịch điện tử hoặc ứng dụng quản lý thời gian để theo dõi tiến độ và nhắc nhở về các nhiệm vụ cần hoàn thành.
Thứ hai, dạy trẻ cách ôn tập hiệu quả là một phần quan trọng trong việc hình thành thói quen học tập. Hãy hướng dẫn trẻ các phương pháp ôn tập như ghi chú, sơ đồ tư duy, hoặc nhóm học tập với bạn bè.
Bố mẹ có thể tham gia vào quá trình này bằng cách cung cấp tài liệu học tập, tạo không gian yên tĩnh để trẻ học, và cùng trẻ ôn tập một số môn học, tạo ra sự gắn kết.
Duy trì giao tiếp tích cực
Việc giao tiếp với trẻ nên được duy trì. Cho dù đó là khi con học tốt hay không, bố mẹ nên giữ một tâm trí cởi mở và lắng nghe những suy nghĩ và cảm xúc.
Thông qua giao tiếp tích cực, có thể hiểu con mình hơn và khiến trẻ cảm nhận được sự hỗ trợ, ấm áp của gia đình. Một cuộc trò chuyện chân thành là cầu nối giúp trẻ chia sẻ những lo lắng, nỗi sợ hãi, hoặc thậm chí là những ước mơ và hoài bão.
Duy trì giao tiếp tích cực.
Khi trẻ gặp khó khăn trong học tập, việc giao tiếp trở nên càng quan trọng hơn. Sau khi bố mẹ biết được điểm số của con mình ngày càng sa sút, cách giao tiếp cần phải được điều chỉnh để tạo ra một không gian thoải mái cho trẻ.
Hãy dành nhiều thời gian hơn cho con, đặc biệt là vào những lúc khó khăn. Sự hiện diện và quan tâm của bố mẹ tạo ra một nguồn động lực mạnh mẽ, giúp trẻ cảm thấy không đơn độc trong hành trình học tập.
