Mâm ngũ quả ngày Tết với mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung... được nhiều gia đình bày biện chu đáo dâng lên tiên tổ mong đủ đầy một năm. Và nó cũng chính là những vị thuốc hay bất ngờ!
Lương y Nguyễn Hữu Tuấn, hiệp hội lương y Hà Nội phân tích một số vị thuốc từ mâm ngũ quả này.
Sung
Quả sung có chứa các chất: protein, chất béo, đường, vitamin, chất khoáng. Theo đông y, quả sung có vị ngọt, hơi chát, tính mát, tác dụng thông huyết, lợi tiểu, chỉ thống, tiêu đàm, tiêu thủng, tiêu viêm, sát trùng, bổ huyết. Khi họng bị đau, hái vài trái sung ăn là thấy bệnh giảm.
Theo sách Điền Nam bản thảo, trái sung chủ thanh lợi yết hầu, khai hung cách, tiêu viêm, hóa trệ. Quả còn xanh dùng cầm tiêu chảy. Quả sung và lá non giúp lợi sữa cho sản phụ.
Dứa
Theo đông y, quả dứa có vị ngọt chát, tính bình, có tác dụng giải khát, giải nhiệt, lợi tiêu hóa, ngừng tả. Mên dứa giúp dạ dày phân giải protein, làm thức ăn dễ tiêu. Sau khi ăn nhiều thịt, mỡ, ăn thơm rất có lợi. Ngoài ra, chất đường, muối và men trong quả dứa còn có tác dụng lợi tiểu, chữa viêm thận, cao huyết áp, phù thũng.
Đối với bệnh viêm phế quản, ho, nó cũng có tác dụng điều trị hỗ trợ. Cũng giống đu đủ, quả dứa (thơm) rất hữu ích trong việc làm mềm da. Nó chứa ezym đặc biệt có tác dụng tẩy tế bào chết, đặc biệt khi thoa hoặc ngâm nước ép thơm ở những vùng da đầu gối, khuỷu tay, gót chân.
Tuy nhiên, có một số người sau khi ăn dứa xuất hiện hiện tượng dị ứng. Thường sau 15 phút hoặc 1 giờ, bệnh nhân thấy đau bụng, buồn nôn, đi lỏng, đồng thời có các biểu hiện mẫn cảm như đau đầu, chóng mặt, mẩn đỏ da, ngứa toàn thân, tay chân và lưỡi cứng đờ, nghiêm trọng hơn có thể ngất đột ngột. Do đó, những người bị dị ứng dứa không được ăn.
Xoài
Quả xoài chín có chứa các chất sau: nước, protid, lipid, glucid, tro và các chất khoáng vi lượng, vitamin. Một miếng xoài chín 100 g cung cấp 62 calo, 78% nhu cầu vitamin A mỗi ngày, 46% nhu cầu vitamin C, ngoài ra còn có vitamin E.
Ăn xoài chín giúp tăng cường sức đề kháng, chống viêm, phòng ngừa ung thư, giúp hạ cholesterol máu, hạ huyết áp, phòng bệnh mạch vành, ngừa ung thư ruột kết (do làm tăng nhu động ruột, chống táo bón).
Tác dụng bổ não, có lợi cho người làm việc trí óc. Đặc biệt, xoài rất tốt cho hoạt động của thanh đới, chống khô cổ...
Xoài xanh có nhiều vitamin C, nấu canh chua với các loại cá đồng (cá rô, cá trê, cá lóc…) rất ngon lại có tác dụng giải nhiệt, chống mệt mỏi vào mùa hè. Tuy vậy, xoài xanh có nhiều chất chát có thể gây táo bón, không nên ăn lúc đói bụng.
