Bệnh viện Việt Đức đã thực hiện thành công gần 200 ca ghép gân xương người chết não cho người chấn thương nặng.
Trong chuyến du lịch Lào Cai, bệnh nhân Đ.T.Q (25 tuổi, Quảng Ninh) bị tai nạn lật xe. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đứt động mạch khoeo trái kèm theo đứt ba dây chằng khớp gối gồm: dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau, dây chằng bên trong.
Bệnh nhân đã được mổ nối mạch khoeo cấp cứu và tái tạo lại các dây chằng hai tháng sau đó. Khi hội chẩn, các bác sĩ tiên lượng nếu lấy gân tự thân sẽ không đủ để tái tạo lại cả ba dây chằng, bệnh nhân khó có thể trở về bình thường như trước tai nạn.
May mắn, nhờ gân từ người cho chết não, bệnh nhân Q.được mổ nội soi, tái tạo lại ba dây chằng cùng lúc. Sau ba tháng, bệnh nhân tự đi lại được và vẫn đang giai đoạn tập phục hồi chức năng.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân bị giãn dây chằng
Bác sĩ Trần Hoàng Tùng - Khoa Chấn thương chỉnh hình II, Bệnh viện Việt Đức kể trường hợp bệnh nhân N.V.T (25 tuổi, Hà Nội) bị đứt dây chằng chéo trước gối phải. Trước đó, bệnh nhân T. điều trị ở bệnh viện khác, trải qua bốn lần mổ dùng vật liệu tự thân để ghép tái tạo lại dây chằng chéo trước nhưng đều thất bại do “vật liệu” không đáp ứng được chất lượng.
Sau đó, T. được các bác sĩ ở BV Việt Đức thực hiện kỹ thuật ghép gân xương của người chết não tái tạo lại cả hai bó của dây chằng chéo trước thành công. Sau ba tháng T đã có thể đi lại bình thường. Đến nay, theo dõi sau mổ ba năm, T. vẫn duy trì được đi lại và hoạt động thể dục thể thao như trước.
Sau ghép gân ba năm, T. có thể đi lại và hoạt động thể dục thể thao bình thường.
Theo Viện phó Viện Chấn thương chỉnh hình, trước đây các bác sĩ sử dụng vật liệu tự thân (lấy từ chính cơ thể bệnh nhân) để ghép gân xương. Thông thường để ghép gân, xương đa phần vật liệu tốt nhất là lấy từ chính cơ thể bệnh nhân cho tỷ lệ thành công rất cao.
Tuy nhiên, việc lấy gân xương từ chỗ này, đem ghép đi chỗ khác thực chất là việc hy sinh chức năng ít quan trọng ở vùng này để lập lại chứng năng quan trọng hơn ở vùng khác chứ không phải đem chi thể tổn thương về nguyên vẹn.
PGS. TS Nguyễn Xuân Thùy cho biết, sự ra đời của luật ghép mô, hiến tạng cùng với sự phát triển của bảo quản mô, đã giúp cho việc sử dụng chất liệu gân đồng loại trong phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước rất phát triển.
“Việc lấy gân xương của người khác để ghép cho bệnh nhân sẽ giúp cho bác sĩ chủ động, “xông xênh” hơn trong việc lựa chọn nguyên liệu. Tùy theo tình trạng bệnh nhân, bác sĩ sẽ cân chỉnh chiều dài, đường kính để gọt bớt đi, bao đam đc đúng chỉ tiêu bệnh nhân cần ghép”, bác sĩ Thùy nói.
Bên cạnh đó, thời gian phẫu thuật có thể rút ngắn từ 1/3 đến ½, tránh được phiền toái và vấn đề thẩm mỹ sau mổ do đường mổ nhỏ, tập phục hồi chức năng sau mổ thuận lợi hơn.
Nguồn gân, xương được lấy từ các bệnh nhân tình nguyện, khi những người này có nguy cơ “chết não”.
“Do tâm linh của người Việt, ra đi cần toàn thây nên số lượng người hiến tạng không nhiều, dẫn đến khan hiếm nguồn nguyên liệu ghép”, PGS. TS Nguyễn Xuân Thùy chia sẻ.
|
Tại Bệnh viện Việt Đức, từ những mảnh gân xương lấy từ chân của bệnh nhân tình nguyện hiến tặng cho nghiên cứu khoa học, qua các giai đoạn sàng lọc về dịch tễ, vi khuẩn, qua chiếu xạ và bảo quản mô ở nhiệt độ âm 85 độ C theo quy trình của hiệp hội Mô Châu Á – Thái Bình Dương tại Trung Tâm mô trường ĐH Y Hà Nội đã tạo ra những mảnh ghép mới. Chi phí cho một ca ghép gân xương người chết não là hơn 50 triệu 1 ca, trong đó nếu đúng tuyến, bệnh nhân được bảo hiểm thanh toán 60%. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, con số trên vẫn là một khoản chi phí lớn, nên nhiều khi dù không bảo đảm chất lượng nhưng họ vẫn yêu cầu bệnh viện ghép gân xương tự thân. Hơn nữa, việc ghép gân xương từ người chết não cũng gặp khó khăn khi có nhiều bệnh nhân tổn thương quá nặng dù được được giải thích, tư vấn vẫn không yên tâm về miễn dịch, lây nhiễm, hoặc tư tưởng mang xương, gân của người khác trong người mình. Bác sĩ Trần Hoàng Tùng - Khoa Chấn thương chỉnh hình II, Bệnh viện Việt Đức. |
