Hoa đồng tiền là một loại hoa bản địa, được nhiều người ưa chuộng hiện nay, nhưng đa phần chỉ sử dụng để trang trí. Hoa đồng tiền có nhiều giá trị khác mà có lẽ ít người trong chúng ta biết.
Mỗi dịp đầu xuân, năm mới, các gia đình thường dùng nhiều loại hoa có màu sắc tươi tắn để trang trí, chơi Tết trong gia đình. Một trong số đó là hoa đồng tiền - loại hoa không chỉ có màu sắc bắt mắt, mà còn mang nhiều ý nghĩa khác trong ngày đầu năm.
Trao đổi với PV, DS Phạm Ngọc Thạch (Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3) cho biết, theo quan niệm của ông cha ta, hoa đồng tiền tượng trưng cho sự hạnh phúc, giàu sang, may mắn, tài lộc. Đây cũng là loại hoa không còn quá xa lạ với người Việt Nam, chúng có mặt ở hầu hết các ngày lễ đặc biệt như dịp năm mới, khai trương, cưới hỏi...
Theo DS Ngọc Thạch, hoa đồng tiền có tên khoa học là Gerbera jamesonii, thuộc họ Cúc (Asteraceae), phân bố rộng khắp Châu Phi, Madagascar, vùng nhiệt đới Châu Á và Nam Mỹ mang nhiều màu sắc phong phú, đa dạng.
Hoa đồng tiền tượng trưng cho tài lộc nên được nhiều người thắp hương và chơi trong dịp Tết.
Bên cạnh đặc điểm nổi bật của hoa họ cúc, hoa đồng tiền còn có nhiều cánh hoa nhỏ riêng biệt chồng lên nhau tạo thành một cụm hoa lớn. Thân của cây hoa đồng tiền là thân mềm, có màu xanh lá đậm và có chiều cao 20 - 40cm tùy loại hoa. Đây là loài hoa không phân cành, do đó hoa đồng tiền chỉ có một thân cây duy nhất và hoa cũng như lá sẽ mọc trực tiếp từ đó. Lá của cây hoa đồng tiền có dạng thuôn dài, bề rộng không quá to chỉ 4 - 7cm và có lớp lông tơ mỏng ở bề mặt lá. Mỗi cây hoa đồng tiền có từ 3 - 4 lá.
Về tác dụng với sức khỏe của loại hoa này, DS Thạch dẫn chứng về một nhóm nghiên cứu tại trường đại học Kyung Hee (Hàn Quốc) vừa thực hiện hồi tháng 8/2022 cho thấy, lần đầu tiên họ đã phân lập và xác định 11 hợp chất có trong hoa đồng tiền, bao gồm: kampferol, quercetin và dẫn chất, rutin, dẫn chất của coumarin, protocatechuic acid, stigmasterol và một số hợp chất khác.
“Những hợp chất này cho thấy tác dụng chống lại các gốc tự do, ngăn cản quá trình oxy hóa hiệu quả; làm giảm cholesterol máu. Không những thế, khả năng kháng viêm cũng đã được ghi nhận, trong đó hoạt chất rutin thể hiện kết quả kháng viêm vượt trội nhất. Đồng thời, nghiên cứu cho thấy các hợp chất có khả năng chống tăng sinh và kháng khối u ở các tế bào ung thư”, DS Ngọc Thạch thông tin.
Nếu biết tận dụng hoa đồng tiền sẽ mang lại nhiều giá trị tốt cho sức khỏe. (Ảnh minh họa)
Về phía y học cổ truyền, hoa đồng tiền giúp thanh nhiệt, tiêu đờm, làm giảm cơn ho; hỗ trợ điều trị khi bị rắn cắn hay bị thương, sưng đau. Dược sĩ Thạch tư vấn, có thể sử dụng hoa đồng tiền như một bài thuốc điều trị bằng các cách như sau:
- Bài thuốc chữa ho, thanh nhiệt: Sử dụng cánh hoa đã mang đi phơi khô nấu nước uống (lưu ý nên phơi trong mát).
- Bài thuốc hỗ trợ điều trị rắn cắn, sưng đau: Giã nhuyễn cánh hoa sau đó cho một ít nước đun sôi để nguội vào rồi lọc ra lấy nước uống, riêng xác hoa thì lấy đắp lên những vết thương.
Với những lợi ích về sức khỏe và công dụng mà hoa đồng tiền mang lại cho con người, chắc hẳn đây là loài hoa mang đầy hứa hẹn trong tương lai với các hoạt tính điều trị bệnh thú vị, đã và đang được khám phá, ứng dụng trong cả nền y học cổ truyền và nền y học hiện đại. Vì thế, mọi người khi dùng hoa đồng tiền chơi Tết xong không nên lãng phí vứt bỏ, hãy tận dụng để làm thuốc, hỗ trợ tăng cường sức khỏe.
Lưu ý: Hoa dùng làm thuốc cần chọn được loại có xuất xứ rõ ràng, biết rõ không bị nhiễm hóa chất độc hại.