Giữa con phố sầm uất, một ngôi nhà cũ lọt thỏm với tường vôi bong tróc. Phía ngoài là dòng chữ được quét bằng vôi ve nhưng ít ai biết đó là tên một phiên hiệu từng rất nổi tiếng ở phố cổ.
Ngôi nhà với tấm biển cũ kỹ lọt thỏm giữa phố phường nhộn nhịp
Tới phố Hàng Gà (Hoàn Kiếm, Hà Nội) nhiều người trầm trồ với những ngôi nhà trang hoàng được xây dựng theo phong cách hiện đại. Dọc theo con phố đó là những ngân hàng, viện thẩm mỹ và cả những hàng ăn có tiếng.
Ngôi nhà với tấm biển cũ kỹ lọt thỏm giữa phố phường nhộn nhịp.
Lọt thỏm giữa sự sầm uất ấy, một ngôi nhà nằm lặng mình với dáng vẻ cũ kỹ, cổ xưa. Tường ngôi nhà đã bong tróc, lộ ra những viên gạch đóng tay từ thời xưa. Khung nhà cũng trơ cốt thép và hoen gỉ theo thời gian… Điều mọi người chú ý nhất là hai chữ trắng in trên nền ve xanh ở trước nhà.
Hỏi thăm những người cao niên sống gần ngôi nhà số 65 này mới biết, hai chữ “Lợi - Ký” trên bức tường vốn là tên một phiên hiệu nổi tiếng ngày xưa. Tuổi đời của phiên hiệu “Lợi – Ký” không ai còn nhớ chính xác từ bao giờ, nhưng đến nay ít cũng phải đến 100 năm.
Đây cũng là tấm biển ghi tên phiên hiệu từ thời Pháp thuộc duy nhất còn sót lại ở phố cổ Hà Nội. Vì thế nhiều người vẫn thường lui tới đây xin phép gia chủ được chụp ảnh để lưu giữ kỷ niệm về một Hà Nội xưa.
Trải qua năm tháng, ngôi nhà đã bị bong tróc làm trơ lớp gách, khung sắt.
Để tìm hiểu về “lai lịch” tấm biển đặc biệt này, người dân chỉ dẫn chúng tôi đến gặp một người phụ nữ đang ngồi bán nước ở đối diện ngôi nhà. Người phụ nữ này tên là Gái (79 tuổi), cũng là người đang sinh sống tại căn nhà 65 phố hàng Gà.
Bà Gái cho biết ngôi nhà trên là do bố mẹ chồng của bà để lại cho các con. Hiện bà và một số anh chị em bên nhà chồng vẫn đang sinh hoạt trong ngôi nhà đó. Chia sẻ về tấm biển ghi chữ “Lợi – Ký” trên tường trước nhà, bà Gái nói: “Đó là tên bố mẹ chồng tôi đấy”.
Dù là con dâu cả trong nhà nhưng bà Gái cũng không biết chính xác tấm biển đó có từ bao giờ. Chỉ biết rằng năm 1959, khi bà về làm dâu thì tấm biển đã có rồi và vẫn giữ nguyên từ đó đến nay.
Tất cả mọi thứ từ tường sơn, cánh cửa gỗ vẫn giữ nguyên bản từ ngày xưa.
Ký ức về một tiệm cắt tóc nổi tiếng Hà Thành
Bà Gái cho biết trước đây nhiều người tưởng đây là chủ cửa hàng bán gà còn xót lại, vì họ liên tưởng đến phố hàng Gà. “Phố hàng Gà ngày xưa nổi tiếng bán nhiều loại gà ngon là đúng. Còn phiên hiệu “Lợi – Ký” thì không phải bán gà, mà là một cửa hiệu cắt uốn tóc”, bà Gái kể.
Ngôi nhà này từng là nơi làm đẹp cho chị em phụ nữ rất nhiều năm từ thời Pháp thuộc.
Bố mẹ chồng bà Gái ngày xưa làm nghề cắt tóc nổi tiếng ở phố hàng Gà và đất phố cổ. Phân hiệu có tên “Lợi – Ký” ngày đó khách đến nườm nượp, đông đến mức bố mẹ chồng bà Gái phải thuê thêm cả cửa hàng và mướn người làm thuê. “Tôi nghe kể lại rằng, những năm còn Pháp thuộc (trước năm 1945) mà có được cửa hàng như vậy thì phải là người làm nghề rất giỏi mới cạnh tranh được. Thực tế tôi chứng kiến thì bố chồng tôi cắt tóc, uốn tóc rất đẹp. Ai cũng khen”, bà Gái kể lại.
Dù gia đình có tiệm cắt tóc nổi tiếng phố cổ, nhưng chỉ chồng bà Gái theo nghề bố. Bản thân bà cũng có lần thử nhưng không làm được nên đi làm nghề khác. Theo bà, dù là cắt tóc nhưng vẫn phải có cái duyên, không phải ai muốn là cũng có thể làm được.
Bà Gái kể lại về tiệm tóc gia đình với giọng đầy tự hào.
“Sau này các con tôi cũng không theo nghề cắt tóc. Chồng tôi làm nghề đến khi tay run không cắt được tóc nữa mới thôi. Người như thế hệ chúng tôi khi đã chọn nghề thì yêu nghề lắm, sống chết vì nghề”, bà Gái nói.
Giờ đây, hình ảnh người xếp hàng đến tiệm tóc “Lợi – Ký” để làm đẹp chỉ còn trong ký ức những người cao niên ở phố cổ. Ngôi nhà vẫn còn đó, biển hiệu vẫn còn đó nhưng chỉ là nơi để mọi người hoài niệm lại một Hà Nội xưa.
Ngôi nhà số 65 Hàng Gà là niềm cảm hứng cho nhiều người vẽ tranh, chụp ảnh lưu niệm.
“Thấy tấm biển hiệu cũ kỹ nhiều người đến chụp ảnh kỷ niệm, chụp ảnh cưới… Ở Hồ Gươm họ dán ảnh nhà tôi nhiều lắm. Ngồi bán nước ở đây, có người biết thì xin phép, không biết thì cứ thế chụp tôi cũng chẳng nói gì. Miễn sao họ thấy vui và có gì lưu giữ lại khi đến phố cổ là tôi cũng cảm thấy hạnh phúc lắm rồi”, bà Gái tâm sự.
