Việc rà soát đồng loạt các điểm thu gom phế liệu là vô cùng cần thiết để chấm dứt tình trạng kinh doanh trên tính mạng người vô tội như đã diễn ra.
Vụ nổ ở thôn Quan Độ, xã Văn Môn, huyện Yên Phong, Bắc Ninh khiến 2 người tử vong và nhiều người khác bị thương không chỉ là nỗi đau của các gia đình nạn nhân, mà còn tiếp tục gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự chết chóc của những vật liệu nổ giữa thời bình.
Tàn dư sau vụ nổ ở Bắc Ninh
Hơn một năm trước, cũng đã xảy ra vụ nổ kinh hoàng ở Hà Đông (Hà Nội) cướp đi 5 mạng người cùng 10 người bị thương và hàng chục ngôi nhà bị hư hỏng vì một người buôn bán sắt vụn cưa bom để lấy phế liệu. Sau đó vài tháng, thêm 6 người thiệt mạng và 1 người bị thương cũng chỉ vì một thanh niên cưa đầu đạn để bán phế liệu ở Khánh Hòa.
Những vụ việc thương tâm từ việc thu gom, mua bán vật liệu nổ liên tiếp xảy ra tưởng đã là những bài học không thể nguôi ngoai về công tác quản lý vật liệu nổ, phòng chống cháy nổ các cơ sở thu mua phế liệu nằm giữa lòng khu dân cư, thế nhưng vụ nổ ở Bắc Ninh thêm một lần cho thấy vấn đề rất lớn này chưa được coi trọng, cũng chính là coi thường mạng sống và tài sản của nhân dân.
Mặc dù Chính phủ đã có Nghị định quy định về việc quản lý vật liệu nổ, theo khảo sát của Trung tâm Công nghệ xử lý bom mìn (Bộ Tư lệnh Công binh), mỗi năm cả nước có khoảng 2.000 người chết và hàng ngàn người bị thương do tai nạn bom mìn. Còn con số của Tổng Cục Cảnh sát (Bộ Công an) đưa ra cũng cho thấy, trong gần 5 năm, chỉ từ năm 2012 đến giữa năm 2017, cả nước đã xảy ra hơn 9.200 vụ liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ, gây những hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Chỉ 3 vụ nổ vừa nêu đã cho thấy thiệt hại về người và của là vô cùng lớn, chưa biết khi nào mới khắc phục được hậu quả.
Các cơ quan chức năng cũng như chính quyền địa phương không thể chối bỏ trách nhiệm khi đã để cho vi phạm diễn ra.
Trên thực tế, các cơ sở thu mua phế liệu là nơi tập trung nhiều vật dụng dễ cháy nổ như vũ khí cũ hỏng, bình ga, thiết bị điện tử, giấy, dây điện… Trong khi đó, đa số các cơ sở thu mua phế liệu đều nằm trong khu dân cư đông đúc, nên là hiểm họa treo lơ lửng trên đầu bao người vô tội.
Ngay trung tâm Thủ đô hiện đang tồn tại nhiều cơ sở thu gom phế liệu lớn như ở đường Đê La Thành, Hoàng Cầu, Văn Chương, Khương Trung, Khương Đình, Phạm Văn Đồng… Đáng ngại là, bất chấp những vụ việc đã xảy ra với những tổn thất nặng nề, nhiều cơ sở vẫn cố tình bỏ qua các qui định tối thiểu về phòng chống cháy nổ, dù biết là rất nguy hiểm cho bản thân họ lẫn những người xung quanh.
Công tác quản lý vật liệu nổ còn yếu kém cũng như việc kiểm tra, giám sát quản lý các điểm thu mua phế liệu, phế thải bị buông lỏng, khiến cho các cơ sở này không nhận ra được hiểm họa từ việc này để khắc phục và việc không tuân thủ các quy định về phòng chống cháy nổ vẫn diễn ra, là nguyên nhân khiến bao người vô tội phải giã biệt cuộc sống.
Nếu công tác quản lý phòng chống cháy nổ được làm tốt, chắc chắn những vũ khí đang được tàng trữ tại các điểm thu gom phế liệu sẽ được phát hiện kịp thời. Việc không biết hay cố tình bỏ qua các vi phạm ở các cơ sở thu mua phế thải chính là nguyên nhân của các vụ việc nghiêm trọng do đó, cần phải được làm rõ để xử lý chứ không thể chỉ xử lý người chủ cơ sở, vì nhiều khi, họ cũng không còn sống để chịu tội.
Để không còn những vụ việc đau lòng, mất mát cả người và của như đã có, đòi hỏi chính quyền các địa phương phải tăng cường kiểm tra, rà soát việc sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, đặc biệt phải kiểm tra, giám sát các cơ cở thu mua phế liệu trên địa bàn, truyền thông cho các chủ cơ sở mua bán phế liệu về sự nguy hiểm cũng như cách xử lý khi mua phải các vật liệu nổ.
Không thể để xảy ra tình trạng người dân lưu trữ hàng trăm cân thuốc nổ, hàng tấn vũ khí ngay giữa lòng khu dân cư mà mãi khi gây hậu quả mọi người mới biết như ở Bắc Ninh. Việc rà soát đồng loạt các điểm thu gom phế liệu là vô cùng cần thiết để chấm dứt tình trạng kinh doanh trên tính mạng người vô tội như đã diễn ra.
