Đây là đặc sản ở các tỉnh Tây Bắc, mấy năm gần đây được người thành phố tìm mua về thưởng thức.
Cây sặt vốn mọc dại ở núi rừng các tỉnh Tây Bắc. Sặt là loài cây thuộc họ tre, trúc nhưng thân cây thẳng và nhỏ hơn, mọc tự nhiên ở những khe suối trong khu rừng rậm. Từ xưa bà con đã hái măng sặt về làm món ăn dân dã trong bữa cơm gia đình.
Cứ khoảng tháng 3, tháng 4 âm lịch hàng năm là thời điểm thu hoạch măng sặt. Người dân địa phương cho biết mùa măng sặt chỉ kéo dài trong vòng 2 tháng nên người ta phải khẩn trương thu hoạch. Nếu để lâu cây măng sẽ mất vị ngọt, mềm và bị đắng, khó ăn.
"Không phải ai cũng có kinh nghiệm để hái được măng sặt. Phải những người kiên nhẫn tìm kiếm mới biết được mầm măng ẩn dưới đất và đào như thế nào để măng không hỏng cũng như không hại tới bụi cây.
Khi vào rừng hái măng chúng tôi thường đi chân trần, di trên mặt đất để xác định chỗ có mầm măng, ấn ngón chân xuống phần đất gần với bụi cây để tìm măng. Các mầm măng dưới đất nên rất khó phát hiện và chỉ những cây măng chưa nhú lên khỏi mặt đất mới ngon", ông Tính (ở Nguyên Bình, Cao Bằng) chia sẻ.
Ông Tính cho hay, măng sặt ăn ngon nhất khi ngọn măng mới nhú, thân màu trắng còn tươi nguyên mùi đất rừng. Từ măng sặt có thể làm thành các món luộc chấm mẻ, om sườn, xào tỏi, xào thịt, xào tôm, ngon nhất là nướng trên than hồng. Không chỉ ngon miệng, thứ "rau rừng" này được ưa chuộng vì giàu dinh dưỡng.
Theo tìm hiểu, măng sặt có hàm lượng vitamin D, A cao hơn nhiều so với rau bình thường, có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu phù, cầm tiêu chảy. Măng sặt ăn giòn, ngọt, thơm, lưu giữ hương vị thanh khiết, trong lành của núi rừng và đặc biệt ít xơ hơn so với các loại măng khác.
Từ món ăn dân dã của bà con vùng cao, mấy năm gần đây, măng sặt thành đặc sản được bán ở thành phố, nhiều người đặt mua về thưởng thức.
Anh Hạnh (quê ở huyện Trạm Tấu, Yên Bái) cho hay: "Đến mùa năm nào tôi cũng mang măng sặt từ quê xuống Hà Nội để ăn. Tranh thủ đầu mùa măng còn non và mềm, tôi bóc vỏ, làm sạch, hút chân không rồi cấp đông ăn dần.
Bạn bè đến nhà được ăn món này cũng nhờ mua hộ. Dần dần tôi bén duyên bán các món đặc sản ở quê. Tôi nhờ mẹ gom măng sặt ở trong bản rồi đóng thùng xốp gửi xe khách xuống. Đầu mùa, 1kg măng sặt có giá khoảng 80.000 đồng/kg, giữa mùa giá hạ nhiệt hơn. Nếu chị em không có thời gian hoặc không biết bóc thì có thể mua loại người bán đã bóc sẵn, giá nhỉnh hơn một chút".
Nắm bắt nhu cầu của thị trường, những năm gần đây, nhiều hộ dân đã mở rộng mô hình trồng măng sặt để bán, chứ không phải chỉ có mỗi loại đào trong rừng như trước đây.
Cây măng sặt trồng sau khoảng 2-3 năm bắt đầu cho măng. Từ tháng 1-3 âm lịch, khi cây măng sặt nhú lên khỏi mặt đất 10-15cm, bà con lại lên rừng thu hoạch mầm măng, càng đào thường xuyên măng càng lên mạnh. Nếu trồng có bón phân và chăm sóc tốt cây sẽ cho măng sớm, ra nhiều và to hơn... Măng thu hoạch được thương lái thu mua cung cấp cho các nhà hàng, khách sạn và một số tỉnh, thành trong nước như: Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định...
