Sự phong phú và thú vị của tiếng Việt được thể hiện rõ nét qua việc dịch thơ theo phong cách của các nhà thơ, nhà văn nổi tiếng khác nhau nhưng vẫn giữ nguyên được nghĩa gốc.
Tiếng Việt là ngôn ngữ cực kỳ phong phú và đa dạng bởi hệ thống thanh điệu, 29 chữ cái, cùng với đó là sự kết hợp giữa ngôn ngữ địa phương, vùng miền trên dọc dải đất hình chữ S.
Sự thú vị của tiếng Việt được ứng dụng nhiều vào thơ ca nhạc họa, có không ít tác phẩm được các nhà văn, nhà thơ biến hóa điệu nghệ thông qua các con chữ.
Liệu có bao giờ bạn nghĩ đến việc phong cách thơ của những tên tuổi lớn như: Nguyễn Du, Nguyễn Trãi, Hồ Xuân Hương, Bà Huyện Thanh Quan, Xuân Diệu, Hàn Mặc Tử, Nguyễn Bính, Trương Hán Siêu và Puskin cùng được thể hiện thông qua 1 bài thơ tình? Đây đều là những cái tên nổi tiếng của làng thơ văn Việt Nam và thế giới, có những đặc trưng riêng không thể trộn lẫn.
Sự phong phú của tiếng Việt đem đến những góc nhìn mới mẻ và thú vị cho thơ văn
Có một bài thơ tình nổi tiếng, được tương truyền là của William Shakespeare (nhà văn, nhà viết kịch vĩ đại người Anh), một số nguồn thông tin khác nói là của Bob Marley (ca sĩ, nhạc sĩ, nhạc công người Jamaica), hoặc cũng có thể là của Qyazzirah Syeikh Ariffin (nhà thơ người Thổ Nhĩ Kỳ)... đã được dịch lại dựa trên giọng thơ của những trên tuổi đình đám. Và thật đặc biệt khi nó mang đến những cảm nhận khác nhau đầy thú vị về câu chữ và dẫn dựa trên tầng nghĩa gốc.
Nội dung bản thơ gốc bằng tiếng Anh:
You say that you love rain
But you open your umbrella when it rains
You say that you love the sun
But you find a shadow spot when the sun shines
You say that you love the wind
But you close your windows when wind blows
This is why I am afraid, You say that you love me too
Bản dịch sát nghĩa:
Em nói em yêu mưa
Nhưng em lại mở ô khi trời mưa
Em nói em yêu mặt trời
Nhưng em lại đi tìm bóng râm khi mặt trời tỏa nắng
Em nói em yêu gió
Nhưng em lại đóng cửa sổ khi gió lùa
Đó là lý do tôi sợ, Em nói em cũng yêu tôi
Cùng một nội dung nhưng qua cảm nhận và giọng thơ của những tác giả khác nhau, lại đem đến những cảm xúc khác biệt
Với sự phong phú về từ, chữ, câu cú, ngữ pháp, giọng điệu trong văn thơ tiếng Việt, các táᴄ ɡiả Lê Tiên Lᴏnɡ, Nguyễn Văn Thực đã dịᴄh thеᴏ ρhᴏnɡ ᴄáᴄh thơ ᴄủa nhữnɡ nhà văn, nhà thơ nổi tiếnɡ dựa trên bản thơ gốc. Được giữ nguyên ngữ nghĩa với những những giọng thơ khác nhau, cách sử dụng từ khác nhau lại cho ra những bài thơ mang đến cảm nhận đầy riêng biệt.
Theo phong cách của bài thơ Lấy chồng chung - Hồ Xuân Hương
Chém cha mấy đứa thích trời mưa
Mưa xuống che ô, chẳng chịu vừa
Năm lần bảy lượt mê trời nắng
Lại núp bóng vườn lúc giữa trưa
Thích có gió lên, hiu hiu thổi
Nhưng rồi khép cửa, chẳng khe thưa
Thân này ai nói yêu thương nhớ
Chẳng biết thật không, khéo lại lừa!
