Được “quy hoạch” thành khu nghĩa trang, cũng những nấm đất với phần mộ và hương khói mỗi năm... Nhưng đó không phải là nghĩa trang dành cho người, mà là khu nghĩa trang dành cho cá voi ở làng Hiếu.
Đền làng Hiếu thuộc khối Hải Thanh, phường Nghi Hải, TX.Cửa Lò, Nghệ An), được xây dựng từ triều Lê, ngôi đền là nơi dân cư miền biển Cửa Hội chọn để các vị thần như: Cao Sơn, Cao Các, Đức Thánh Mẫu, Sát Hải Đại Vương Hoàng Tá Thốn.
Đền làng Hiếu, ngôi đền đặc biệt nằm giáp với biển cả. Ảnh: Phan Ngọc
Đặc biệt đây còn lưu giữ xương cốt, thờ phụng gần 100 con cá ông (cá voi) với quan niệm là vị thần của ngư dân miền biển.
Theo người dân địa phương, mỗi lần có 1 ông cá voi chết cũng có nghĩa là nó đã hy sinh thân mình để cứu 1 tàu thuyền nào đó được bình yên.
Nên khi phát hiện thấy cá voi trôi dạt, ngư dân ở đây sẽ đưa về bờ làm lễ mai táng, hương khói chu toàn. Những chủ tàu thuyền nào trực tiếp vớt “ngài” sẽ phải để tang 2 năm.
Gần 100 ngôi mộ cá voi được chôn cất trong ngôi đền. Ảnh: Phan Ngọc
Phần mộ của thần cá voi, theo người dân địa phương, đây là con voi rất lớn và có công cứu hàng trăm người dân thoát nạn trên biển. Ảnh: Phan Ngọc
Ngư dân Nguyễn Hữu Hoa (Khối Tân Nho, phường Nghi Hải, TX.Cửa Lò) cho biết đối với những người dân sống bám vào biển, khi phát hiện xác một con cá voi nào chết thì ngay lập tức họ sẽ bỏ hết công việc hiện tại để đưa xác con cá đó vào bờ làm các thủ tục mai táng rồi chôn cất một cách đàng hoàng.
Không những chủ thuyền và ngay cả những người dân khác cũng sẽ tập trung để cùng làm lễ, hương khói như làm lễ chôn cất cho một con người vậy.
Hàng trăm người tập trung làm lễ tẩm liệm trước khi mai táng cho cá voi. Ảnh: Phan Ngọc
Dù không tên tuổi, bia mộ nhưng mỗi ngôi mộ là một câu chuyện không thể nào quên của ngư dân nơi đây. Ảnh: Phan Ngọc
“Đối với chúng tôi, cá voi là một con vật linh thiêng và là biểu tượng may mắn cho người dân vùng biển nên việc thờ cúng cá voi rất được coi trọng”, anh Hoa cho biết.
Ngư dân nơi đây thường đều đặn đến nhang khói cho cá voi trước mỗi chuyến ra khơi để cầu may mắn và bình an. Ảnh: Phan Ngọc
Ở giữa ngôi đền là phần mộ, lăng thờ thần cá, cùng 85 ngôi mộ chôn cất 85 chú cá voi với 85 câu chuyện khác nhau của ngư dân.
Theo người dân tương truyền, xưa vùng Cửa Hội thường xuất hiện một con cá voi lớn như một chiếc tàu cá, đã cứu vớt được rất nhiều ngư dân bị nạn. Khi con cá voi này mất, xác trôi dạt vào trong bờ biển, ngư dân nơi đây đã phải dùng tới 30 đôi chiếu mới đắp mà không kín thân.
