Bệnh viêm họng là căn bệnh rất thường gặp. Nó xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ nhỏ, người có sức đề kháng yếu.
Bệnh thường tự lành và ít gây biến chứng. Tuy nhiên, chúng ta không nên chủ quan khi bị viêm họng vì một khi tình trạng viêm nhiễm tiến triển nặng, bệnh sẽ dẫn đến các loại biến chứng như biến chứng tại chỗ, biến chứng gần và các biến chứng nghiêm trọng cho tim, thận và khớp.
Viêm họng có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng
Những biến chứng nguy hiểm của viêm họng
Viêm họng thường là do virut (cúm, sởi, Adenovirus...), và vi khuẩn (phế cầu, tụ cầu, liên cầu, Hemophillus influenzae...). Nguy hiểm hơn cả là liên cầu khuẩn nhóm A (S.pyogenes). Đây là thủ phạm gây nên biến chứng viêm họng dẫn đến viêm khớp cấp (thấp tim tiến triển), viêm cầu thận cấp là những bệnh khá nguy hiểm hoặc viêm họng cấp do nấm (Candida). Trong đó, nguy hiểm hơn cả chính là liên cầu khuẩn tán huyết Beta nhóm A Streptococcus – thủ phạm “số một” gây nên viêm họng cấp dẫn đến các biến chứng, đặc biệt là với những trẻ từ 5-15 tuổi. Một khi đã xâm nhập vào niêm mạc họng, phần kháng nguyên của vi khuẩn lưu hành trong máu, đến lắng đọng ở cầu thận, van tim, màng khớp và gây biến chứng nguy hiểm ở các cơ quan này như viêm cầu thận, viêm cơ tim..
Biến chứng gần có thể gây ra viêm mũi, viêm xoang
Biến chứng viêm cầu thận cấp là tình trạng viêm lan tỏa không nung mủ ở tất cả các cầu thận của hai thận. Bệnh diễn biến cấp tính với biểu hiện: phù, tăng huyết áp, tiểu ra máu và protein niệu. Các triệu chứng của trường hợp này diễn ra điển hình, rầm rộ nên có thể dễ dàng phát hiện sớm và khắc phục hoàn toàn sau 6 tuần điều trị.
Biến chứng thấp khớp cấp là tình trạng viêm cấp tính các khớp lớn xảy ra sau nhiễm liên cầu khuẩn. Các khớp bị viêm có biểu hiện sưng, nóng, đỏ và đau. Thường hay bị ở khớp gối, cổ chân, khuỷu tay, cổ tay. Tình trạng viêm có hiện tượng di chuyển từ khớp này đến khớp tiếp theo, sau khi di chuyển tới khớp mới, tình trạng viêm tại khớp cũ sẽ không còn. Biến chứng này nếu không được điều trị sẽ gây hỏng màng khớp và ảnh hưởng tới chức năng vận động sau này.
Biến chứng thấp tim là tình trạng viêm tim có thể xảy ra ở màng trong tim, cơ tim, màng ngoài tim hoặc viêm tim toàn bộ. Đây là biến chứng để lại hậu quả nặng nề nhất vì nó gây tổn thương van tim, màng ngoài tim. Nó là tiền đề cho hàng loạt các bệnh tim mạch về sau như: hẹp van tim, hở van tim, viêm màng trong tim… gây nguy hiểm cho tính mạng.
Biến chứng tại chỗ bao gồm việc gây áp-xe hoặc viêm tấy quanh họng, viêm tấy quanh amiđan, ở trẻ nhỏ có thể gây áp-xe thành họng.Biến chứng gần có thể gây ra viêm mũi, viêm xoang, viêm tai giữa. Ngoài ra, viêm họng còn lan xuống thanh quản gây viêm thanh quản hoặc viêm cả khí quản, phế quản hoặc viêm phổi.
Đừng để viêm họng trở nặng
Hầu hết các trường hợp viêm họng là do nhiễm vi rút hoặc nhiễm vi khuẩn, trong đó hơn 80% là do vi rút gây ra. Do đó, bạn có thể thực hiện các bước sau phòng ngừa viêm họng hay không để viêm họng trở nặng khi đã có dấu hiệu viêm họng, tránh những biến chứng đáng tiếc nêu trên:
• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng.
Súc họng với thuốc súc họng có chứa povidone-iodine để ngăn ngừa lây truyền vi sinh vật gây bệnh
• Tránh để tay không sạch chạm vào mắt, mũi và miệng vì vi rút có thể xâm nhập vào cơ thể của bạn theo cách này và làm cho bạn bị bệnh.
• Tránh xa những người bị bệnh vì vi rút gây cảm lạnh thông thường có thể lây lan và là một trong những nguyên nhân thường gặp nhất gây viêm họng.
Tránh dùng chung đồ dùng với người đã bị bệnh viêm họng
• Tránh khói bụi và nơi ô nhiễm không khí.
• Thường xuyên uống nước trái cây hoặc nước ấm
• Súc họng với thuốc súc họng có chứa povidone-iodine để ngăn ngừa lây truyền vi sinh vật gây bệnh trong gia đình hoặc cộng đồng ngay khi chớm có các triệu chứng viêm họng đầu tiên. Các nghiên cứu cũng đã cho thấy, hiệu quả sát trùng của povidone-iodine còn đạt được rất sớm, chỉ sau 15 – 30 giây súc họng. Điều này góp phần làm tăng khả năng tự phục hồi của bệnh nhân có khả năng tiêu diệt hầu hết các mầm bệnh chỉ trong 30 giây tiếp xúc.