Theo phong cách của bài thơ Qua đèo Ngang - Bà Huyện Thanh Quan
Ai ước trời mưa hắt bóng tà
Mưa về xuống chợ, mở ô ra
Bâng khuâng khách trú, mong trời nắng
Nắng sáng trời trong, núp bóng nhà
Nhớ gió chưa về đưa chút chút
Then cài bỏ mặc gió xa xa
Dừng thơ ngẫm lại lời non nước
Biết có thật không, người với ta?
Theo phong cách của Truyện Kiều - Nguyễn Du
Trăm năm trong cõi người ta
Yêu mưa yêu nắng khéo là dễ quên
Núp tán dâu lúc nắng lên
Che ô mưa xuống mà thê thảm lòng
Lạ gì kẻ thích gió đông
Những là quen thói gió lồng cài then
Thơ tình lần giở trước đèn
Liệu chàng có nhớ thề nguyền ngày xưa?
Theo phong cách của bài thơ Xa cách - Xuân Diệu
Có một dạo, em thèm cơn mưa quá
Hạt rơi là, em vội lấy ô sang
Em những mong, có một chút nắng vàng
Vầng dương lên, em dịu dàng nấp bóng
Em thủ thỉ: “Ước gì…con gió lộng…”
Cơn mùa về, bên cửa đóng, xoa tay
Anh mỉm cười, nhưng bỗng thấy lo ngay
Vì anh sợ, lời yêu em cũng thế…
Theo phong cách của bài thơ Đây thôn Vỹ Dạ - Hàn Mặc Tử
Sao em không còn yêu mưa nữa?
Mà vội xoè ô đợi nắng lên?
Nắng lên gắt quá, em không chịu
Núp bóng râm che, mặt chữ điền
Em thích những ngày mây gió lên
Sao đóng cửa rồi then cài then?
Lời ai ong bướm sao ngon ngọt
Yêu mến thật lòng được mấy phen?
Theo phong cách của bài thơ Tương tư - Nguyễn Bính
Nắng mưa là chuyện của trời
Thế mà nàng cứ hết lời yêu thương
Thôn Đoài mượn chút mưa vương
Thôn Đông đội nón trên đường che vai
Hàng cau gọi chút nắng mai
Giàn giầu tay níu tay cài nấc thang
Dẫu rằng cách trở đò giang
Gió lên bến đợi, đò càng phụ ai
Thôn Đông nói nhớ thôn Đoài
Tương tư này lại thức hoài bao đêm
Theo phong cách của bài Bạch Đằng giang phú - Trương Hán Siêu
Khách thường nói:
Mưa rơi là hạt ngọc trời,
Nắng thời soi tỏ lòng người yêu đương
Gió kia dịu mát càng thương
Mang theo mùi cỏ ngát hương khắp trời
Khách đi:
Che hạt ngọc trời, che nghiêng bóng mát, trông ngày nắng to
Thương khi đóng cửa tránh cho
Ngày gió thổi đến, ngày lo gió chiều
Khách về:
Đừng nói thương yêu
Khuê phòng dù lạnh lòng không muốn chào.
Theo phong cách của bài Bảo kính cảnh giới (bài 43) - Nguyễn Trãi
Rồi hóng mưa thuở ngày trường
Lọng tía đùn đùn tán rợp trương
Vọng nhật lâu còn tràn thức đỏ
Hoàng đàn hiên đã tịn ánh dương
Lao xao gió hát thương trong dạ
Vội vã rèm buông tránh tà phong
Lẽ có ái nương cầu một tiếng
Thê thiếp đủ khắp đòi phương
Theo phong cách của bài Tôi yêu em - Pushkin
“Tôi yêu mưa” có ai từng nói vậy
Nhưng mưa rồi mở dù vội che ngay
Cũng có khi anh yêu vầng dương rạng
Nhưng náu mình trong bóng dưới hàng cây
Ai đó nguyện tâm mong đợi gió
Gió ghé ngang, anh lại trốn trong phòng
Nên tôi khi người yêu tôi đó
Chúa biết rằng người có thật lòng không!
Theo phong cách bài thơ Ngập ngừng - Hồ Dzếnh
Em tâm sự: yêu mưa, và nắng - gió
Nhưng khi mưa thì liền vội vào hiên
Nắng vừa lên, em đã chạy vào nhà
Khi có gió, đóng liền khung cửa nhỏ
Tôi cứ sợ, khi nghe lời em nói
“Em yêu anh”, là có phải thật không?